Jak przygotować się przed wyjściem w góry? Jakie są łatwe szlaki w Tatrach? Co spakować na trasę? Sprawdź w poradniku "Tatry dla początkujących"
Tatry to najpopularniejsze pasmo górskie w Polsce. Nic dziwnego, są bowiem gwarantem świeżego powietrza i naprawdę wspaniałych widoków. Na szlakach spotkać można zarówno wytrawnych miłośników trekkingu górskiego, jak i osoby, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z tą niezwykłą, przynoszącą ogromną satysfakcję, aktywnością. Jeżeli marzysz o wyjeździe w te niezwykłe góry, ale nie wiesz od czego zacząć planowanie, zapraszamy do zapoznania się z naszym poradnikiem "Tatry dla początkujących". Poznasz tu przykładowe propozycje wycieczek, z którymi poradzą sobie nawet początkujący turyści i dowiesz się, o czym należy pamiętać, przygotowując się do wyprawy.
Zanim przejdziemy do zaprezentowania propozycji tatrzańskich szlaków dla początkujących, przybliżymy nieco temat przygotowania do wyprawy trekkingowej po Tatrach. Zanim wsiądziesz do samochodu, pociągu lub autobusu, który zawiezie Cię do miejsca docelowego, przeczytaj garść podstawowych informacji na temat tego, co należy wiedzieć, zanim pójdzie się na wędrówkę po górach:
ubieraj się na cebulkę, czyli warstwowo. Dzięki temu nie dopuścisz ani do wyziębienia się organizmu, ani do jego przegrzania;
noś bieliznę termoaktywną oraz odzież termoaktywną, która odprowadza wilgoć na zewnątrz materiału. Nie zakładaj ubrań bawełnianych, a takie, które wykonane są z wysokiej jakości tkanin syntetycznych lub z wełny merynosa;
zawsze miej przy sobie kurtkę z membraną lub płaszcz przeciwdeszczowy a także czapkę, rękawiczki i komin;
na wycieczkę zakładaj tylko wysokiej jakości buty trekkingowe. Zapomnij o trampkach i sneakersach. Jeśli nie masz żadnego doświadczenia w chodzeniu po górach, postaw na wysokie buty trekkingowe, które zapewnią Ci lepszą stabilizację kostki;
pamiętaj o zabraniu ze sobą bidonu z wodą i termosu z posłodzoną wcześniej herbatą. Regularnie nawadniaj się małymi łykami;
przed wyjściem spakuj do plecaka kanapki, batony energetyczne, orzechy, banany lub inne przekąski. Jeśli masz przenośną kuchenkę turystyczną, możesz także zabrać ze sobą danie liofilizowane lub danie instant;
zanim wyjdziesz na szlak, sprawdź prognozę pogody na oficjalnej stronie internetowej TOPR. Nie korzystaj z aplikacji pogodowych, z których czerpiesz informacje będąc w domu. TOPR to najlepsze źródło informacji, na temat pogody w Tatrach;
zrezygnuj z wyjścia, jeśli istnieje ryzyko wystąpienia burzy. Burze w górach zazwyczaj występują po południu, dlatego zawsze radzimy rozpoczynanie wędrówki rano. Jeżeli jednak istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia burzy rano, idź na spacer po Krupówkach, odwiedź lokalne muzeum lub zrelaksuj się w pobliskich termach;
w góry zawsze wychodź wczesnym rankiem, a nawet o świcie. Po pierwsze ominą Cię rzesze turystów, po drugie będziesz miał/miała pewność, że zdążysz wrócić do domu przed zmrokiem, a po trzecie z dużym prawdopodobieństwem unikniesz ewentualnej burzy;
przed wejściem na szlak, powiadom pensjonat, hotel lub schronisko a także swoich najbliższych o tym, gdzie się wybierasz i o której planujesz powrót. W razie czego powiadomią oni odpowiednie służby;
miej przy sobie naładowany telefon (z zapisanym wcześniej numerem kontaktowym do TOPR) i powerbank. Numer do TOPR to: 601-100-300 lub 985;
nie wstydź się prosić o pomoc, jeśli zajdzie taka potrzeba. Jeżeli na jakimś odcinku zabraknie Ci sił, wody lub pożywienia, poproś o wsparcie mijających Cię turystów. Pamiętaj, że Twoje zdrowie jest ważniejsze niż poczucie słabości lub wstydu.
Jeśli wybierasz się w Tatry po raz pierwszy, nie wiesz zapewne, że to, czy trasa nadaje się dla początkujących turystów, zależy w dużej mierze od pory roku.
Nawet łagodne trasy, które latem pokonać można z dziećmi, zimą stają się niemożliwe do pokonania nawet przez bardziej doświadczonych miłośników trekkingu. Dlatego, jeżeli planujesz pobyt w Tatrach, na pierwszy raz wybierz lato, wczesną jesień lub późną wiosnę. Pamiętaj też o tym, że niektóre niezwykle popularne szlaki, po których porusza się cała masa turystów, wcale nie nadają się dla osób niedoświadczonych. Świetnym przykładem jest tutaj wejście na Giewont. Można na nim spotkać małe dzieci, turystów w klapkach i ludzi spożywających alkohol, choć szlak, prowadzący na ten wierzchołek, wcale nie jest prosty. Aby dostać się na Giewont, należy bowiem wspinać się po łańcuchach, co w wielu ludziach budzi przerażenie. Szlak, prowadzący na Giewont jest jednak jednokierunkowy, co wyklucza zrezygnowanie z niego w trakcie podejścia. Zanim więc wybierzesz się na wędrówkę, zapoznaj się z poszczególnymi etapami szlaków. Poniżej znajdziesz nasze propozycje tras, z którymi poradzić sobie powinien turysta o każdym stopniu zaawansowania.
Spacer, który w dużej mierze odbywa się wzdłuż Potoku Chochołowskiego, rozpoczyna się przy Siwej Polanie. Jeśli chcesz poruszać się po kamiennej drodze, wiodącej przez przepiękną Dolinę Chochołowską, koniecznie rozważ tę propozycję. O odpowiedniej porze roku, można na niej spotkać ogrom krokusów.
Oznaczenie: zielony szlak
Szacowany czas dotarcia do punktu docelowego (w jedną stronę): 120 minut
Pierwszy odcinek wycieczki zaczyna się na parkingu w Kirach. Stanowi go utwardzona droga, która prowadzi do Doliny Kościeliskiej. Można z niej zboczyć do jaskini Mylnej, Mroźnej i Smoczej Jamy. Wszelkie zmiany należy jednak uwzględnić, dodając do szacowanego czasu, dodatkowe minuty. Kolejnym punktem wycieczki jest Schronisko PTTK na Hali Ornak, w którym warto zrobić sobie krótką przerwę, ponieważ podziwiać z niego można wspaniałą panoramę Tatr Zachodnich. Punktem docelowym jest, położony o około godzinę drogi od schroniska, Smreczyński Staw.
Oznaczenie: zielony szlak
Szacowany czas dotarcia do punktu docelowego (w jedną stronę): 150 minut
Choć droga, prowadząca na Morskie Oko jest długa (wynosi około 8 kilometrów w jedną stronę), nie wymaga od turystów zbyt wiele wysiłku. Jej początek ma miejsce na parkingu w Palenicy Białczańskiej, skąd rozpoczyna się wędrówkę po asfaltowej ulicy. Po jakimś czasie dociera się do Wodogrzmotów Mickiewicza, czyli pięknych, ale stosunkowo głośnych, wodospadów. Dalszy etap to spacer wzdłuż Doliny Rybiego Potoku, który swój finał ma przy Schronisku PTTK Morskie Oko, w którym posilić się można ciepłym jedzeniem. Zejście odbywa się dokładnie tą samą trasą.
Oznaczenie: czerwony szlak
Szacowany czas dotarcia do punktu docelowego (w jedną stronę): 150 minut
Nosal to jeden z tych szczytów Tatr, na który dostać się można na kilka sposobów. Najkrótszy z nich (prowadzący szlakiem zielonym z Bulwarów Słowackiego przez Nosal do Kuźnic) trwa zaledwie nieco ponad godzinę, jednak nasza propozycja zakłada znacznie dłuższy czas trwania, a dzięki temu również więcej atrakcji. Wędrówkę należy rozpocząć na Bulwarach Słowackiego, które prowadzą prosto na wierzchołek Nosala. Następnie warto udać się na Przełęcz Nosalową i Halę Gąsienicową, na której zlokalizowane jest Schronisko Murowaniec. Dalej, Przełęczą między Kopami idzie się do Doliny Jaworzynka a potem prosto, aż do Kuźnic. Należy mieć na uwadze fakt, że wejście na Nosal odbywa się po stromych głazach i skałach, więc jego pokonanie wymaga pewnej formy fizycznej. Warto jednak podjąć ten trud, ponieważ widać stąd Tatry w swej pełnej krasie: od Giewontu, przez Kasprowy Wierch, aż po Orlą Perć.
Oznaczenie: szlak zielony, niebieski i żółty
Szacowany czas dotarcia do punktu docelowego (w jedną stronę): 300 minut
Ta propozycja należy do nieco bardziej wymagających. Wędrówka ma swój początek w Zakopanem, tuż pod Wielką Krokwią, czyli znaną w całym kraju skocznią narciarską. Spod skoczni należy udać się Doliną Białego do Ścieżki nad Reglami a następnie do Sarniej Skały. Z wierzchołka podziwiać można zarówno miasto Zakopane, jak i Giewont a nawet wodospad Siklawica. Po zejściu z Sarniej Skały należy kierować się do Doliny Strążyskiej, którą dojdzie się z powrotem do miasta.
Oznaczenie: szlak żółty, czarny i czerwony
Szacowany czas dotarcia do punktu docelowego (w jedną stronę): 300 minut
Kasprowy Wierch (1987 m n.p.m.) to szczyt, które chyba nikomu nie trzeba przedstawiać. Jest zdecydowanie najbardziej znanym wierzchołkiem w całych Tatrach. Mimo, że nasza propozycja wymaga wczesnego wyjścia z ośrodka, hotelu lub pensjonatu, warto ją rozważyć. Aby pokonać całą drogę, należy jednak cechować się niezłą formą fizyczną, ponieważ jest ona stosukowo wymagająca. Trasa zaczyna się na parkingu w Kuźnicach i przez Myślenickie turnie prowadzi wprost na Kasprowy Wierch. Aby urozmaicić powrót, warto zejść Doliną Gąsienicową do Doliny Jaworzynka a następnie kierować się do Kuźnic. W Dolinie Gąsienicowej znajduje się wspomniane wyżej schronisko Murowaniec, w którym można posilić się ciepłym daniem.
Oznaczenie: szlak zielony i żółty
Szacowany czas dotarcia do punktu docelowego (w jedną stronę): 400 minut
Jednym z najpiękniejszych miejsc w Tatrach jest Dolina Pięciu Stawów, dlatego postanowiliśmy umieścić szlak, prowadzący na nią, w naszym zestawieniu. Musimy jednak wspomnieć, że wymaga on sporo wysiłku, chociażby ze względu na czas trwania wycieczki. Wędrówkę rozpoczyna się w Palenicy Białczańskiej, z której drogą asfaltową idzie się do Wodogrzmotów Mickiewicza. Stąd należy zmienić szlak na zielony, który prowadzi do najwyższego wodospadu w kraju, czyli do wodospadu Siklawa a następnie do Doliny Pięciu Stawów. Z miejsca docelowego, podziwiać można wspaniałą panoramę, z której wyróżnić można Kozi Wierch, Miedziane i Szpiglasowy Wierch. Przy Przednim Stawie Polskim, odpocząć można w schronisku PTTK.
Oznaczenie: szlak czerwony i zielony
Szacowany czas dotarcia do punktu docelowego (w jedną stronę): 360 minut
Droga na Gęsią Szyję jest dość długa, ale wspaniałe widoki, które czekają turystę, który zdecyduje się ją pokonać, wynagrodzą wszelkie trudy. Rozpoczyna się ona w Toporowej Cyrhli i prowadzi w kierunku Doliny Suchej Wody, aż do Psiej Trawki, na której można odpocząć na ławkach. Z Psiej Trawki, należy udać się do Waksmundzkiej Polany a następnie na Gęsią Szyję. Sam szczyt nie jest może zbyt imponujący (1489 m n.p.m.), ale warto wejść na niego, aby móc podziwiać wspaniałą panoramę Tatr Wysokich i Tatr Bielskich. Zejście z Gęsiej Szyi odbywa się przez dotarcie do Rusinowej Polany, skąd rozpościera się naprawdę wspaniały widok. Z Rusinowej Polany wystarczy kierować się do Palenicy Białczańskiej, gdzie trasa kończy swój bieg.
Oznaczenie: czerwony, zielony i niebieski szlak
Szacowany czas dotarcia do punktu docelowego (w jedną stronę): 270 minut
Ta propozycja nie należy do zbyt popularnych, jednak naszym zdaniem, zdecydowanie jest ona warta zachodu. Jej początek ma miejsce przy wylocie Doliny Miętusiej, chociaż można rozpocząć wędrówkę już w Zakopanem, tuż pod Wielką Krokwią i kierować się Drogą pod Reglami. W takim przypadku, należy dodać do czasu trwania wycieczki około półtorej godziny. Następnym etapem jest Dolina Małej Łąki, która prowadzi do Wielkiej Polany, z której rozkoszować się można wspaniałym widokiem na Czerwone Wierchy oraz na Giewont. Następnie należy skierować się na Ścieżkę nad Reglami, która prowadzi przez Przysłup Miętusi, z którego widoki stają się jeszcze piękniejsze. Dalej droga prowadzi Doliną Miętusią, następnie dnem doliny, aż do Wyżniej Kiry Miętusiej w Dolinie Kościeliskiej.
Oznaczenie: żółty i czarny szlak
Szacowany czas dotarcia do punktu docelowego (w jedną stronę): 130 minut
Tatry polskie to nie tylko wymagające szlaki, prowadzące na szczyty gór. To także wiele różnorodnych możliwości spacerów, które swój bieg kończą w schroniskach PTTK. Oczywiście, aby do nich dotrzeć, należy poświęcić kilka godzin, jednak nie są to zazwyczaj szlaki zbyt wymagające. Jakie placówki warto mieć na swojej liście? Hotel Górski na Kalatówkach oraz schronisko na Hali Kondratowej, Hali Ornak, Hali Gąsienicowej oraz w Dolinie Chochołowskiej.
Widoki w Tatrach zapierają co prawda dech w piersiach, jednak wśród naszych propozycji znają się także warianty dla miłośników speleologii. Które z nich są najbardziej warte odwiedzenia? Naszym zdaniem, zdecydowanie jaskinia Mroźna, Mylna i Raptawicka, do których prowadzi szlak z Doliny Kościeliskiej. Idąc do jaskini Mroźnej, należy zaopatrzyć się w cieplejszą odzież, ponieważ temperatura w niej panująca jest przez cały rok bardzo niska. Wszystkie jaskinie położone są w odległości zaledwie kilkuset metrów od siebie, dlatego warto rozważyć zwiedzenie wszystkich. Jaskinia Raptawicka wymaga jednak poruszania się przy użyciu łańcuchów i drabiny, Mylna zaś czołgania się po ziemi. Jeśli czujesz się niekomfortowo na małych przestrzeniach, zrezygnuj z jej zwiedzania. Przejście przez nią jest jednokierunkowe i wymaga przemieszczenia się przez długość aż 300 metrów. Jeśli masz zamiar je odwiedzić, koniecznie zabierz ze sobą latarkę czołówkę. Poruszanie się po jaskiniach bez niej jest niemożliwe. Jeśli nie masz czołówki, zawsze pozostaje Ci jaskinia Mroźna, która jest dobrze oświetlona.
Nie samymi polskimi Tatrami człowiek żyje, więc jeśli masz chrapkę na odwiedzenie naszych sąsiadów, oto nasze propozycje:
Lomnický štít, czyli Łomnica, na którą dotrzeć można kolejką z miejscowości Tatranská Lomnica, czyli Tatrzańska Łomnica,
Popradské Pleso, czyli Popradzki Staw, do którego prowadzi szlak z okolic Štrbskégo Plesa, czyli Szczyrbskiego Jeziora, na który poświęcić należy około 5 godzin,
Chata Plesnivec, czyli Schronisko pod Szarotką, do którego wędrówkę należy rozpocząć w Kieżmarskich Żłobach i która potrwa około 4,5 godziny.
Należy tu wspomnieć, że słowacka część Tatr jest zdecydowanie bardziej wymagająca. Każdy szlak, który prowadzi do jakiejkolwiek istotnej atrakcji krajoznawczej, wymaga wielu godzin marszu. Z tego powodu, postanowiliśmy jedynie wspomnieć, jakie punkty warto odwiedzić, bez wdawania się w szczegóły, dotyczące odcinków trasy. Osobom początkującym zalecamy poruszanie się po stronie polskiej, aż do momentu zdobycia doświadczenia w wielogodzinnych wędrówkach górskich.
Tatry dla początkujących to poradnik, który ma na celu zapoznanie osób niedoświadczonych w trekkingu górskim, z urokami naszych pięknych gór. Skupiliśmy się w nim na krótkich opisach konkretnych tras, ale należy pamiętać o tym, że każde wyjście w góry wymaga odpowiedniego przygotowania, zarówno w rozumieniu wydolnościowym, jak i sprzętowym. Nie powinno się lekceważyć ani odzieży, ani obuwia, ani kilku podstawowych akcesoriów, które zapewniają większy komfort i co ważniejsze, większe bezpieczeństwo poruszania się po trudnych terenach górskich.
