Historia judo w Polsce i na świecie

Judo wywodzi się z Japonii, a jego twórcą był Jigoro Kano, który żył w latach 1860-1938. Gdy miał 18 lat, zaczął trenować ju-jitsu, a już dwa lata później opracowywał własny system walki. Bazował na chwytach i naukach ju-jitsu, ulepszając je na swój sposób i przekształcając. Usunął wszystkie elementy mogące stanowić jakiekolwiek zagrożenie dla zdrowia lub życia. Niebezpieczne komponenty wręcz zamienił na bardziej sportowy charakter walki. 

W pierwsze lata od swojego powstania historia judo rozwijała się dość prężnie. Sport szybko zyskiwał nowych zwolenników. W 1887 roku Kano ustalił podstawowe techniki, a w 1899 r. powstały przepisy sędziowskie. Od 1900 r. Jigoro Kano wraz ze swoimi uczniami zaczęli jeździć po świecie w celu szerzenia świadomości o stworzonym przez siebie stylu walki.

Ekspansja judo i włączenie od programu olimpijskiego

W 1909 r. Kano stał się pierwszym Azjatą przyjętym do Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Jego aktywność zapoczątkowała wielkie zmiany. Niestety, umarł w 1938 r., a większość jego ambitnych planów pokrzyżowała II wojna światowa. Mimo tych trudności historia judo wcale się na tym nie skończyła. W 1951 r. powstała Międzynarodowa Federacja Judo, a jej pierwszym prezydentem był syn profesora Jigoro Kano – dr Risei Kano.

Pierwsze Mistrzostwa Świata w tym sporcie miały miejsce w 1956 r. w Tokio. Brali w nich udział uczestnicy z aż 21 różnych krajów, co samo w sobie mówi o popularności tego stylu walki. W 1964 r. judo było dyscypliną pokazową na igrzyskach olimpijskich w Tokio. Sport ten wszedł na stałe do programu w 1972.

Oficjalny początek judo datuje się na 1892 rok, choć styl ten prężnie rozwijał się już wcześniej. Był to już wówczas całkowicie wyodrębniony system. Już kilka lat wcześniej (w 1882 r.) Jigoro Kano założył pierwszą na świecie szkołę judo – Kodokan, zwaną też Instytutem Poszukiwania Drogi. Mieściła się na terenie świątyni buddyjskiej Eishō-ji w Tokio. Choć wielokrotnie zmieniała swoją siedzibę, Kodokan Judo istnieje do dziś – mieści się w niej 6 dojo z ponad 1200 matami, a na zajęcia uczęszcza ponad 5000 uczniów i zawodników.

W latach 30. XX wieku w polskiej Akademii Wojskowej oraz w ramach szkoleń polskiej policji państwowej powoli wprowadzane były elementy ju-jitsu. W tym czasie zaczęły się też pojawiać książki na ten temat. Były to pierwsze kroki do rozpowszechnienia się w kraju wiedzy o azjatyckich stylach walki. Powoli docierały też wieści o Judo Kodokan.

Judo w Polsce zyskało popularność dopiero po II wojnie światowej. Pierwsza sekcja judo, zbliżona jednak bardziej do ju-jitsu niż nauk Jigoro Kano, powstała w 1949 r. przy AWF w Warszawie. W latach 40. i 50. w stolicy kraju zaczęły pojawiać się kolejne sekcje. Polski Związek Judo (PZ Judo) został założony 14 października 1957. W tym samym roku zorganizowano pierwsze Mistrzostwa Polski. Rok później federacja dołączyła do Europejskiej Unii Judo.

Historia judo bazuje na zasadach ustępliwości, maksymalizacji skuteczności i dobra ogółu, charakterystycznych dla ju-jitsu. Tę sztukę walki i sposób na samodoskonalenie się opracował Jigoro Kano. Stosując się do jego trzech podstawowych zasad, wystarczy używać połowy swojej siły do pokonania nawet dużo silniejszych rywali. Najważniejsze jest doprowadzenie do sytuacji, w której przeciwnik traci równowagę i nie panuje nad swoim ciałem. Jest to dość pacyfistyczne podejście do walki, w którym nie chodzi o zrobienie komuś krzywdy. Ten sport bardzo szybko zyskał popularność na całym świecie, w tym także w Polsce.