Sztafeta – bieg sztafetowy jako sport drużynowy. Co warto o nim wiedzieć i jakie są zasady biegania sztafetowego?
Jednym z rodzajów sportów drużynowych jest sztafeta. Bieg w tej formie zazwyczaj wykonuje drużyna składająca się z od 3 do 10 osób. Co warto wiedzieć, aby wziąć udział w sztafecie, i czym różnią się poszczególne jej rodzaje? Sprawdź!
Sztafeta to rodzaj sportu drużynowego. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że termin ten nie odnosi się wyłącznie do biegów, ale również innych dyscyplin sportowych, na przykład:
– pływania,
– biegów narciarskich,
– biathlonu,
– pięcioboju,
– zawodów strażackich,
– łyżwiarstwa szybkiego,
– psich zaprzęgów.
Jest obecny również w lekkoatletyce, gdzie przyjmuje formę biegową.
Rywalizacja rozgrywana jest na równoległych torach, pierwsi zawodnicy ustawiają się na starcie jednocześnie. Zadaniem zawodników jest pokonanie w jak najkrótszym czasie swojego odcinka. Następnie w strefie zmian należy przekazać pałeczkę partnerowi, który będzie biegać kolejny dystans.
Przeniesienie pałeczki do kolejnego zawodnika to istotny element biegu sztafetowego. Można wystartować, zależnie od zawodów, dopiero w momencie przekazania pałeczki albo przebiec określony dystans do jej przejęcia. Wygrywa drużyna biegaczy, która pierwsza znajdzie się na mecie i nie popełni żadnych błędów podczas przekazywania pałeczki.
Dla uzyskania dobrej prędkości, a także przyczepności, zawodnicy mają zwykle na nogach kolce do biegania. Dostępne są one w formach dla początkujących amatorów biegów po przygotowanej nawierzchni, jak i sportowców, którzy startują w zawodach biegowych.
Biegi sztafetowe można podzielić na następujące kategorie:
– długodystansowy bieg sztafetowy zwany też ekiden – są to po prostu sztafety maratońskie. Organizuje się je zarówno w Polsce, jak i całym świecie, choć tradycyjnie wywodzą się z Japonii,
– sztafeta 4 x 100 metrów – trasa podzielona jest na cztery odcinki po 100 metrów; to jedna z konkurencji zawodów lekkoatletycznych dla seniorów,
– sztafeta olimpijska – wbrew nazwie nie jest rozgrywana na olimpiadach, ale bywa spotykana na mistrzostwach młodzieżowych w Polsce; odcinek dzielony jest na dystansie 800 m, 400 m, 200 m i 100 m lub w odwrotnej kolejności,
– sztafeta szwedzka – rodzaj sztafety z czterema dystansami kolejno 100 m, 200 m, 300 m i 400 m lub odwrotnie; dyscyplina sportowa typowa dla zawodów młodzieżowych.
O zasadach zawodów i biegów sztafetowych decydują zazwyczaj organizatorzy.
W przypadku sztafet lekkoatletycznych, gdzie sztafeta to bieg, zespół może tworzyć od 4 do 6 osób. Dla porównania biegi sztafetowe na orientację liczą jedynie 3 osoby w drużynie. Wyjątek stanowią sztafety maratońskie, gdzie zwykle startuje od 6 do nawet 10 osób.
Jak widać powyżej, całkowite dystanse mogą liczyć od 400 m do nawet około 42 km. Często rozgrywane są też sztafety w ramach rozmaitych wydarzeń jak sztafety firmowe, przygotowane na inne dystanse na przykład 5 km czy 10 km. Pojedynczy biegacz musi więc pokonać odcinek od 100 metrów do kilku kilometrów. Bardzo często zawody – zarówno mistrzostwa świata, kraju czy igrzyska olimpijskie, jak i lokalne – odbywają się na stadionach, z uwagi na dostępność torów.
Sztafeta mieszana to rodzaj sztafety, w której mogą biec zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Takie zawody rozgrywane są w osobnej klasyfikacji i mają swoje rekordy, a także puchary za zdobycie wysokich miejsc. Osobne klasyfikacje prowadzone są też dla uczestników sztafety wśród kobiet i mężczyzn.
Zasady biegu w tej formie nie są skomplikowane, choć zagłębienie się w nie i poprawne przestrzeganie wymaga nieco treningu. Może to być ciekawe wyzwanie dla uczestników biegu, zwłaszcza jeśli dotychczas biegali samodzielnie, a nie drużynowo.
