Kobieta i mężczyzna trenujący kung fu

Kung fu style – jakie są odmiany tej sztuki walki i na czym ona polega?

Kung fu to chiński styl walki, który dzieli się na wiele szkół. Jakie są odmiany tych chińskich sztuk walki i na czym polegają walki kung fu?

Pod pojęciem kung fu obecnie kryją się wszystkie odmiany chińskich sztuk walki. Określenie to obecnie przyjęło się w większości krajów, jednak zbiorowym mianem wszystkich typów chińskiej sztuki walki początkowo było wushu. W dzisiejszych czasach techniki kung fu są bardzo różnorodne i w ich ramach powstało wiele podziałów. Co warto wiedzieć na temat kung fu i jakie są odmiany tej chińskiej sztuki walki?

Kung fu – co to jest?

Kung Fu to określenie, które odnosi się do różnych chińskich sztuk walki. Sam zwrot “kung fu”, a właściwie gong fu, oznacza w języku chińskim osiągnięcie wysokiego poziomu w jakiejś dziedzinie

Powielane przez media określenie kung fu doprowadziło jednak do zniekształcenia znaczenia tego pojęcia, ponieważ początkowo określeniem wszystkich chińskich sztuk walki było fu wushu. Obecnie jednak przyjęło się, że pojęcie, które odeszło od pierwowzoru językowego i upowszechniło się w wielu krajach, czyli kung fu oznacza właśnie chińskie sztuki walki. Pod tą nazwą kryje się jednak wiele różnych technik, a poszczególne style różnią się między sobą zasadami walki, wykorzystywanymi narzędziami i bronią, a także filozofią.

Chłopiec trenujący z trenerem kung fu na sali

Kung fu sztuka walki – historia

Chińskie sztuki walki obecnie są popularne nie tylko w Polsce, ale również w innych regionach świata i bez wątpienia można je zaliczyć do jednych z najstarszych elementów azjatyckiego dziedzictwa kulturowego. Początkowo techniki takie służyły przede wszystkim do obrony przed dzikimi zwierzętami i umożliwiały zdobywanie pożywienia. Następnie zaczęły ewoluować, by były dostosowane również do obrony przed drugim człowiekiem.

Podstawą do ukształtowania współcześnie wykorzystywanych chińskich sztuk walki była nie tylko umiejętność dopasowania odpowiedniej taktyki, ale również władania bronią czy wiedza o anatomii człowieka. Informacje przekazywane przez wielkich mistrzów sztuk walki były również przez pewien czas wykorzystywane przez władców na przykład w celach politycznych.

Najstarsze wzmianki o chińskich sztukach walki pochodzą z 4000 r. p.n.e. Z kolei pierwszym zachowanym źródłem historycznym, który jest w stanie potwierdzić istnienie kung fu jest zapis wyroczni na kościach. Pochodzi on z czasów dynastii Shang, czyli około 1523-1027 r. p.n.e. Zapis ten informuje o pewnych ruchach, które miały nie tylko służyć do obrony, ale również sławić siłę, męstwo i zwycięstwo.

W czasach Żółtego Cesarza wojownicy kung fu walczyli z rogami przyczepionymi do głowy. Styl ten nazywał się jiaodi i z biegiem lat chińskie sztuki walki w tym rejonie stawały się coraz bardziej istotnym elementem strategii wojennej. Dlatego też władcy cenili wiedzę i doświadczenie mistrzów różnych sztuk walki i wykorzystywali ich do szkolenia armii.

Duży wpływ na obecną technikę chiński sztuk walki miał Hua Tuo, czyli chiński lekarz, który żył na przełomie drugiego i trzeciego wieku. Prowadził on obserwacje tygrysów, niedźwiedzi, małp, jeleni oraz żurawi i na ich podstawie stworzył system ruchów, które bazują na zręczności i sprawności tych dzikich zwierząt.

Ile i jakie są style Kung Fu?

Kung fu obejmuje około 50-60 głównych stylów, które są podzielone na poszczególne szkoły, a tych jest ponad 1000. Jednak liczbę najbardziej znanych szkół kung fu szacuje się na około 500. Dlaczego? Ze względu na to, że ponad połowa realnie funkcjonujących szkół kung fu stosuje stary kodeks chińskich sztuk walki, który nakazuje uczniom trenowanie w tajemnicy. Dlatego też szkoły te nie ujawniają swoich praktyk. 

Style w kung fu

Wyróżnia się trzy główne style kung fu, spośród których wywodzą się wszystkie liczne techniki tych chińskich sztuk walki. Do głównych stylów kung fu zalicza się:

styl Shaolin – został on założony przez cesarza Su Wen specjalnie dla mistrza Bhary. Wyróżnia się on charakterystycznymi skokami, systemem kopnięć, silnymi ruchami zgarniającymi, a także padami całym ciężarem ciała. W szkole tej najwięcej uwagi przywiązuje się do siły oraz umiejętności ataku. Ważna jest także praca nad zewnętrzną powłoką ciała;

styl Wudang – wyróżnia się on delikatnymi i płynnymi ruchami. Są one odpowiedzią na silne ciosy przeciwnika. Szkoła ta kładzie nacisk na zwinność, odporność na ciosy, a także wewnętrzną sferę. Tylko dzięki połączeniu sfery fizycznej z duchową, można wzmocnić energię wewnętrzną, esencję życia i ducha;

styl z Emei  – stanowi on połączenie stylu Shaolin i Wudang. Największe znaczenie mają tutaj praktyczne umiejętności walki, a także zręczność zawodnika. Podstawą techniczną jest połączenie ruchu i bezruchu oraz ćwiczeń wewnętrznych i zewnętrznych.

Kobieta i mężczyzna trenujący kung fu

Odmiany kung fu 

System walki kung fu ma wiele odmian. Poszczególne style opierają się jednak na nauce, którą głosił klasztor Shaolin. To w tym miejscu opracowano najbardziej liczące się w Chinach style. W tym miejscu rozpoczęła się historia powstania 172 technik. W klasztorze Wudang z Taolu z kolei swój początek miały popularne style takie jak: Hsing I, Bagua Zhang oraz Tai Chi Chuan. Zaś ośrodek Emei w prowincji Sichuan przyczynił się do powstania technik walki łączących elementy taoistyczne i buddyjskie. Mnichowie modlili się w tych ośrodkach, ale i rozwijali swoje umiejętności bojowe. Najbardziej popularne chińskie style walki to:

Styl Białego Żurawia – pinyin Bái Hè Quán;

Styl modliszki – pinyin tánglángquán;

Styl małpy – Hou Quán;

Wing Chun – określany też jako Wing Tsun, Ving Tsun;

Styl żmiji – bardziej odpowiedni dla kobiet;

Styl tygrysa – uznawany za najtrudniejszy styl;

Sing I chuan – pinyin Xíng yì quán;

Styl Ośmiu Trigramów – Pa-kua chang, pinyin Bāguàzhǎng;

Taijiquan – pinyin tàijíquán, tai-chi lub tajchi;

Orli Pazur – pinyin Yīng Zhuǎ Pài;

Styl rodziny Hung – Hungga lub Hunggar – pinyin Hóng Jiā, Yale Hung Gar lub Hung Kuen;

Styl Płonącego Smoka;

Dłoń Ośmiu Trygramów;

Pięść Wielkiego Szczytu;

Pijana Pięść – pinyin Zuì Quán – nie zostało potwierdzone czy kiedykolwiek był używany do walki, nazywany jest też Suikenem.

Pozostałe nieco mniej popularne style to: Chang Quan, Baji Quan, Qigong, Mi Zhong Quan, Wu Dip Boon, Shi He Quan, Wu Du Kan, Pigua, Choy Lee Fut, Yen Ching Quan.

Chińskie kung fu – miękkie, twarde i miękko-twarde style

Kolejny podział chińskich sztuk walki uwzględnia to, w jaki sposób poszczególne techniki manifestują swój jian, czyli moc bojową. Na tej podstawie wyróżnia się następujące style:

twardy – w tym przypadku, aby osiągnąć swój cel, należy wykorzystywać siłę mięśni. Stosowana jest ona zarówno do ataku, jak i obrony. Typową tego typu odmianą jest na przykład styl Pazurów Tygrysa. Zgodnie z jego założeniami żeby osiągnąć swój cel, należy prowadzić Qi, czyli życiową energię do mięśni i wstrzymać na pewien czas oddech, aby się w nich zatrzymała. Większość twardych styli to typy zewnętrzne. Dlatego kiedy użyjemy naszej siły na przeciwniku, wówczas musimy liczyć się z obrażeniami zewnętrznymi;

miękki – w tym przypadku mięśnie i ścięgna są rozluźnione, aby umożliwić przepływ Qi z dolnego Dan Tian, czyli miejsca przechowywania i wytwarzania energii życiowej do kończyn, aby móc zadać cios. Obszar ten znajduje się trzy kciuki poniżej pępka. W tej technice stosuje się ochronę więzadeł w łokciach i barkach. Style miękkie to inaczej typy wewnętrzne. Dlatego ciało fizycznie jest tutaj rozluźnione, a siła zawodnika pochodzi z jego wnętrza. Do stylów miękkich zalicza się Tai Chi Chuan oraz Liu He Ba Fa;

twardo-miękkie – style takie wyróżniają się rozluźnieniem mięśni i ścięgien oraz miękkimi ruchami. Takie działanie ma na celu umożliwienie Qi swobodnego przepłynięcia z dolnego Dan Tan do kończyn. Chwilę przed tym kiedy atakujący zadaje cios w kierunku przeciwnika, powinien on jednak napiąć ścięgna i mięśnie. Dlatego na początku wykorzystuje się tutaj miękką, a później twardą siłę. Do typowych stylów twardo-miękkich należą Biały Żuraw oraz Wąż.



Praktycznie każdy styl opiera się zarówno na walkach ręcznych, jak i tych z bronią.

Mężczyzna trenujący kung fu na sali

Kung fu – nauka

Filozofia kung fu dzieli się na wiele szkół. Wyróżnia się style południowe i północne. Wyszkolenie zarówno w przypadku walki wręcz, jak i nauka technik walki z bronią wymaga dobrego nauczyciela. Obecnie w Polsce funkcjonują szkoły walki, które uczą różnych technik kung fu, jak również filozofii yin i yang. Nauczyciele tradycyjnych stylów chińskich sztuk walki, zdystansowali się jednak do określenia narzuconego przez mass-media i techniki takie nazywają gongfu.

Do popularyzacji kung fu przyczynił się między innymi Bruce Lee. Występując w filmach akcji, często pokazywał swoje niesamowite umiejętności balansowania ciężarem ciała, zadawania ciosów, a także unikania obrażeń ze strony przeciwnika. Wiele osób po oglądnięciu takich produkcji, chciało rozpocząć naukę kung fu.

Kung fu – nauka w domu

Kung Fu promuje równowagę ciała i umysłu. Może być świetnym sposobem na zwiększenie kondycji fizycznej. Z tego powodu na zajęcia tej chińskiej sztuki walki chętnie uczęszczają zarówno osoby dorosłe, młodzież, jak i dzieci. Kung fu dostępne jest dla wszystkich, niezależnie od płci i może być praktykowane w każdym wieku. Wiele osób decyduje się na wykonywanie takich treningów w domu. Żeby jednak móc ćwiczyć w domowym zaciszu, należy wcześniej poznać przynajmniej podstawowe ruchy wykorzystywane w chińskich sztukach walki. Z tego powodu, zanim rozpoczniemy domowy trening, powinniśmy skorzystać z lekcji dostępnych w szkołach sztuk walki.

Przeczytaj także:

Kobieta i mężczyzna trenujący wing tsun pod okiem instruktorki

Wing tsun – na czym polega ten styl walki?

Wing tsun jest stylem walki służącym nie tylko do samoobrony. Trening tej sztuki walki upowszechnił Bruce Lee. Sprawdź, na czym polega ten system walk

mężczyźni stojący w odzieży i rękawicach do trenowania sportów walki

Mieszane sztuki walki - co to za dyscyplina? Historia MMA

Mieszane sztuki walki (MMA) to dyscyplina sportowa, w której zawodnicy używają do walki technik zaczerpniętych z innych dyscyplin. Poznaj historię MMA

osoby ubrane w kimona do trenowania karate

Wschodnie sztuki walki - jakie są rodzaje ?

Wschodnie sztuki walk uczą mądrego posługiwania się siłą i kładą nacisk na rozwój duchowy. Sprawdź, które z nich są najpopularniejsze. Zapraszamy!

mężczyźni trenujący sztuki walki z kijami do aikido

Rodzaje sztuk walki - jakie są? Judo, karate - które trenować?

Sztuki walki to dyscyplina, która wymaga dobrej aktywności fizycznej. Jakie są najpopularniejsze rodzaje sporty walki? Które warto trenować?

Karate czy judo? Jaka sztuka walki jest lepsza dla dziecka?

Karate czy judo? Jaka sztuka walki jest lepsza dla dziecka?

Jakie znaczenie mają sztuki walki dla dzieci? Na czym polega judo i karate? Poznaj specyfikę tych sportów.