mężczyzna rozpalający ogień za pomocą krzesiwa

Jak używać krzesiwa, aby skutecznie rozpalić ogień?

Rozpalanie ognia to podstawowa umiejętność, którą należy nabyć przed wyprawą survivalową. Sprawdź jak poprawnie używać krzesiwa i poznaj techniki!

We współczesnych czasach, kiedy mamy dostęp do zapałek, zapalniczek oraz zapalarek, sztuka tradycyjnego rozpalania ognia powoli odchodzi w zapomnienie. Obecnie jest ona praktykowana głównie przez fanów survivalu i bushcraftu, jednak każdemu z nas może się ta umiejętność przydać w sytuacjach nadzwyczajnych. Na takie ewentualności warto zaopatrzyć się w krzesiwo. Czym dokładnie jest? W jaki sposób poprawnie go używać? Na co zwrócić uwagę przy jego wyborze? Tego dowiecie się z poniższego artykułu.

Krzesiwo - obowiązkowe wyposażenie wyprawy survivalowej

Rozpalanie ognia to sztuka, która towarzyszy nam od samego początku istnienia ludzkości. To ona pozwoliła nam przetrwać i rozwinąć się jako gatunek. Na początku przyjmowała ona prymitywne formy pocierania o siebie dwóch kawałków drewna lub zderzania dwóch twardych skał, co miało poskutkować tworzeniem się iskier. Iskry spadały na wcześniej przygotowaną podpałkę, która ulegała zapłonowi. Mijały tysiąclecia, narzędzia wykorzystywane do krzesania ognia wciąż się rozwijały, jednak technika pozostała ta sama.

mężczyzna używający krzesiwa do rozpalenia ognia

Współczesne krzesiwa składają się z dwóch elementów: iskrownika oraz pręta. Rolę tego pierwszego może pełnić specjalna blaszka lub inne ostre narzędzie, np. nóż. Pocierany przez iskrownik pręt wytwarza iskry o wysokiej temperaturze, które padając na łatwopalną hubkę, wzniecają ogień. Wśród najczęściej stosowanych w obecnych czasach krzesiw wymienić należy modele ferrocerowe oraz magnezowe. Cieszą się one dużą popularnością wśród osób lubujących się w survivalu i bushcrafcie.

Jak używać krzesiwa, aby rozpalić ogień?

Rozpałka

Proces rozpalania ognia należy rozpocząć od zorganizowania podpałki. Te możemy podzielić na sztuczne oraz naturalne. W pierwszej kategorii umieścić należy takie elementy ekwipunku jak np. chusteczki higieniczne, wata czy waciki. Sprawdzą się one doskonale jako rozpałka, jednak należy pamiętać o wcześniejszym ich zabezpieczeniu w celu odizolowania od wilgoci. Dobrym pomysłem będzie zapakowanie ich w woreczek. Należy pamiętać, że podpałka spełni swoje zadanie jedynie w momencie, kiedy jest sucha.

Bardzo często zdarza się, że przebywając w lesie, nie mamy przy sobie chusteczek higienicznych lub innych sztucznych materiałów, które można wykorzystać jako rozpałkę. W takiej sytuacji można zwrócić się w stronę metod naturalnych. Na szczęście w naturalnym środowisku opcji mamy całkiem sporo. Należy wtedy kierować się zasadą: im drobniejszy i suchszy materiał, tym lepiej. Co sprawdzi się dobrze jako rozpałka? Wymienić tutaj należy przede wszystkim korę brzozową, żywicę, suchą trawę, drzazgi z drzew, a także suche patyki. Warto także zdawać sobie sprawę, które materiały nie najlepiej sprawdzą się w roli rozpałki. Są to przede wszystkim suche liście oraz mokre trawy.

Iskrownik

Po przygotowaniu rozpałki oraz miejsca na ognisko można przejść do krzesania iskier. W tym celu należy wykorzystać iskrownik, czyli narzędzie, którym będziemy ścierać pręt krzesiwa. Wiele krzesiw, które możemy zakupić w sklepach, jest wyposażonych w iskrownik w postaci blaszki o chropowatej krawędzi. Co jednak w sytuacji, kiedy owej blaszki nie posiadamy? Wyręczyć ją w tym zadaniu mogą inne przedmioty takie jak np. nóż, pilnik czy zwykły klucz.

Techniki używania krzesiwa

Wyróżnić można dwie podstawowe techniki krzesania ognia. Pierwsza z nich polecana jest osobom mniej doświadczonym, które dopiero stawiają swoje pierwsze kroki w survivalu i sztuce przetrwania. Zgodnie z jej zaleceniami należy ustawić krzesiwo pod kątem 90 stopni do rozpałki. Iskrownik przesuwa się po górnej części pręcika. W ten sposób iskry spadają bezpośrednio na podpałkę, doprowadzając do jej zapłonu.

Zgodnie z drugą metodą, pręt należy ustawić pod kątem 45 stopni do hubki, tak aby dotykał ją końcówką. W tej sytuacji warto o coś oprzeć krzesiwo, aby zapewnić mu pełną stabilizację. Technika krzesania polega na energicznym przesuwaniu iskrownika po pręcie od góry do dołu. Spadające iskry powinny zainicjować płomień. Metoda ta jest skuteczniejsza pod tym kątem, iż zapobiega zburzeniu wcześniej przygotowanej rozpałki.

Na kilka osobnych słów zasługuje rozpalanie ognia krzesiwem magnezowym, gdyż różni się ono od krzesiw z ferroceru. W jego przypadku wykorzystać będziemy musieli magnezowy bloczek dołączony do zestawu. Jak więc rozpalić ognisko przy użyciu krzesiwa magnezowego? Na początek należy zeskrobać wióry magnezu ze wspomnianego bloczku i dodać je do hubki. Następnie możemy przejść do krzesania, starając się kierować iskry w stronę wiórków. W momencie, kiedy opiłki ulegną zapłonowi, należy układać na nich kolejne warstwy łatwopalnych materiałów aż do pełnego rozpalenia ognia.

Podstawowe zasady używania krzesiwa


Kontakt z ogniem zawsze wymaga przestrzegania podstawowych zasad, które zapewnią nam bezpieczeństwo. W jaki więc sposób bezpiecznie rozpalić ogień krzesiwem? Przede wszystkim należy dobrze zastanowić się nad wyborem miejsca do rozpalania ogniska. Polskie prawo zabrania rozpalania ognia w lesie, oprócz specjalnie wyznaczonych do tego celu miejsc. Nieprzestrzeganie zasad może grozić wznieceniem dużego i trudnego do ugaszenia pożaru.

Drugim aspektem powiązanym z bezpieczeństwem jest znalezienie miejsca, które jest osłonięte przed wiatrem. Rozpalanie ognia w niesprzyjających warunkach jest trudne samo w sobie, jednak w tym przypadku chodzi o zabezpieczenie przed rozprzestrzenianiem się ognia. Najlepiej, aby miejsce było osłonięte z kilku stron, a dobrym zwyczajem jest również wykopać niewielki dołek,  w którym będziemy próbowali rozpalić ognisko.

Szczególną ostrożność należy zachować również podczas samego krzesania iskier. Warto być świadomym tego, że z krzesiwa wychodzą iskry o temperaturze nawet 3000 stopni C. Umożliwiają rozpalenie ognia przy każdej pogodzie i na dowolnej wysokości, ale jednocześnie stanowią zagrożenie dla człowieka. Jeżeli jedna z nich przypadkowo spadnie na skórę, może doprowadzić do poważnych poparzeń.

mężczyzna rozpalający ogień przy pomocy krzesiwa i noża

Jak wybrać krzesiwo do rozpalania ognia?

Na rynku jest dostępnych wiele modeli krzesiw. Zanim dokonamy zakupu, rozpoczynając swoją przygodę z biwakowaniem, warto zapoznać się z kilkoma wskazówkami, które pomogą nam w dokonaniu dobrego wyboru. 

Pierwszym elementem krzesiwa, na który warto zwrócić uwagę, jest pręt. To właśnie on odpowiada za tworzenie się iskier. Czym kierować się przy jego wyborze? Zasada jest prosta: im grubszy i dłuższy, tym lepszy. Grubość pręta określa jego żywotność, ponieważ bardziej obszerny pręt będzie ścierany dłużej. Długość pręta wpływa z kolei na ilość wytwarzanych iskier podczas krzesania. Dłuższy pręt to także mniejsze ryzyko zburzenia rozpałki podczas rozpalania.

Podczas zakupów warto również zwrócić uwagę czy do zestawu dołączony jest iskrownik. Na ogół jest to mała, stalowa blaszka o ostrej lub ząbkowatej krawędzi. Należy jednak wiedzieć, że krzesiwo nie musi posiadać w zestawie iskrownika, ponieważ jego zadanie może przejąć dowolny ostry przedmiot jak np. nóż lub pilnik.

Innym elementem, któremu warto poświęcić chwilę uwagi, jest rękojeść. Jej kształt oraz solidność wykonania mają bezpośrednie przełożenie na komfort użytkowania krzesiwa. Dobrze, aby posiadała ona specjalne wgłębienia, które ułatwiają chwyt. Warto wiedzieć, że rękojeści dostępne są w różnych wersjach kolorystycznych. Dobrym pomysłem będzie jednak postawienie na jaskrawe kolory, które pozwolą na szybkie odnalezienie krzesiwa wśród trawy lub skał. Duży wybór różnego typu krzesiw znaleźć można w ofercie sklepów Decathlon!

Zobacz także

mężczyzna rozpalający ognisko w lesie

Co to jest krzesiwo? Czym kierować się przy zakupie?

Co to jest krzesiwo? Odpowiedź na pytanie zna każdy survivalowiec. Materiał ten służy do rozpalania ognia w trudnych warunkach. Zobacz, jak działa!

osoby trzymające mapy i kompasy turystyczne

Kompas turystyczny – co to jest? Jaki kompas wybrać?

Kompas turystyczny to przydatne urządzenie, które pomaga w orientacji w terenie. Sprawdź, jaki kompas wybrać i jak z niego korzystać!

Oznaczenia kompasu - jak korzystać z kompasu i busoli?

Oznaczenia kompasu - jak korzystać z kompasu i busoli?

Jak wyznaczać kierunki geograficzne? Co mówią oznaczenia kompasu? Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak korzystać z kompasu, przeczytaj ten poradnik.