Co to jest parkour? Jak zacząć uprawiać ten efektowny sport?

Czym jest parkour? To przekształcenie zwykłego przemieszczania się w dynamiczną aktywność fizyczną. Jego głównym założeniem jest maksymalnie efektywne pokonywanie przeszkód, zarówno tych naturalnych, jak i tych, które można spotkać w przestrzeni miejskiej. Najważniejsze jest utrzymanie płynności oraz prędkości. Trasa do celu jest wybierana tak, aby była jak najkrótsza, co często oznacza przeskakiwanie przez przeszkody na przykład barierki, wspinanie się na murki lub bieganie po wąskich gzymsach. Wszystko to odbywa się bez zbędnych ruchów, aby zachować jak największą sprawność.

Osoby uprawiające parkour nazywane są traceurami (dla mężczyzn) lub traceuses (dla kobiet). Polskie nazwy, które są dopuszczalne, to traser i traserka. 

Parkour przebił się do świadomości ludzi za sprawą filmu Luca Bessona „Yamakasi – współcześni samurajowie". Główni bohaterzy to grupa przyjaciół, którzy przemierzali Paryż w nietypowy sposób, czyli wspinając się na dachy budynków, skacząc między nimi i wykonując wiele innych akrobacji. Samo powstanie tego sportu datuje się jednak na rok 1998. Pojęcie to zostało wymyślone przez Huberta Koundé, a za twórcę uznaje się Davida Belle'a, francuskiego aktora i sportowca. Pojęcie parkour jest neologizmem z języka łacińskiego oraz francuskiego i oznacza sztukę przemieszczania się. 

W 2017 roku sport ten został oficjalnie uznany przez Międzynarodową Federację Gimnastyczną (FIG), co przyczyniło się do wprowadzenia tej dyscypliny do zawodów międzynarodowych. Z czasem został zaadaptowany do gier komputerowych, filmów akcji, a także treningów fitness inspirowanych jego technikami. 

W Polsce, za sprawą kinematografii, w której na początku XXI wieku zaczął pojawiać się parkour, dyscyplina ta stawała się coraz powszechniej znana, choć początkowo utożsamiana raczej z wandalizmem. W 2014 roku została powołana Polska Federacja Parkour i Freerun. Jest to organizacja non profit, która propaguje te dwie dyscypliny i zachęca do aktywnego wypoczynku. Jej celem jest także ujednolicenie metod szkoleniowych oraz czuwanie nad jakością powstających placów, które pozwalają uprawiać parkour. W Polsce działa wiele klubów i stowarzyszeń traceurów, działających w ramach Federacji. 

Uprawiając ten sport, warto pamiętać o bezpieczeństwie. Podejdź do niego z odpowiednią dozą rozsądku. Podstawą bezpieczeństwa w parkour jest solidne przygotowanie techniczne oraz prawidłowa technika pokonywania przeszkód stojących na drodze. Regularny trening siłowy, gibkości oraz koordynacji jest niezbędny, by uniknąć kontuzji i urazów. Pamiętaj też o rozgrzewce, by przygotować ciało do intensywnego wysiłku.

Parkour wymaga też czasu. Jeśli nie masz doświadczenia, a chcesz wykonać trudny skok lub lądowanie, może to skończyć się wypadkiem. Lepiej zaczynać od prostszych przeszkód i przechodzić powoli do tych trudniejszych. Dbając o bezpieczeństwo swoje i innych, należy także mieć pełną świadomość otoczenia. Upewnij się przed wykonaniem jakiegokolwiek skoku czy powierzchnia jest stabilna, a także czy nie ma ostrych elementów, czy przeszkód, które mogłyby stanowić zagrożenie. 

Czy parkour dla dzieci to dobry pomysł? Tak, jeśli jest trenowany w bezpiecznym środowisku. Jeśli Twoja pociecha chce nauczyć się, jak być traceurem, znajdź doświadczonego trenera, który będzie w stanie dostosować poziom trudności ćwiczeń do wieku, możliwości i umiejętności. Dzieci powinny trenować parkour w specjalnie przygotowanych salach gimnastycznych, gdzie są miękkie maty do ćwiczeń. 

Celem treningu jest szybkie, płynne i szybkie przemieszczanie się. Parkour niesie ze sobą wiele korzyści, w tym:

– poprawa sprawności fizycznej – rozwija siłę i ogólną wytrzymałość organizmu, ma także pozytywny wpływ na koordynację ruchową, zwinność oraz elastyczność,

– przekraczanie własnych granic – parkour pozwala nie tylko poprawić swoje umiejętności fizyczne, ale także zwiększa pewność siebie, poczucie własnej wartości, pozwala lepiej radzić sobie z lękiem, rozwija kreatywność i elastyczne myślenie,

– wzmacnianie więzi społecznych – jako traceur spotkasz innych pasjonatów tego sportu, a przez wspólne treningi łatwo nawiążesz nowe znajomości i rozwiniesz umiejętność współpracy,

– lepsza świadomość ciała i otoczenia – uprawiając parkour, zaczniesz zwracać większą uwagę na otoczenie, wysokość czy odległość co przełoży się na lepszą orientację przestrzenną.

Jak się nauczyć parkour? Na samym początku warto zadbać o odpowiedni trening siłowy. Wzmacniaj mięśnie całego ciała, szczególnie nóg, ramion brzucha oraz pleców. Warto do treningu dodać przysiady, pompki, podciąganie na drążku oraz plank. Do tego dodaj bieganie oraz sprinty. Pozwolą Ci zwiększyć wydolność. Nie zapominaj także o rozciąganiu, które pomoże Ci zwiększyć zakres ruchu.

Trenuj w bezpiecznym środowisku, na przykład na sali gimnastycznej. Zaczynaj też od niskich i stosunkowo prostych przeszkód, takich jak ławki, niskie murki oraz niewielkie krawężniki. Unikaj dużego ryzyka i sporych wysokości na samym początku. Nie poddawaj się presji, by zaimponować innym. Trenuj w swoim tempie i ucz się wykonywać poprawnie podstawowe ruchy, aż przejdziesz do tych bardziej zaawansowanych.

Parkour to aktywność fizyczna zupełnie pozbawiona wytycznych. Zanim jednak zaczniesz uprawiać ten sport, warto wiedzieć, jakie są podstawowe techniki wymyślone przez społeczność.

– Roll – przewrót w przód przez bark, który pozwala wygasić część impetu w trakcie lądowania po skoku. Dzięki temu siła nie pójdzie w kręgosłup i nogi, a rozejdzie się po całym ciele. 

– Monkey/Cay pass – pozwala na szybkie przeskoki przez przeszkody i daje wiele możliwości. Jest to tak zwany skok kuczny. Polega na wybijaniu się z przeszkody.

– Kong – w tym wypadku wybijasz się przed przeszkodą, przelatujesz nad nią i kładziesz ręce na jej końcu, by przełożyć nogi do przodu i wylądować. Sprawdza się przy przeskakiwaniu długich przeszkód. 

– Precision jump – skok obunóż w przód z miejsca, który kończy się precyzyjnym lądowaniem. Sprawdzi się, jeśli nie masz miejsca do rozbiegu, a chcesz przedostać się na drugą stronę przeszkody. 

– Lazy vault – technika, która umożliwia szybkie i sprawne pokonywanie wielu przeszkód, które występują obok siebie. Jest łatwa w nauce. 

Wiesz już, że parkour polega na pokonywaniu przeszkód w kreatywny sposób, wykorzystując siłę mięśni oraz gibkość. Chcąc nauczyć się efektownych ewolucji, warto zacząć od regularnych treningów wzmacniających siłę i elastyczność. Pamiętaj, aby powoli przechodzić do trudniejszych ruchów, a także ćwiczyć w bezpiecznych miejscach. Powodzenia!