Jak czyścić łańcuch rowerowy? Czym smarować?

Zanim się ustali, czym smarować łańcuch w rowerze, należy od początku podkreślić, że nie ma smarowania bez czyszczenia łańcucha. Samo smarowanie bez czyszczenia to istne dolewanie oliwy do ognia – nie dość, że nie rozwiązuje problemu, to wręcz go pogłębia.

Pierwsza opcja jest dla typowych szarych zjadaczy kilometrów, którzy na co dzień decydują się na przemieszczanie rowerem zamiast komunikacji miejskiej i samochodu. Weekendowym turystom, czy tym, którzy jeżdżą na rowerze jedynie okazyjnie, wystarczy proste czyszczenie łańcucha i napędu.

Druga opcja, obejmująca gruntowne czyszczenie łańcucha, kasety, przerzutek i korby, to opcja dla rowerzystów bardziej zaawansowanych. To właśnie oni, ścigający się w zawodach na profesjonalnym sprzęcie kolarskim, potrzebują za każdym razem pełnej sprawności i precyzji pracy napędu rowerowego. Zawodowi kolarze nie mogą sobie pozwolić, aby zabrudzenia utrudniały jazdę podczas zawodów.

Generalne czyszczenie napędu warto wykonywać również jeżeli nie jesteśmy profesjonalistami i nie mamy zawodowego sprzętu. Częstotliwość takiego czyszczenia będzie jednak zdecydowanie mniejsza, aniżeli u osób ściągających się. Jeżeli w planach mamy wyjazd na dłuższą wyprawę rowerową, niezbędne będzie generalne czyszczenie napędu rowerowego.

Środek odtłuszczający – im szybciej odparowuje, tym lepiej będzie działał. Jeżeli nie demontujemy łańcucha, najprościej będzie spryskać/polać nim czystą szmatkę, którą po wykonaniu czyszczenia wyrzucimy. Za jej pomocą należy chwycić łańcuch i zacząć ręką kręcić pedałami, zmieniając co jakiś czas ułożenie szmatki, tak aby zgarnęła jak najwięcej brudu. Pracę można sobie ułatwić specjalnymi maszynkami do czyszczenia łańcucha.

Środek smarujący – czyli czym smarować łańcuch w rowerze. Do łańcucha musi być to oliwka, nie smar! Oliwki są rzadkie, a smary gęste – nie nadają się do łańcucha w rowerze. Bardzo ważna sprawa, jeżeli łańcuch nie jest demontowany do pudełka, to nie używamy oliwek w sprayu – grozi to opryskaniem hamulcy i innych niepożądanych części rowerowych.

Oliwki mają różne właściwości, najczęściej stosuje się te z dodatkiem teflonu, dzięki czemu spełniają swoją funkcję nawet w trakcie deszczu. Teflon można porównać do patelni teflonowej –  mniej wszystko przywiera, lepiej się porusza i ślizga. Po odtłuszczeniu i wysuszeniu łańcucha, należy po kropelce dać na każde ogniwo łańcucha i odstawić rower na kilka godzin nad szmatką, na którą będzie kapał nadmiar oliwki. Najwygodniej jest zostawić tak rower na noc, a jest to o tyle istotne, że oliwka musi dotrzeć głęboko do wnętrza ogniw. Po kilku godzinach koniecznie wycieramy kolejną czystą szmatką cały łańcuch do sucha, tak aby nie zbierał kurzu i zanieczyszczeń – oliwka jest już tylko tam, gdzie jest potrzebna, czyli we wnętrzu ogniw.

Istotna dygresja – WD-40 nie służy do oliwienia łańcucha 😉

Zaawansowane czyszczenie łańcucha w rowerze najlepiej będzie zacząć od ściągnięcia go. Tutaj od razu należy nadmienić, że jeżeli robimy to po raz pierwszy i łańcuch jest jeszcze fabrycznie z tzw. pinem, to po jego rozpięciu za pomocą skuwacza do łańcucha, pin należy zastąpić spinką odpowiednią dla danego łańcucha. Jeżeli mamy spinkę, najbezpieczniejsze będą szczypce do spinek.

Można to zrobić również  przy pomocy kombinerek, kawałkiem linki czy czasami nawet gołymi palcami, jednak mimo wszystko szczypce będą najbezpieczniejsze i najbardziej wygodne.

W starym bidonie lub butelce można zrobić tzw. shake’a czyli dolać środek odtłuszczający, wrzucić łańcuch i potrząsać, ale… wbrew temu co możemy przeczytać w internecie, nie jest to do końca rozsądne. Osobiście zalecałbym nawet nie używać środka odtłuszczającego, a jedynie wody z domieszką środka myjącego, który pomoże wypłukać największy brud i piach z łańcucha. Klasyczny shake z odtłuszczaczem może dostać się do wnętrza ogniw i znacząco utrudnić późniejsze smarowanie łańcucha.

Czyszczenie łańcucha

W pojemniku czyścimy łańcuch za pomocą specjalnie zaprojektowanych szczotek lub budżetowo zużywamy wysłużone szczoteczki do zębów. Do czyszczenia sami dobieramy ulubione środki, te dedykowane do roweru. Środki te poza tym, że będą bezpieczniejsze dla lakieru roweru, to nie wydzielają tak nieprzyjemnego zapachu, jak równie skuteczna benzyna ekstrakcyjna.

A czym smarować łańcuch w rowerze?  I o ile zostawianie na dłużej łańcucha w pojemniku z odtłuszczaczem nie jest dobrym pomysłem, o tyle zostawienie go w pojemniku z oliwką, może być dobrym pomysłem. Po założeniu wytartego do sucha łańcucha (już wcześniej naoliwionego i zostawionego na kilka godzin), nakładamy łańcuch na czysty napęd.

Czyszczenie korby

Korba rowerowa również wymaga czyszczenia i mycia, natomiast nie musimy jej niczym smarować. To co nałożymy na łańcuch, pójdzie również na zębatki. Zdecydowanie wystarczy dla cichej i wydajnej pracy napędu, a także nie pozwoli na zbytnie odkładanie brudu na napędzie.

Czyszczenie kasety

Podobnie sytuacja będzie wyglądała  z kasetą. Tutaj jednak dla lepszego efektu należałoby zdemontować tylne koło oraz zdjąć kasetę z bębenka. Do tego będzie nam potrzebny specjalny klucz do demontażu kasety rowerowej oraz odpowiednik tzw. bacik do przytrzymania łańcucha.

Czyszczenie przerzutek

Przerzutka przednia i tylna posiada wózek, który będziemy czyścić bez większej filozofii i demontażu. Natomiast przerzutka tylna posiada kółeczka, po których na co dzień porusza się łańcuch. Dlatego ważne jest, by były one dobrze wyczyszczone, a ich ośki naoliwione. Do ich czyszczenia, a naszej wygody – najlepiej je zdemontować.

Podsumowując, najczęściej spotykanym błędem u rowerzystów jest oliwienie łańcucha, bez czyszczenia oraz bez wycierania, przez co napęd jeszcze bardziej zbiera wszystkie brudy i zaczyna ciężej pracować. Napęd zadbany, odwdzięcza się cichą i lekką pracą, dzięki czemu nasze doznania z jazdy są przyjemniejsze. Prawidłowo współpracujący z nami sprzęt to gwarancja dużej liczby przejechanych kilometrów i satysfakcji z jazdy rowerem.

Autor: Piotr Rybak