10 najstarszych klubów piłkarskich w Polsce 

Pierwsze zespoły piłkarskie powstały w jednym z najważniejszych dla polskiej historii miast, które pod wpływem wojennych zawirowań niestety nie znalazło się w granicach współczesnej Polski. Mowa oczywiście o Lwowie, obecnie leżącym na Ukrainie, gdzie założono Lechię Lwów i Czarnych Lwów – oba zespoły w 1903 roku, Pogoń Lwów – w 1904 roku, a także Hasmoneę Lwów – w 1908 roku. W 1905 roku założono również niemiecki 1. FC Kattowitz, który miał siedzibę we współcześnie znajdujących się na polskiej mapie Katowicach. 

Poniższe zestawienie zawiera największe i wciąż działające kluby na współczesnej mapie Polski. W latach, gdy rozwijał się polski futbol, powstało wiele mniejszych klubów, których część zakończyła działalność, część zaś nigdy nie wybiła się w żaden szczególny sposób, pozostając ważnym elementem jedynie dla lokalnej społeczności. 

Krakowski zespół nie ma wątpliwości co do daty swojego założenia. To 13 czerwca 1906 roku, co czyni w ten sposób Pasy oficjalnie najstarszym istniejącym klubem w Polsce. Tego dnia w 132. numerze dziennika „Nowa Reforma” pojawiło się ogłoszenie zapowiadające spotkanie założycielskie Akademickiego Klubu Footballistów pod pawilonem w parku Jordana. Właśnie to wydarzenie jest uznawane przez Cracovię za pierwszy dzień swojego istnienia. 

Drużyna z ulicy Kałuży w ciągu swojego istnienia cieszyła się z pięciu mistrzowskich tytułów, zdobytych w latach 1921, 1930, 1932, 1937 i 1948. Ekipa w biało-czerwone pasy od tego czasu zdołała zdobyć jeszcze tylko dwa tytuły – oba w 2020 roku. Najpierw krakowianie sięgnęli po Puchar Polski, a następnie po Superpuchar Polski. 

Wisła Kraków to najbardziej utytułowany klub w naszym zestawieniu. Biała Gwiazda została założona w 1906 roku i… także uważa się za najstarszy klub w Polsce. Jak to możliwe? Historycy, którzy badają tę kwestię, nie są w pełni zgodni, wskazując wielokrotnie, że Cracovia mogła zostać założona w 1907 roku, co czyniłoby ją młodszą od rywalki z drugiej strony Błoń. Wiślacy powołują się między innymi na słowa Zygmunta Nowakowskiego, członka zarządu Pasów, który w 1936 roku miał powiedzieć, że jest też rzeczą jasną jak słońce, że Wisła starszą jest niż Kraków, czyli Cracovia. 

Obie strony prawdopodobnie nigdy nie dojdą już do porozumienia. Jeśli zaś chodzi o sukcesy Białej Gwiazdy, to między nią a Cracovią jest ogromna przepaść. Wiślacy trzynaście razy zdobyli mistrzostwo Polski, dorzucili do tego cztery Puchary Polski i jeden Superpuchar. Aktualnie większy z krakowskich klubów gra w pierwszej lidze, o poziom niżej od swojego największego rywala. 

Klub z Sosnowca powstał przy hucie „Milowice” w dzielnicy o tej samej nazwie w 1906 roku. Klub kilkakrotnie zmieniał swoją nazwę, człon Zagłębie pojawił się po raz pierwszy w 1962 roku. Drużyna nigdy nie zdobyła krajowego mistrzostwa, czterokrotnie udało się jej stanąć na drugim stopniu podium. Ostatni taki sukces miał miejsce w 1972 roku. Zagłębie wygrało również cztery razy Puchar Polski. Po raz ostatni w 1978 roku. 

W 1908 roku grupa uczniów dębickiego Gimnazjum im. Franciszka Józefa (obecnie I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły) postanowiła założyć zespół, którego nazwa została przyjęta od płynącej przez miasto rzeki. Dębiczanie w swojej historii nie odnosili spektakularnych sukcesów, w zestawieniu z zespołami z większych miast, które wymieniliśmy wcześniej. Wisłoka w 1974 roku zajęła piąte miejsce w rozgrywkach drugiej ligi, a w 1993 dotarła do ćwierćfinału Pucharu Polski. Aktualnie zespół rywalizuje na trzecioligowych boiskach. 

Radomski klub powstał w 1910 roku jako Radomskie Towarzystwo Sportowe. Od 1921 roku funkcjonował zaś jako Radomskie Koło Sportowe. W 1967 roku nastąpiło połączenie Radomskiego Koła Sportowego i Klubu Sportowego „Radomiak”. Efekt był taki, jaki znamy już dziś, mówiąc o drużynie, która po latach nieobecności zameldowała się w ekstraklasie. Konsekwencją fuzji było  powstanie Radomskiego Klubu Sportowego „Radomiak”.

Kolejny klub na naszej liście to młodszy rywal ŁKS-u Łódź. Widzew Łódź, bo to właśnie o nim mowa, też może pochwalić się imponującą liczbą punktów w ligowej tabeli wszech czasów, która daje aktualnie 11. lokatę w ogólnym zestawieniu. W przeciwieństwie do rywala zza miedzy widzewiacy częściej sięgali po mistrzowską koronę. Udało im się to zrobić cztery razy, a do gabloty dorzucić mogą również trofea za zdobycie Pucharu Polski oraz Superpucharu Polski. 

Zespół z województwa małopolskiego, podobnie jak wcześniej dwa ostatnie wymienione kluby, został założony w 1910 roku. Rozpoczął działalność z inicjatywy naczelnika Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Adama Biedy. W całej swojej historii sądeczanie byli najlepsi w pierwszoligowym zestawieniu sezonu 2016/2017. Efektem był awans do ekstraklasy, lecz przygoda trwała przez zaledwie jeden sezon i zakończyła się szybkim spadkiem. Obecnie popularni Sączersi walczą o utrzymanie w II Lidze. 

Choć Polonia jest zdecydowanie mniejsza od swojego największego lokalnego rywala w Legii, to pochwalić może się palmą pierwszeństwa w kwestii starszeństwa. Czarne Koszule w tabeli wszech czasów Ekstraklasy zajmują 14. miejsce. Dotychczas udało się im sięgnąć po mistrzostwo Polski dwukrotnie, po raz ostatni w 2000 roku. Rok później dołożyli do gabloty drugi z Pucharów Polski. Pierwszy udało im się podnieść w 1952 roku. W klubowym muzeum znaleźć musi się jeszcze miejsce na ligowy Superpuchar, który gracze z Konwiktorskiej zdobyli w 2000 roku. 

Historia i dziedzictwo najstarszych klubów piłkarskich w Polsce to niejako podróż w czasie, która ukazuje tradycje i pasje tego sportu w naszym kraju. Kluby nie tylko świadczą o długiej historii piłki nożnej w Polsce, ale również stanowią fundament dla rozwoju współczesnego futbolu.