Skitury – co to jest? Gdzie i kto może uprawiać skitouring?

Skitouring to połączenie szeroko pojętego narciarstwa z zimową turystyką górską. W dyscyplinie tej można dostrzec zarówno elementy narciarstwa biegowego, jak i zjazdowego. Można więc powiedzieć, że sport ten jest łagodniejszą i mniej ekstremalną formą skialpinizmu. W przypadku skitouringu zjazdy nie muszą odbywać się na lodowo-górskich terenach czy też bardzo stromych stokach.

Mimo że dyscyplina ta jest dość ekstremalna, to może być uprawiana także na krótkich i łagodnych trasach, na przykład w pobliżu wyciągów. Dzięki temu nie musi być tak ryzykowna jak na przykład freeride, który wymaga od narciarza zaawansowanych technicznych umiejętności i odwagi. 

Obecnie w Polsce skitouring jest jeszcze dość nową dyscypliną, która modna stała się stosunkowo niedawno. Dlatego też wiele osób ma problem z prawidłową wymową, a także zapisem nazwy tego sportu. Poza angielską wersją skitouring stosuje się także spolszczony skituring, a także formy takie jak ski-touring czy ski-turing. Wszystkie te określenia jednak odnoszą się do tego samego sportu i mogą być stosowane wymiennie.

Skitouring jest techniką jazdy na nartach, która polega na tym, że najpierw należy wejść na górę, nie zdejmując nart, a następnie z niej zjechać. Skitouring od narciarstwa tradycyjnego różni się jednak tym, że zjazd z góry nie następuje na wcześniej przygotowanym stoku, ponieważ trasą zjazdową jest pobocze góry, które często nie jest przystosowane do turystyki narciarskiej. Skituring nie nakłada ograniczeń związanych z koniecznością stania w długich kolejkach do wyciągów, a następnie zjazdem wcześniej przygotowaną trasą.

Zjazd zboczem z dowolnej góry dostarcza dużej dawki adrenaliny. Dlatego też, mimo że skitouring może wydawać się rekreacyjnym sportem, to jednak wiele zależy od tego, jakie trasy zjazdowe wybierzemy. Możliwość wyboru tras oddalonych od głównych szlaków zjazdowych to duża zaleta tej dyscypliny. Dlatego przygoda z nartami w przypadku skitouringu jest bardziej różnorodna.

Sport ten pozwala odwiedzić i poznać wiele ciekawych miejsc i dostarcza sporo emocji i adrenaliny. Warto jednak mieć świadomość, że jest to dość ryzykowna dziedzina, a poziom zagrożenia zależy od doboru trasy zjazdowej. W lżejszej wersji skitouring nie musi być zbyt mocno ryzykowny, jeżeli będzie uprawiany na krótkich i łagodnych odcinkach.

Ze względu na to, że narty skiturowe różnią się od tych wykorzystywanych przez tradycyjnych narciarzy, warto wcześniej zapoznać się z tym, jak działają skitury. Wizualnie przypominają zarówno narty biegowe, jak i zjazdowe, lecz są od nich lżejsze cieńsze i mniej sztywne, aby ułatwiały strome podejścia, a także jazdę nawet w miękkim śniegu. Wyróżniają się wyraźnym taliowaniem i większą szerokością niż wersje biegowe.

Skitury dają nam możliwość stosowania wiązań pionowych, które pozwalają na uwolnienie pięty podczas wspinaczki i podniesienie jej na stromych podejściach. Z kolei podczas zjazdów w nartach skiturowych należy zastosować sztywne wiązanie, w którym pięta jest stabilnie wpięta.

Korzystając ze skiturów, należy pamiętać o tym, by wykorzystywać różne możliwości wiązań butów narciarskich. Jeśli zdobywamy szczyt lub wspinamy się w śniegu pod górę, stosujmy wiązania pionowe z wolną piętą. Elementem, który zapobiega zasuwanie się nart do tyłu, jest opaska z materiału o włóknach układających się w jedną stronę, czyli foka.

Na oblodzonych podejściach korzystajmy ze specjalnych raków automatycznych, które są przeznaczone do współpracy z butami skiturowymi. Przed zjazdem musimy pamiętać o zmianie ustawień wiązań na te, które pozwalają na bezpieczne wpięcie tylnej części buta, aby dobrze zabezpieczyć i ustabilizować stawy.

Żeby zacząć chodzenie na nartach, należy opanować kilka różnych technik, zarówno chodu, jak i zjazdu. Dlatego narciarz, który chciałby rozpocząć swoją przygodę ze skituringiem, musi oprócz samego zjeżdżania nauczyć się poruszać na nartach na płaskim terenie oraz pod górkę.

Należy zadbać również o swoją kondycję fizyczną. Skituring nie wymaga ponadprzeciętnych umiejętności, jednak chociaż średnia kondycja fizyczna jest niezbędna, aby móc odbywać takie wycieczki.

Jeśli do tej pory nie mieliśmy do czynienia z tą dyscypliną, warto na pierwsze wyprawy skiturowe wybrać się z instruktorem, zorganizowaną grupą lub znajomymi, którzy mają już pewne doświadczenie.

Gdy poruszamy się poza oznaczonymi szlakami narciarskimi, konieczną umiejętnością jest dobra orientacja i nawigacja. Na początek warto wybrać się na taką wyprawę w niezbyt wymagające rejony. Może to być na przykład pasmo górskie, które dobrze znamy. W Polsce do uprawiania skituringu nadają się zarówno Karkonosze, Sudety, Góry Izerskie, jak i Tatry.

W Polsce znajduje się wiele terenów do uprawiania skitouringu. Lokalizacje te wyróżniają się różnym stopniem trudności. W przypadku skitouringu dla początkujących warto rozważyć poniższe trasy zjazdowe:

– Przełęcz Karb – oferuje kilka alternatywnych linii zjazdowych wyróżniających się różnym stopniem trudności;

– Czerwone Wierchy – miejsce idealne dla miłośników skituringu, jak również klasycznych nart zjazdowych;

– Masyw Śnieżka – oferuje wiele ciekawych podejść z kilku stron oraz długie zjazdy;

– Pilsko – to świetna propozycja dla narciarzy skiturowych. Znajdują się tutaj zjazdy i podejścia o różnym stopniu trudności. Dlatego ciekawą trasę dla siebie tutaj znajdą zarówno początkujący, jak i profesjonalni skitourowcy,

– Paprotna – to jedno z miejsc w Bieszczadach, gdzie można uprawiać skitouring. Znajdują się tutaj długie podejścia i zjazdy gwarantujące piękne i niepowtarzalne widoki.

W Polsce do uprawiania skitouringu i poruszania się zimą poza szlakami, znajdziemy wiele ciekawych miejsc.

Swoich pierwszych kroków w skitouringu mogą próbować również młodsi narciarze. Należy jednak pamiętać, że skitouring wymaga sporej kondycji fizycznej. Wędrowanie w fokach, wymaga doświadczenia. Dlatego dyscyplina ta może nie być bezpieczną opcją spędzania wolnego czasu dla dzieci. Nastolatkowie jednak pod opieką dorosłych zaawansowanych skiturowców, mogą przemierzać swoje pierwsze trasy.

Warto pamiętać również o tym, że sprzęt skiturowy jest dość ciężki. Dlatego może w niekorzystny sposób oddziaływać na układ ruchu dziecka. W przypadku łatwych i bezpiecznych stoków można zabrać ze sobą malucha, który już trenował narciarstwo zjazdowe lub biegowe i wykorzystując krótkie biegówki, a także foki wybrać się z nim w trasę.