Ćwiczenia relaksacyjne dla dzieci, czyli uczysz się - ruszaj się!

Choć wielu z nas tego nie pamięta, dzieciństwo to czas ogromnych stresów. Często stres wynikłą z rzeczy zupełnie błahych dla osób dorosłych, niekiedy było to przeciążenie nauką i oczekiwaniami. Niezależnie od przyczyn obecnie już nie bagatelizuje się dziecięcego stresu w szkole i podczas nauki. Aby zadbać o zdrowie psychiczne dziecka, można wykonywać z nim ćwiczenia relaksacyjne w domu. Z punktu widzenia praktyki i metodyki takie ćwiczenia niewiele różnią się od ćwiczeń dla osób dorosłych. Ćwiczenia relaksacyjne dla dzieci mogą opierać się na:

- ćwiczeniach oddechowych, nauce świadomego oddychania,

- aktywnych metodach relaksacyjnych (zabawy edukacyjne),

- ćwiczeniach polegających na rozciąganiu,

- grach typowo sportowych, służących wyładowaniu energii i zwalczeniu w ten sposób stresu nagromadzonego w ciele.

Przygotowując ćwiczenia relaksacyjne dla dzieci trzeba mieć na uwadze to, że dzieci szybko się nudzą. Dla dorosłych godzinna sesja jogi może być czymś idealnym, jednak małe dziecko nie polubi szybko takiej formy relaksacji. Joga ma korzystne oddziaływanie na ciało i ducha, więc można ją zaproponować nieco starszym dzieciom, które potrafią już skutecznie i długo utrzymać skupienie.

Jeśli chcemy wykonywać ćwiczenia relaksacyjne z dzieckiem w wieku 6-13 lat, to możemy postawić na początek na ćwiczenia oddechowe. Istnieją różne metody, aby przekonać dziecko do ćwiczenia świadomego oddychania. Im młodsze dziecko, tym ciekawszą historię powinniśmy stworzyć, aby dziecko chciało z nami ćwiczyć. Przykładowo najmłodsze dzieci mogą ćwiczyć tzw. rozpędzanie chmurek. Na wdech nosem (ok. 10 sekund) mogą podnosić ręce, aby rozpędzić chmurki, a następnie powoli je opuszczać (wydychając powietrze ustami przez ok. 10 sekund).

U starszych dzieci sprawdzi się metoda oddechowa zaczerpnięta z treningu autogennego Schulza. To metoda, która polega na świadomym poczuciu ciepła i ciężkości ciała. Dziecko kładzie się na macie do ćwiczeń lub na kocu, kładąc ręce wzdłuż ciała. Następnie bierze głęboki wdech (ok. 15 sekund), skupiając się na opisywanej przez rodzica części ciała, po czym wolno wypuszcza powietrze ustami. Zazwyczaj schemat wygląda następująco:

- skierowanie oddechu w stronę stóp, łydek, ud,

- skierowanie oddechu w stronę brzucha i klatki piersiowej,

- skierowanie oddechu w stronę rąk,

- skierowanie oddechu ze skupieniem się na głowie.

To tylko jedno z wielu ćwiczeń oddechowych, skupiających się na relaksacji. Podstawą jest świadome oddychanie i nauczenie dziecka, jak kontrolować oddech  stresujących sytuacjach.

Oddychanie to nie wszystko. Niekiedy dziecko wymaga po prostu ruchu, zwłaszcza po wielogodzinnym siedzeniu nad książkami. Jeśli możemy, wykonajmy standardowe ćwiczenia dla dzieci w domu. W ten sposób dziecko wybiega nagromadzony w ciele stres i “zastanie” organizmu. Dziecko może robić pajacyki, przysiady albo krótkie przebieżki na miarę swoich możliwości. Jeśli możemy, stwórzmy w domu dziecku ciekawy tor przeszkód z rzeczy codziennego użytku. Wykorzystajmy akcesoria do ćwiczeń, takie jak gumowe piłki czy skakanki.

Ważne jest także pozwolenie dziecku na odreagowanie – czyli pozbycie się stresu psychicznego. W tym celu wybierzmy zabawy z:

- klaskaniem,

- tupaniem,

- krzyczeniem (w określonym zakresie),

- podskokami,

- “trzęsieniem” całym ciałem (wytrząsanie stresu).

Uwaga! Tego typu ćwiczenia relaksacyjne dla dzieci powinny kończyć się typową relaksacją oddechową. Ponadto zwróćmy uwagę na sąsiadów – wybierajmy takie pory na ćwiczenia z dziećmi, aby głośne zachowania nie były uciążliwe dla innych. Wszystkie ćwiczenia można wykonywać w rytm piosenek relaksacyjnych albo energicznej muzyki, jeśli jest to aktywna relaksacja.

Kontakt z naturą to świetny sposób na aktywny relaks. Dlatego jeśli możemy, zabierzmy dziecko na krótką wycieczkę rowerową (np. do lasu). Pozwólmy mu odpocząć w miejscu, które w ogóle nie kojarzy mu się z nauką. Podczas spacerów praktykujmy szybkie chodzenie, które zbuduje dziecku kondycję pod przyszłe wybiegania. W lato zabierajmy dziecko nad wodę z zachowaniem wszystkich środków bezpieczeństwa.

Pływanie skutecznie pozwala pozbyć się stresu, a woda pozwala odciążyć mięśnie kręgosłupa. Zapytajmy też dziecko, która aktywność z wykonywanych podoba mu się najbardziej i te właśnie ćwiczenia relaksacyjne dla dzieci wykonujmy najczęściej. Pamiętajmy też o tym, aby sami się aktywnie relaksować – w końcu dzieci biorą przykład z dorosłych. Obserwując ćwiczących rodziców, same zechcą w końcu do nich dołączyć!