Co to jest wspinaczka hakowa? Czy to aktywność dla każdego?

Wspinaczka hakowa, która zwana jest również metodą sztucznych ułatwień czy metodą podciągu, jest techniką wspinania, przy której wspinacz używa sprzętu osadzanego samodzielnie w skale. Stanowi on wówczas chwyty oraz stopnie. Od wspinaczki klasycznej hakowa różni się tym, że ciężar ciała przenosi się wyżej przy pomocy skomplikowanego systemu, a nie wykorzystując naturalne elementy rzeźby skalnej.

Wspinaczka ta narodziła się w latach 50. XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Początkowo haki były używane do pokonywania szczególnie trudnych fragmentów dróg klasycznych, jednak z czasem tego typu wspinanie stało się samodzielną dyscypliną.

Oprócz klasycznej wspinaczki hakowej istnieje też jej odmiana o zabarwieniu ekologicznym, czyli clean aid. W przeciwieństwie do tej tradycyjnej, gdzie wspinacz wbija w skałę haki z twardej stali, przy okazji niszcząc jej strukturę, używa się przelotów oraz kości i friendów. Tego typu wspinaczkę można uprawiać wszędzie, gdyż nie narusza się naturalnej powierzchni. Z tego powodu klasyczna odmiana hakowej wspinaczki została w wielu miejscach zakazana i często jest uznawana za nieetyczną.

Wspinać się hakówką z użyciem młotka i haków można w Tatrach oraz mniejszych regionach skalnych. Jeśli masz wątpliwości, używaj techniki clean aid, którą można stosować nawet w rejonach sportowych o różnym stopniu trudności.

Tego typu wspinaczka będzie odpowiednia dla osób, które czują się bardzo komfortowo w tradycyjnej jej odmianach i chcą eksplorować tereny trudniejsze, które wymagają zastosowania specjalistycznego sprzętu. Z uwagi na skomplikowaną naturę metod oraz potrzebę precyzyjnego umieszczania akcesoriów, hakówka jest polecana osobom, które mają solidne doświadczenie wspinaczkowe. Istotne są tutaj także określone cechy charakteru. Taki styl wspinaczkowy będzie odpowiedni dla wspinaczy, którzy mają dużą cierpliwość, zdolność do szybkiego myślenia oraz rozwiązywania problemów na trasie. 

Aby nauczyć się wspinania hakowego, należy wziąć udział w kursie u licencjonowanego instruktora. Tylko osoby, które są bardzo dobrze rozeznane w różnych rodzajach wspinaczki górskiej, mogą podjąć się samodzielnej nauki. Wraz ze wzrostem popularności tego rodzaju aktywności, przybywa różnych kursów sportowych, które uczą technik asekuracji oraz haczenia. 

Zanim zdecydujesz się na naukę tej metody wspinaczkowej, zdobądź solidne podstawy. Naucz się przede wszystkim asekuracji. Warto spędzić trochę czasu z osobami, które lubią wspinać się w ten sposób. Podzielą się z Tobą cennymi wskazówkami oraz doświadczeniem. Zapoznaj się też ze sprzętem – jego zastosowaniem oraz prawidłowym umieszczaniem w skałkach. Ćwicz zawsze w bezpiecznym środowisku na przykład na niskich ścianach, gdzie ryzyko upadku jest minimalne.

W przeciwieństwie do wspinaczki lodowej czy klasycznej tutaj wymagane jest sporo sprzętu wspinaczkowego. Przeloty zakładane są w niewielkich odległościach od siebie i potrzebny jest szeroki wybór kształtów oraz rozmiarów, by osadzać je zgodnie z rzeźbą ściany. By się wspinać potrzebujesz:

– ławeczek (drabinki dopinane do przelotów, by podejść w górę),
– uprzęży,
– lin (prowadzących i holowniczych),
– masy karabinków (zakręcanych i do prowadzenia bez drutów, ząbków i wygięć),
– pętli (różnej długości, nylonowych i dynema)
– szerokiej gamy kości offsetowych i micro,
– friendów, w tym offsetowych
– haków,
– skyhooków,
– kasku do wspinaczki (ochroni głowę przed uderzeniami),
– rękawic (ochronią dłonie przed otarciami i skaleczeniami),
– butów wspinaczkowych (zapewnią dobrą przyczepność),
– camhooków.

Jeśli chodzi o odzież na wspinaczkę tego typu, trenując ją zaleca się ubranie bielizny termicznej, która odprowadza pot i zapewnia komfort cieplny. Bluza z długim rękawem ochroni Cię z kolei przed słońcem lub chłodem. Wybieraj oddychające tkaniny. Zainwestuj również w spodnie wspinaczkowe, elastyczne i wytrzymałe, z mocnym materiałem na kolanach oraz w kroczu. Warto też mieć ze sobą kurtkę wiatroodporną. Pamiętaj o nakryciu głowy i okularach przeciwsłonecznych, by ochronić się przed słońcem.

Do wspinaczki potrzebne jest odpowiednie przygotowanie – przede wszystkim z zakresu niezbędnej wiedzy. Do tego oczywiście konieczny jest dobry, solidny i wytrzymały sprzęt, który Cię nie zawiedzie podczas pokonywania kolejnych etapów. Upewnij się, że jest w dobrym stanie i zorganizuj go przed wyprawą. Na samym początku warto też dowiedzieć się, gdzie w Twojej okolicy możliwa jest tego typu wspinaczka. Przeanalizuj wybraną trasę, w tym miejsca na punkty asekuracyjne i potencjalne trudności.

Ważna przed wyruszeniem na stawianie pierwszych stopni i chwytów będzie również siła i wytrzymałość. Wzmocnij swój chwyt – ćwicz zwisy na drążku lub ścianie wspinaczkowej. Trenuj też siłę przedramion wykonując pompki, ćwiczenie na wioślarzu lub podciąganie na drążku. Warto do tego poprawić równowagę.

Jeśli nie jesteś doświadczony, zacznij od łatwych tras i stopniowo zwiększaj stopień trudności. Słuchaj swojego ciała i nie forsuj się. Pamiętaj o zdrowym rozsądku i bezpieczeństwie – to ono jest najważniejsze!

Hakowa wspinaczka jest wymagającą dyscypliną, która nie jest odpowiednia dla każdego. Zanim spróbujesz swoich sił w hakówce, zdobądź odpowiednie doświadczenie i umiejętności. Pamiętaj o powyższych wskazówkach, a z pewnością będzie Ci łatwiej zacząć!