Co to jest i jak działa detektor lawinowy? 

Detektor lawinowy to specjalne urządzenie, które ma zapewnić jak największe szanse na przeżycie osoby zasypanej przez lawinisko. Jest to o tyle ważne, że statystyki jasno mówią o tym, że prawdopodobieństwo przeżycia osoby zasypanej, która spędziła pod śniegiem do 15 minut to aż 90%. Każda kolejna minuta drastycznie zmniejsza te szanse i sprawia, że ryzyko niepowodzenia akcji ratunkowej jest coraz wyższe.

Detektor lawinowy ma formę małego urządzenia elektronicznego, które ma być poręczne, kompaktowe i jak najprostsze w obsłudze. Jest to spowodowane względami praktycznymi, gdyż w wypadku ratowania zasypanych osób czas liczy się niesamowicie bardzo.

Zasada działania detektora lawinowego jest dość prosta. To małe, elektroniczne urządzenie działa bowiem na zasadzie emisji i odbioru fal radiowych. Gdy detektor uruchomimy w trybie nadawania, co sekundę będzie on emitować sygnał o częstotliwości 457 kHz. 

Detektor lawinowy w trybie odbierania z kolei będzie wykrywać emitowany sygnał. W ten sposób można szybko odszukać członków wyprawy w góry, którzy zostali zasypani przez lawinę i jak najszybciej ich wydostać, gdyż gdy przyjadą służby, może być na to już za późno. 

Aby odpowiednio wykorzystać działanie detektora lawinowego, konieczne jest, by każda osoba wchodząca w skład grupy wybierającej się zimą w góry miała ze sobą taki detektor. Ponadto musi on być uruchomiony w tryb nadawania. Wiele lawin schodzi bowiem z ogromną prędkością, przez co możemy nie mieć czasu, by uruchomić urządzenie, zanim dojdzie do zejścia lawiny. 

Trzeba pamiętać, że detektor to jeden z wielu potrzebnych sprzętów, które będą zwiększać nasze szanse na przeżycie w wypadku zejścia lawiny. Przed wyjściem w góry każda osoba powinna pamiętać o przygotowaniu i odpowiednim spakowaniu tak zwanego zestawu lawinowego. Nie obędzie się również bez sprawdzenia zagrożenia lawinowego. Obecnie istnieje 5 stopni zagrożenia lawinowego i warto zapoznać się z obowiązującym przed wyjściem w góry. Nie tylko tak wielkie pasma, jak Alpy są bowiem niebezpieczne. Zagrożenie lawinowe może być bardzo wysokie również w polskich górach, takich jak Tatry, gdzie istnieją przypadku zejścia lawin, które zakończyły się w najgorszy możliwe sposób, śmiercią zasypanych. Tego można uniknąć, sprawdzając stopień zagrożenia, a także wyposażając się właśnie w wyżej wspomniany sprzęt. 

Podstawowy zestaw sprzętu potrzebnego w przypadku lawiny składa się z trzech części. Jedna z nich to oczywiście detektor. Oprócz niego każda osoba powinna ze sobą posiadać dobrą i poręczną łopatę, która będzie służyć do wykopywania odnalezionych osób. Ostatni element takiego zestawu to sonda lawinowa. Ma ona formę długiego kija, który jest składany i służy do określania, czy w danym sektorze lawiniska znajduje się człowiek.

Sonda najczęściej wykonana jest ze zwykłego lub anodowanego aluminium. Osoby, które szukają lżejszego sprzętu, lecz godzą się jednocześnie z mniejszą wytrzymałością, mogą z kolei postawić na sondy karbonowe. 

Sam sprzęt to nie wszystko. Wychodząc w góry, powinniśmy być przygotowani na każdą ewentualność i posiąść wiedzę niezbędną do przeżycia w trudnych, zimowych warunkach, gdy mogą występować lawiny. W zapoznaniu się z zachowaniem w takiej sytuacji pomóc może na przykład specjalny kurs lawinowy prowadzony przez między innymi ratowników TOPR. Podmiot organizujący taki kurs wraz z ratownikami podzieli się wymaganą wiedzą oraz wypożyczy sprzęt do treningu, który zwiększy szanse na przeżycie lawiny. 

Podstawa przeżycia w razie lawiny to jednak bycie w grupie. Samodzielnie nasze szanse na przeżycie zdecydowanie maleją i nic nie da nam posiadanie detektora lawinowego. Z reguły uważa się, by wyprawy górskie na terenach zagrożonych lawinami były organizowane w przynajmniej 3 osoby, co zwiększa szanse na to, że któraś z nich nie znajdzie się pod śniegiem i będzie w stanie rozpocząć akcję poszukiwawczą.

W razie wypadku lawinowego najważniejsze są dwie rzeczy. Opanowanie, a także umiejętność wykorzystania dostępnego sprzętu lawinowego. Korzystanie ze sprzętu rozpoczynamy w momencie wyjścia w góry. Wtedy wszyscy uczestniczy wycieczki, powinni uruchomić detektory lawinowe w tryb nadawania sygnału. Ponadto ważne jest dobre umieszczenie urządzenia. Zawsze poleca się, by detektor znajdował się jak najbliżej ciała, gdyż zmniejsza to ryzyka tego, że zostanie on porwany przez lawinę, która nas przysypie. 

Jeśli już dojdzie do zejścia lawiny to osoby, które nie zostały uwięzione przez lawinisko, muszą szybko przejść do akcji poszukiwawczej. Jedna z osób błyskawicznie musi powiadomić służby, które będą niezwykle potrzebne po wykopaniu poszkodowanych, a pozostałe osoby powinny przejść do prowadzenia akcji poszukiwawczej i przestawić swoje detektory w tryb poszukiwania, czyli odbierania sygnału. 
Jeśli kilka osób przeszukuje lawinisko, to powinny ustawić się równolegle dla siebie i przemieszczać się w około 10- lub 20-metrowych odstępach, by pokryć jak najwięcej terenu. Gdy nie mieliśmy tyle szczęścia i jesteśmy jedyną osobą na powierzchni, to większą skuteczność ma poruszanie się tak zwanymi zakosami. 
W momencie wykrycia sygnału wyświetlacz detektora powinien zacząć wskazywać kierunek, z którego pochodzi, a także jego odległość. Wtedy należy zbliżyć się tak bardzo, jak to tylko możliwe i przyłożyć detektor jak najbliżej śniegu, by znaleźć najniższą możliwą wartość. Takie miejsce oznaczamy z pomocą posiadanej ze sobą łopaty i sprawdzamy, czy znajduje się tam człowiek.

Do odnalezienia osoby zasypanej pod lawiniskiem służy nam sonda lawinowa. Szybko ją składamy i delikatnie wsadzamy w lawinisko, by sprawdzić, gdzie dokładnie znajduje się osoba, której szukamy. Wtedy pora przejść do wykopywania jej, pamiętając, że gdy jesteśmy już bardzo blisko, trzeba być niezwykle uważnym w trakcie kopania.

Jeśli uda nam się wykopać osobę przed upływem około 15-18 minut, to ma ona najwyższe szanse na przeżycie i ponadto dzięki temu ratownicy są w stanie uratować znacznie więcej osób, niż gdybyśmy nie podjęli żadnych działań.

Istnieje jednak wyjątek, w razie którego warto znaleźć schronienie, zamiast rozpoczynać akcję poszukiwawczą. Dotyczy to sytuacji, w których ryzyko powstania lawiny wtórnej. Zaczynając wtedy akcję ratunkową, istnieje bowiem ogromne ryzyko tego, że sami skończymy zasypani przez śnieg.

W detektor lawinowy można zaopatrzyć się również w naszym sklepie. Oferujemy sprzęt alpinistyczny, w tym sprzęt lawinowy, dzięki któremu można znacząco zwiększyć swoje szanse na przeżycie w wypadku zejścia lawiny.

Arva Evo 4 wersja 2

Osoby, które są zainteresowane zakupem detektora lawinowego mogą postawić na urządzenie Arva Evo 4 w drugiej wersji. Ten detektor lawinowy zapewnia wszystko, to co potrzebne jest w razie zejścia lawiny. Oczywiście nadaje i odbiera sygnał radiowy, a zmiana trybu pracy jest niezwykle prosta. Do tego jest wyposażony w wyświetlacz, dzięki któremu można szybko zlokalizować zasypane osoby. 

Kolejna dość ważna rzecz to bateria detektora, która gdy jest w pełni naładowana, pozwala na działanie aż do 250 godzin w trybie nadawania, więc sprawdzi się nawet w trakcie kilkudniowych wypraw. Ma niezwykle kompaktowe wymiary i waży zaledwie 220 g. Zasięg jego działania wynosi aż do 40 metrów. Ponadto z wykorzystaniem tego detektora problemu nie powinny mieć osoby, które pod wpływem stresu zapomną, jak szukać zasypanych z jego pomocą. Uproszczona instrukcja obsługi znajduje się bowiem na odwrocie detektora. 

Arva Evo 5 wersja 2

Detektor lawinowy Arva Evo 5 w najnowszej wersji to udoskonalona wersja detektora Evo 4. Jest to urządzenie jeszcze bardziej kompaktowe, które ma mniejsze wymiary i wagę wynoszącą zaledwie 165 g. Poprawiony jest także zasięg, który wynosi do 50 metrów, co oznacza, że posiadacze takich detektorów mogą wyznaczyć pasy poszukiwań o szerokości nawet do 50 metrów i znacznie sprawniej przeszukać lawinisko.

Najważniejsza cecha tego detektora to fakt, iż po upływie 8 minut automatycznie przełącza się on w tryb nadawania, co ma zabezpieczać osoby poszukujące przed ewentualnym pojawieniem się lawiny wtórnej, która mogłaby przysypać je i utrudnić znalezienie, gdyby nie fakt automatycznej zmiany trybu pracy detektora.