Curling – wszyto co musisz wiedzieć o tym fascynującym sporcie

Curling to drużynowy sport zimowy, który, tak jak golf, powstał w Szkocji. Historia curlingu sięga XVI wieku. Pierwotnie uprawiany był na zamarzniętych stawach i jeziorach. Pierwszy formalny klub powstał w 1716 roku. Sympatia wobec curlingu wzrosła dzięki Szkotom emigrującym do Kanady i USA. Stał się dyscypliną olimpijską w 1924 roku, a od 1998 regularnie pojawia się na Zimowych Igrzyskach. 

W grze biorą udział dwie drużyny liczące po czterech zawodników. Gracze ślizgają ciężkie, płaskie kamienie na tafli lodu, starając się umieścić je jak najbliżej wyznaczonego punktu na przeciwległym końcu toru, zwanego „domem”. Sport ten wymaga precyzji, strategicznego planowania oraz współpracy zespołowej. Często nazywany jest szachami na lodzie.

Jedną z największych zalet curlingu jest to, że zasady tej dyscypliny są naprawdę proste i jest ich niewiele. To pozostawia spore pole do manewru, jeśli chodzi o budowanie taktyki i strategii, a tam, gdzie zasady nie sięgają, działa coś w rodzaju kodeksu honorowego. Choć za złamanie niepisanych zasad nie grozi formalna kara, to jednak są one traktowane z szacunkiem. Ale po kolei.

Lodowy tor, na którym rozgrywane są mecze curlingowe, ma wymiary 4,42 do 4,75 metra szerokości i około 44,5 metra długości. Na obu jego końcach prostokątnej tafli lodu namalowane są „domy” – koncentryczne koła o średnicy 4, 8 i 12 stóp. W każdej serii obie drużyny grają do tego samego domu, w kolejnej serii – to tego po przeciwnej stronie toru. Kamienie wypuszczane są z miejsca oznaczonego trwale przymocowaną belką o długości mniej więcej 20 cm.

Do niedawna wszystkie kamienie były wykonywane z alizytu, odmiany granitu występującej w pewnym miejscu w Szkocji, ale odkąd wyznaczono tam rezerwat przyrody, można ten problem rozwiązać na kilka sposobów: od użycia innego granitu o podobnych właściwościach przez wykonanie „podkładek” z alizytu, aż po użycie wypełnionych betonem odpowiedniej wielkości puszek. 

Te najważniejsze elementy gry nazywane są także rockami. Jednak nie mogą to być przypadkowe kamienie. Każdy z wymiarów jest szczegółowo określony, zajmuje się tym międzynarodowa federacja curlingu. Oto szczegółowe informacje na ich temat.

– Obwód – maksymalny obwód kamienia nie może przekraczać 91,44 cm. To zapewnia jednolitość rozmiarów niezależnie od miejsca, gdzie kamień jest używany.

– Wysokość – Kamień musi mieć co najmniej 11,43 cm wysokości. Zapewnia to stabilność podczas jego przesuwania po lodzie.

– Masa – Kamień waży nie więcej niż 19,96 kg. Precyzyjnie kontrolowana masa jest krytyczna dla zachowania odpowiednich właściwości ślizgowych i trajektorii ruchu kamienia.

Dokładne przestrzeganie tych wymiarów jest niezbędne do utrzymania standardów gry i umożliwia zawodnikom stosowanie zaawansowanych technik i strategii. Kamienie, które nie spełniają tych kryteriów, nie mogą być używane w oficjalnych rozgrywkach, co zapewnia równość szans wszystkim drużynom.

Curling gra na pierwszy rzut oka prosta, jest w rzeczywistości pełen strategicznej głębi i precyzji. Każdy mecz, zwany „endem”, wymaga od zawodników nie tylko fizycznej zręczności, ale również umiejętności analizy sytuacji i przewidywania ruchów przeciwnika. Poniżej przedstawiamy kluczowe zasady, które rządzą tą fascynującą dyscypliną.

– Curling to sport drużynowy, a w każdym meczu (endzie) walczą dwie czteroosobowe drużyny.

– Kamienie są wypuszczane przez drużyny naprzemiennie, przy czym każdy zawodnik może użyć dwóch kamieni.

– Kamień ma dotrzeć jak najbliżej środka domu, co uzyskuje się przez nadanie mu prędkości, kierunku oraz obrotu, ale też szczotkowanie powierzchni lodu, co zmienia tarcie i może wpływać na to, w jaki sposób kamień się przemieszcza.

– Kamień w czasie zagrania musi cały czas leżeć na swojej podstawie, w przeciwnym razie zostanie usunięty z toru, chyba że wcześniej dotknie kamienia drużyny przeciwnej.

– Usunięte zostaną kamienie, które nie przekroczyły obwodem drugiej linii spalonego, przekroczyły linię końcową i znajduje się poza domem, dotknęły linii bocznej lub odbiły się od krawędzi.

– Tylko kapitan i vice kapitan mogą przebywać w domu – to oni decydują, jaka będzie strategia drużyny i dokąd należy posłać kolejne kamienie. Nie można przy tym posługiwać się żadnymi urządzeniami pomiarowymi.

W trakcie gry, oprócz podstawowych regulacji, stosowane są także przepisy dotyczące fauli, które mogą znacząco wpłynąć na wynik meczu. Oto niektóre z kluczowych fauli w curlingu, które każdy gracz musi znać, aby uniknąć błędów mogących kosztować jego drużynę cenne punkty.

– Kamień musi zostać wypuszczony przed pierwszą linią spalonego. Jeśli tak się nie stanie, zostanie usunięty z toru, a wszystkie kamienie, których ewentualnie dotknął, muszą wrócić na swoje oryginalne miejsce.

– Jeśli kamień znajdzie się w strefie ustawiania strażników (między drugim spalonym a linią celu), nie może zostać wybity przez pierwszych pięć zagrań partii – to stosunkowo nowa zasada, która miała zdynamizować rozgrywkę.

Curling pod pewnymi względami bardzo różni się od większości dyscyplin. Bardzo duże znaczenie dla wyniku może tutaj mieć sportowe zachowanie członków drużyn, a zwłaszcza ich kapitanów. To oni na przykład podejmują decyzję co do tego, w jakich miejscach leżały ich kamienie, jeśli w związku z faulem trzeba je na te miejsca przywrócić. Oczywiście sędziowie mogą interweniować, gdyby w tym momencie kapitan chciał dokonać oczywistego oszustwa, w praktyce jednak się to nie zdarza.

Także ustalenie wyniku najczęściej odbywa się w drodze potwierdzenia go przez kapitanów obu drużyn. Tutaj także sędzia może zarządzić dokonanie odpowiedniego pomiaru, nie jest to jednak metoda podstawowa, a raczej „awaryjna” i stosowana zaskakująco rzadko, nawet gdy chodzi o turniej najwyższej rangi.

Do zakończenia meczu może dojść przed końcem 8 endów (ich liczba też zmienia się między zawodami). Jeśli drużyna nie ma już szans na odrobienie strat, wówczas może poprzez gratulacyjny uścisk dłoni uznać zwycięstwo przeciwników. Rzecz jasna curling to cały czas sport, więc duch walki zwykle każde pozostawać w grze do końca, natomiast pod koniec rozgrywki zdarza się, że drużyny uznają wynik za rozstrzygnięty.

Warto jeszcze dodać, że curling jest chyba jedynym sportem, w którym w złym tonie jest okazywanie radości z błędu przeciwnika.

W opracowaniach dotyczących strategii pojawia się mnóstwo mniej lub bardziej egzotycznych terminów, jakimi określa się zasady gry w curling. W praktyce wszystko można sprowadzić do dwóch typów rzutu:

– Draw to rzut, w którym kamień ma zostać ustawiony w domu albo jako strażnik;


– Take-out to rzut mający na celu usunięcie kamienia przeciwnika z uprzywilejowanej pozycji.

W związku z tym, że drużyna kończąca grę ma zawsze okazję do podjęcia decyzji strategicznej dotyczącej skądinąd rozstrzygającego uderzenia, w curlingu – inaczej niż w większości dyscyplin sportowych – nie decyduje się o tym, kto rozpocznie spotkanie, ale kto je zakończy (oczywiście, że to równoważne, ale liczy się też symbolika wyboru). Dokonuje się tego przez rzut monetą.

Curling to fantastyczny sport rozwijający koordynację, siłę i zwinność, ale też uczący sportowych zachowań i pewnego ogólnosportowego fair play. Jeśli tylko masz w okolicy warunki, żeby chociaż raz spróbować swoich sił, zdecydowanie warto – curling, w który się gra, jest stokroć bardziej emocjonujący, niż ten, który tylko ogląda się na ekranie.

Przed rozpoczęciem trenowania tego fascynującego sportu warto zaopatrzyć się w odpowiednie okrycie wierzchnie, takie jak na przykład polar czy rękawiczki. Te produkty znajdziesz w ofercie Decathlon.