Pływanie w ciąży – co daje basen w ciąży, jak się zabezpieczyć?

Podstawą zdrowego stylu życia jest regularna aktywność fizyczna. Nie zawsze musi się ona wiązać z intensywnym wysiłkiem. Odpowiedni będzie nawet zwykły spacer dający odprężenie i chwilę dla siebie. Niestety wiele badań wskazuje, że kobiety w ciąży rzadko podejmują aktywny wysiłek, co w skorelowaniu z wiedzą współczesną uznawane jest za zjawisko niepożądane. Do lamusa odchodzą poglądy stawiające na bierny odpoczynek kobiety będącej przy nadziei i unikanie wykonywania ćwiczeń oraz wszelkiego wysiłku. Obecnie wszystkie zalecenia mówią o pozytywnym wpływie ruchu w ciąży.

Gimnastyka w wodzie pozwala przyszłym mamom poczuć się lekko pomimo dużego brzuszka. Daje to możliwość nie tylko relaksu i odpoczynku, ale również zadbania o kondycję fizyczną i złagodzenia dolegliwości związanych z ciążą. Kąpiel w basenie to dla kobiety spodziewającej się dziecka bezpieczna forma wysiłku oraz niejako przygotowanie do udziału w porodzie. Ćwiczenia na basenie w okresie prenatalnym to same plusy, wystarczy tylko woda i wygodny strój kąpielowy.

Wiele kobiet będących przy nadziei zastanawia się, czy można korzystać z ruchu w wodzie podczas ciąży lub ogólnie chodzić na basen. Wątpliwości te wynikają chociażby z obawy przed infekcjami czy wpływem temperatury wody na płód. Obawy są jednak zupełnie niepotrzebne. Luźna aktywność w wodzie oraz ćwiczenia na basenie w ciąży są rekomendowane jako najlepsza forma aktywności fizycznej. Zajęcia w wodzie są zdaniem Amerykańskiego Stowarzyszenia Ginekologów i Położników najbezpieczniejsze, ponieważ ryzyko wystąpienia kontuzji jest tutaj minimalne.

Chociaż istnieje kilka przeciwwskazań bezwzględnych do korzystania z basenu w ciąży, to umiarkowana aktywność fizyczna polecana jest wszystkim paniom, u których ciąża przebiega prawidłowo, a także u tych, u których występują niewielkie powikłania, na przykład cukrzyca ciążowa.

Korzystanie z basenu w ciąży ze względu na swoje korzyści zdrowotne polecane jest już od początku ciąży (I trymestr), aż do samego porodu. Do zalet płynących z uprawiania gimnastyki w wodzie zaliczyć można:

– zmniejszenie nacisku na stawy oraz kręgosłup poprzez odciążenie w pozycji swobodnej, bez ryzyka upadku,

– zmniejszenie ciśnienia tętniczego krwi,

– wzrost objętości krwi krążącej w rejonie łożyska co sprzyja lepszemu transportowi substancji odżywczych do płodu i odbiór produktów przemiany materii od płodu,

– zwiększenie objętości płynu owodniowego,

– poprawa samopoczucie psychicznego i fizycznego,

– kąpiel w III trymestrze sprzyja obrotowi główki dziecka w dół,

– łagodzenie mdłości w I trymestrze,

– poprawa jakości snu,

– łagodzenie bólów pleców,

– pomoc w utrzymaniu prawidłowej masy ciała przyszłej mamy, co pozwala zmniejszyć ryzyko wystąpienia chociażby nadciśnienia tętniczego,

– zwiększa wydolność układu oddechowego,

– poprawia krążenie i zwiększa wydolność.

Ponadto badania przeprowadzone przez Mari Kihlstrand i współpracowników wykazały, że ćwiczenia w wodzie wykonywane raz w tygodniu przez godzinę w ciągu 17-20 tygodni istotnie zmniejszały dolegliwości bólowe kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym w drugiej połowie ciąży. Dodatkowo w wyniku działania ciśnienia hydrostatycznego wody następuje przesuwanie się krwi żylnej z kończyn dolnych w kierunku serca, co może być wykorzystane w leczeniu lub zapobieganiu obrzęków kończyn dolnych, które u kobiet spodziewających się dziecka są częstą przypadłością. Warto dodać, że nawet samo leżenie na wodzie pozwala rozluźnić mięśnie kręgosłupa i zniwelować wspomniane już wcześniej bóle pleców.

Nie istnieje sztywny termin, do kiedy kobieta może chodzić na basen w ciąży. Jeżeli ciąża przebiega prawidłowo, a samopoczucie ciężarnej na to pozwala, to nie ma przeciwwskazań, aby na pływalnię uczęszczać przez cały okres prenatalny, nawet przed rozwiązaniem. Zajęcia w wodzie w jej późnym okresie sprzyja prawidłowemu wstawianiu się główki dziecka do kanału rodnego. Dlatego taka aktywność nawet na samej końcówce jest zalecana.

W dżacuzzi woda ma wyższą temperaturę niż w basenie, tak samo, jak wody termalne. Lekarze odradzają chodzenie do dżacuzzi w ciąży, ponieważ kąpiele w mocno ciepłej i gorącej wodzie mogą doprowadzić do gorszego ukrwienia łożyska, krwawienia z dróg rodnych, bądź zwiększyć ryzyko infekcji. Ponadto stosowanie gorącej wody na początku ciąży może skutkować wadami cewy nerwowej i zaburzeniami rozwoju mózgu płodu. Gorące kąpiele w ostatnich miesiącach natomiast mogą doprowadzić nawet do przedwczesnego porodu. Dlatego należy zadbać o to, aby temperatura w dżacuzzi nie przekraczała 38 stopni Celsjusza. Bezpieczny natomiast jest sam masaż wodny, który ma działanie odprężające i wspomagający krążenie krwi.

Jeżeli mowa o temperaturach to warto również wspomnieć, że niższe temperatury wody również nie są wskazane. Ciężarne nie powinny stosować zimnej (8-20 stopni Celsjusza), ani chłodnej (20-27 stopni Celsjusza). Temperatura wody podczas dryfowania lub gimnastyki powinna zawierać się w przedziale 28-33 stopnie. Temperatura nie powinna być zbyt wysoka, gdyż ciężarna w trakcie ćwiczeń również wytwarza ciepło. Jeżeli przyszła mama tylko przebywa w wodzie, wtedy jej temperatura może być nieco wyższa i wynosić między 34 a 38 stopni.

W ciąży nie ma również przeciwwskazań do kąpieli w morzu czy w jeziorze – o ile stan wody na to pozwala. Warto robić to pod okiem ratownika wodnego lub partnera, a po kąpieli od razu zamienić mokry kostium na suche, czyste ubrania ciążowe.

Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia infekcji intymnej, o którą w trakcie ciąży nie jest trudno, warto zastosować się do kilku podanych poniżej zasad:

– stosować probiotyki, aby utrzymać właściwą florę bakteryjną pochwy i dróg rodnych,

– po wyjściu z basenu wytrzeć się czystym ręcznikiem i skorzystać z prysznica,

– stosować żele do higieny intymnej,

– siadać tylko i wyłącznie na swoim ręczniku,

– prać strój kąpielowy po każdej wizycie na basenie,

– wybierać obiekty o wysokim standardzie i warunkach sanitarnych, najlepiej nowe lub takie, które prowadzą zajęcia dla niemowląt lub specjalne zajęcia dla kobiet ciężarnych, co może świadczyć o dobrej dezynfekcji wody i że woda jest dobrze odfiltrowana.

Stosowanie tamponów nie zmniejsza ryzyka zakażenia.

Ciąża i uczęszczanie na basen powinny iść ze sobą w parze. Warto będąc w tym stanie korzystać z dobrodziejstw hydroterapii, która nie tylko wzmacnia mięśnie brzucha i miednicy i odciąża stawy, ale także pozwala nauczyć się prawidłowego oddychania i przygotowuje do porodu. U kobiet, które regularnie pływają poród naturalny przebiega łatwiej. Styl poruszania się w wodzie nie ma znaczenia, rób to tak, jak lubisz lub poleż na wodzie i pozwól, aby spokojne fale dały Ci odrobinę lekkości i relaksu dla całego ciała. Aktywność w wodzie z brzuszkiem sprzyja nie tylko Tobie, ale również Twojemu przyszłemu dziecku. Basen w ciąży jest bezpieczny, a korzyści płynące z korzystania z niego – nieocenione.