Style jazdy konnej dzielą się na dwa rodzaje – jeździectwo klasyczne i westernowe. Wybór zależy od wyszkolenia konia i preferencji jeźdźca.
Style jazdy konnej obejmują dwa podstawowe rodzaje – angielski i westernowy. Każdy z nich oznacza nieco inną technikę jeździecką i warunkuje wyszkolenie konia oraz sprzęt potrzebny do jazdy. Poznaj je bliżej.
Dwa najbardziej znane style mają różną specyfikę, ale na całym świecie nie brakuje miłośników jednego i drugiego. Wywodzą się z dwóch kontynentów – Europy i Ameryki Północnej – lecz obecnie nie ma żadnych ograniczeń geograficznych, by poznawać obydwa warianty. Jeden z nich to styl bardziej techniczny, drugi zaś luźniejszy. Pierwszy wykorzystywany jest do skoków, ujeżdżenia i jazdy rekreacyjnej w szkółkach, a drugi do jazdy terenowej oraz zaganiania bydła. Poznaj ich charakterystykę i sprawdź, który styl bardziej pasuje do ciebie.
Zasadniczo wyróżnia się dwa style : english i western riding. Warto spróbować obu rodzajów, aby przekonać się, który z nich jest dla ciebie bardziej atrakcyjny. Wybór pomiędzy nimi nie zależy jednak tylko od preferencji jeźdźca. Znaczenie ma również sposób wyszkolenia konia. Sprawdź, czym charakteryzują się te dwa różne style jeździeckie.
Ten rodzaj jest zdecydowanie najbardziej popularnym stylem na świecie, w tym także w Polsce. Siodła do jeździectwa klasycznego są stosunkowo lekkie, raczej płytkie, z płaskimi siedziskami i wyściełaniem od spodu. Charakteryzują się też niewielką liczbą elementów. Strzemiona ustawione są znacznie wyżej niż w siodłach westernowych, aby umożliwić jeźdźcowi anglezowanie w kłusie, a także odciążanie konia podczas skoków.
Tradycyjny strój do english riding składa się z poniższych elementów:
frak;
koszula;
bryczesy;
oficerki (wysokie buty) lub sztyblety ze sztylpami;
kask lub toczek.
Taka jazda wymaga od jeźdźca odpowiedniej techniki dosiadu. To przede wszystkim ona umożliwia przyspieszanie, zatrzymanie się oraz kierowanie koniem. Zwierzęta szkolone do tego typu jazdy są anatomicznie przystosowane do skoków – najczęściej wysokie i z długimi nogami. Dyscypliny sportowe wykorzystujące angielski styl jazdy to: ujeżdżenie, skoki przez przeszkody i wszechstronny konkurs konia wierzchowego (WKKW).
Choć odmiana angielska jest raczej mniej wygodna, okazuje się bardzo praktyczna i daje wiele możliwości. Można też powiedzieć, że jest bardziej mechaniczna i rygorystyczna co do techniki.
Western riding wywodzi się od jeźdźców zachodnich – pracujących kowbojów z amerykańskich farm i rancz, którzy opiekowali się bydłem. Jest to zdecydowanie mniej popularny styl jazdy , lecz cieszy się dużym uznaniem wśród swoich zwolenników. Dużą zaletą jazdy westernowej są wykorzystywane do tego wariantu komfortowe, głębokie siodła z wysokimi łękami i nisko zawieszonymi strzemionami. Ich konstrukcja wymusza na jeźdźcach pełny dosiad. Są one jednak znacznie cięższe, mniej poręczne i mają bardziej skomplikowaną budowę niż siodła angielskie.
Wodze są otwarte i dłuższe niż w przypadku ogłowi do jazdy klasycznej. Często składają się tylko z podgardla i pasków policzkowych utrzymujących wędzidło. Wodze czasem trzyma się w jednej ręce – ze względu na luźniejszy styl i większą praktyczność.
Typowy strój do takiej jazdy jest dość charakterystyczny i zdecydowanie mniej oficjalny niż w odmianie angielskiej. Tworzą go:
dżinsy;
koszula;
czapsy – długie ochraniacze na całe nogi;
kowbojski kapelusz – początkującym jeźdźcom zaleca się jednak twardy toczek.
Gatunki koni wręcz stworzonych do stylu westernowego wyróżniają się świetną zwrotnością, opanowaniem, atletyczną budową i spokojnym, niepłochliwym temperamentem. Do tego typu ras należą: Quarter Horse, American Paint Horse i Appaloosa, choć praktycznie każdego konia można wyszkolić do stylu westernowego, przynajmniej w pewnym stopniu.
Typowo westernowe konkurencje sportowe to:
reining;
trail;
barrel racing;
cutting;
alley;
pole bending;
western horsemanship;
steer wrestling;
calf roping.
Niezależnie od tego, jaki wybierzesz styl, jazda konna wymaga nauki umiejętności takich jak:
utrzymanie równowagi;
wyrobienie prawidłowego dosiadu;
kontrola wierzchowca w różnych warunkach oraz porozumienie konia i jeźdźca;
wypracowanie odpowiedniej postawy podczas różnych chodów;
koordynacja ruchów.
Chody zwierzęcia są takie same w obydwu stylach jazdy . Ich charakterystyka zależy od anatomii i naturalnego sposobu poruszania się. Odmienne są jednak dosiady i szczegóły w kwestii kontroli konia. Są to (w kolejności od najwolniejszego do najszybszego):
stęp;
kłus;
galop;
cwał.
Istnieją jeszcze dwa rzadziej spotykane i przeważnie bardziej męczące dla konia – inochód i tolt.
Powyżej opisane style dają mnóstwo możliwości w kwestii organizacji dyscyplin i zawodów jeździeckich. Do najbardziej popularnych spośród nich należą chociażby powożenie, woltyżerka i rajdy długodystansowe po trudnym terenie (cross). Istnieje jednak jeszcze wiele innych ciekawych sportów, które można uprawiać na koniu:
polo – gra zespołowa z piłką i bramkami;
wyścigi;
Hoofball – mniej znana gra zespołowa z piłką o średnicy aż 1 metra;
Skijöring – połączenie jazdy konnej z narciarstwem;
Horse ball – drużynowa dyscyplina, w której uczestnicy próbują wrzucić niewielką piłkę do wysoko umieszczonej pętli.
Wyjątkowo ciekawą konkurencją jest tzw. cowboy dressage, czyli swoiste połączenie klasycznego ujeżdżenia z westernowym stylem. W tej dyscyplinie wyjątkowo istotne jest porozumienie pomiędzy jeźdźcem a jego koniem. Ta aktywność to w praktyce niespotykane nigdzie indziej rygorystyczne podejście do jazdy westernowej i wprowadzenie do niej większej elegancji.
Warto wypróbować oba style, oczywiście na wierzchowcach specjalnie do nich przygotowanych, aby zdecydować, który z nich dostarcza więcej przyjemności. W Polsce zdecydowana większość szkółek oferuje lekcje jazdy w stylu angielskim i od tego stylu warto rozpocząć swoją naukę. Ośrodki typowo westernowe powinieneś jednak również znaleźć w swojej okolicy bez większych przeszkód.
