Futsal – zasady gry w popularną halówkę

W futsalu i piłce nożnej wiele jest podobieństw. Są one zresztą wyraźne do tego stopnia, że federacje futsalu wprost przejmują zasady federacji piłkarskich wszędzie tam, gdzie nie wprowadzono odmiennego brzmienia konkretnych przepisów. Zresztą w wielu miejscach futsal podlega też jurysdykcji federacji piłkarskich. Jest tak nawet na światowym poziomie.

Choć zasadniczo futsal jest dyscypliną halową, wiele klubów sportowych w cieplejszym sezonie prowadzi treningi na przykład na orlikach. To oczywiście trochę zmienia dynamikę gry, ale nie na tyle, żeby odbierać radość.

Warto jednak podkreślić, że futsal rozwija się obecnie od piłki niezależnie. Zmieniają się formaty międzynarodowych rywalizacji, wprowadzane są jeszcze porządkowe zmiany w przepisach. W pewien sposób kształtuje się sama struktura gry. Choć pierwsze mecze rozegrano w latach 30. ubiegłego wieku, dopiero lata 60. przyniosły uformowanie zrębów dyscypliny, więc ta ewolucja nie jest niczym dziwnym.

Zamknięcie meczu pod dachem i w czterech fizycznych ścianach sprawiło, że trzeba było nieco zmodyfikować przepisy gry w porównaniu do klasycznej piłki nożnej na otwartej przestrzeni. Dotyczy to szczególnie reguł jej przerywania i liczenia czasu. Tak naprawdę jednak większość zasad jest intuicyjna.

Charakterystyczną cechą piłki do futsalu jest to, że kiepsko się ona odbija. Po upuszczeniu z 2 metrów musi odbić się na więcej niż 50 i mniej niż 65 centymetrów. Jest mniejsza niż piłka do klasycznego footballu 62-64 centymetry wobec 68-70 centymetrów, ale może nie różnić się wagą: 400-440 g, wobec 410 do 450 g w piłce nożnej.

Boisko do futsalu nie ma precyzyjnie określonych wymiarów. Na zawodach międzynarodowych długość musi zmieścić się w przedziale 38-42 m, a szerokość 18-22 m, natomiast w rozgrywkach niższej rangi dopuszcza się większe przedziały: 25-42 m na 15-25 metrów z zastrzeżeniem, że pole nie może być kwadratem. W praktyce coraz częściej powstają obiekty na tyle duże, żeby można było rozgrywać mecze na boisku pełnowymiarowym.

Pole karne ma nietypowy kształt, ponieważ składa się z dwóch wycinków kół ze środkami w słupkach i promieniu 6 m, natomiast w części centralnej na odcinku 3,16 m połączonych linią prostą. Wyznaczone są dwa punkty karne: jeden w odległości 6, drugi – 10 metrów od środka bramki.

Na boisku widać również oznaczone prostopadłymi pasami pola zmian. Mają one po 5 metrów szerokości i częściowo zachodzą na pole gry, a częściowo znajdują się już poza nim. Można je normalnie wykorzystywać w czasie akcji, ich specjalne przeznaczenie wykorzystywane jest tylko w chwili przeprowadzania zmian.

Pamiętaj, że bez względu na to, czy wybierzesz klasyczną piłkę nożną, czy futsal, przydadzą się korki piłkarskie oraz odzież termoaktywna. Warto sprawdzić ofertę Decathlon, tam znajdziejsz szeroku wybór sprzętu piłkarskiego.

Przepisy futsalu regulują także wielkość bramki. Rzecz jasna, bramki na boisku do halówki ze względu na mniejszą przestrzeń. Są mniejsze w porównaniu do typowej piłki nożnej. Standardowy wymiar bramki w futsalu to 3 m szerokości oraz 2 m wysokości.

Zasady obejmują także kwestie bramkarza. Może on dotykać piłki rękami jedynie w polu karnym, przy czym może on złapać piłkę w ręce po zagraniu zawodnika swojej drużyny jedynie w sytuacjach, gdy piłka została zagrana głową, klatką piersiową czy barkiem. Po podaniu piłki bramkarz ma 4 sekundy, aby oddać ją innemu graczowi.

Czas meczu nie jest ściśle określony. Mierzy się bowiem tylko czas, w którym piłka pozostaje w grze, a zegarek zatrzymuje się, gdy piłka jest poza grą. Każda z połówek meczu powinna trwać 20 minut liczonych właśnie w ten sposób, z zastrzeżeniem, że czas będzie wydłużony, aby pozwolić na wykonanie rzutu karnego. Są to zatem dwie części po 20 minut efektywnej gry każda.

Pomiędzy dwiema połowami meczu zarządzana jest przerwa, której czas trwania nie może przekroczyć 15 minut. Może ona zostać skrócona, z czego jednak w praktyce korzysta się rzadko, szczególnie na zawodach wyższej rangi.

Każda drużyna w każdej połowie może wykorzystać minutowy czas dla drużyny. Zgłoszenie takiej potrzeby musi zostać potwierdzone przez sędziego, natomiast podstawowym warunkiem udzielenia czasu jest bycie w posiadaniu piłki przez drużynę zgłaszającą w chwili takiego zgłoszenia (innymi słowy – nie można wykorzystać tego czasu do przerwania akcji przeciwników). 

Efektywny czas gry jest wstrzymywany, kiedy piłka całym obwodem przekroczy linię bramkową lub boczną (po ziemi lub w powietrzu), po uderzeniu w sufit albo po interwencji sędziego.

Rzuty karne i wolne w futsalu wykonuje się nieco inaczej niż w piłce nożnej.

– W grę wchodzą tu tak zwane akumulowane faule. Pięć pierwszych fauli danej drużyny (w każdej połowie meczu) karanych jest rzutem wolnym, wszystkie kolejne – karnym przedłużonym.

– Rzut wolny wykonuje się z punktu przewinienia, zawodnicy broniący bramki mogą ustawić mur, przy zachowaniu co najmniej 5-metrowej odległości od piłki. Możliwe jest zaliczenie gola bezpośrednio z rzutu wolnego.

– Rzut karny przedłużany wykonywany z 10 metrów jest wykonany zawsze przez wskazanego zawodnika, a między piłką a bramką może znajdować się wyłącznie bramkarz jej broniący. Strzał oddaje się bezpośrednio na bramkę.

Futsal często jest opisywany jako zimowa wersja treningów piłki nożnej. To prawda, że wielu zawodników faktycznie łączy te dyscypliny, ale warto podkreślić ich odmienność. Nawet nie chodzi o same zasady i przepisy, bo te faktycznie są w dużej mierze przeniesione jeden do jednego, natomiast dynamika meczu futsalu jest zupełnie inna. Na wyższym poziomie zmiany z kolei wynikają w dużej mierze z różnicy w finansach. Futsal raczej nie budzi wielkiego zainteresowania mediów i sponsorów. Z jednej strony – to pozwala wybić się talentem, a nie tylko budżetem drużyny, z drugiej strony z kolei bardzo często mecze ogląda się z prawdziwą sportową przyjemnością.