Jak się ubrać w góry jesienią na wiatr i deszcz?

Jesienią, pogoda w górach bywa kapryśna. Duże wahania temperatury, deszcz, porywisty wiatr a nawet śnieg - to wszystko może spotkać Cię podczas wędrówki jesienną porą. Czasami jadąc na wycieczkę w góry, nawet w październiku trafić można na piękne słońce i wysoką temperaturą. Innym razem już we wrześniu, w górnych partiach leży śnieg. Wiele zależy oczywiście od tego, co ma się na myśli mówiąc jesień. W rozumieniu astronomicznym, jest to bowiem okres trwający od 23 września do 22 grudnia. Jak nietrudno się domyślić, nieco inaczej należy się ubrać na wyprawę w góry we wrześniu a inaczej w drugiej połowie grudnia, dlatego przygotowując ten poradnik, podzieliliśmy warstwy odzieży na konkretne warstwy. Należy je dobierać w zależności od warunków pogodowych.

Odzież trekkingowa powinna cechować się wysokim stopniem oddychalności. Musi odprowadzać wilgoć na zewnątrz i zapewniać komfort termiczny. Z tych powodów, bawełna nie jest odpowiednim materiałem. Jest nim za to wełna merynosów i wysokiej jakości tkanina syntetyczna. Jeśli więc zastanawiasz się, jak się ubrać w góry jesienią, postaw na dobrą odzież termoaktywną z materiałów syntetycznych lub odzież z wełny merino, która łączy w sobie włókna wełniane i syntetyczne.

Wychodząc w góry, bez względu na porę roku, należy ubrać się na cebulkę, czyli warstwowo. Po pierwsze dlatego, że tereny górskie oznaczać mogą gwałtowne zmiany pogody. Po drugie dlatego, że podczas podchodzenia pod górę, wysiłek jest zazwyczaj bardziej intensywny niż podczas schodzenia z niej, co wpływa na potliwość i poczucie ciepła. Po trzecie, przyjmuje się, że co każde 100 metrów, temperatura spada o wartość od 0,6°C do 1°C, co oznacza, że im wyżej się znajdujemy, tym temperatura staje się niższa. Należy także dodać do tego fakt, że porywisty wiatr potrafi obniżyć odczuwalną temperaturę o kolejne kilka-kilkanaście stopni. Wziąwszy pod uwagę wszystkie wymienione czynniki, ubiór na cebulkę wydaje się wręcz oczywisty.

Koszulka z krótkim lub długim rękawem jest warstwą dodatkową. Oznacza to, że można ją pominąć, jeśli prognoza pogody nie przewiduje zbyt niskiej temperatury. Wybierając się na wyjazd w góry warto jednak spakować ją do plecaka na wszelki wypadek. Silne podmuchy wiatru mogą dać się we znaki, a dodatkowa warstwa odzieży pomoże zapobiec wyziębieniu organizmu. Aby wilgoć, którą odprowadziła na zewnątrz bielizna, nie wsiąkła w kolejną warstwę ubioru, warto wybrać koszulkę termoaktywną. Ochroni ona użytkownika przed utratą ciepła, przekaże wilgoć dalej i zapewni odpowiednią cyrkulację powietrza.

Podobnie jak koszulka z długim lub krótkim rękawem, także warstwa docieplająca, powinna "oddychać" i odprowadzać wilgoć na zewnątrz. Świetnym rozwiązaniem na zimniejsze dni jest więc bluza termoaktywna lub polar. Zarówno jedna jak i druga opcja spełnia wspomniane wyżej warunki. Warto mieć na uwadze fakt, że polary cechują się dużą lekkością, dlatego polecamy zakładanie ich na wycieczki trekkingowe o tej porze roku.

Softshell to rodzaj kurtki lub rozpinanej bluzy, który stanowi wspaniałą ochronę przed wiatrem i chłodem. Jego struktura sprawia, że sprawdzi się on zarówno zakładany bezpośrednio na bieliznę, jak i na wszystkie wymienione wcześniej warstwy. Nie posiada on membrany, w związku z czym nie cechuje się wodoodpornością. Druga warstwa tego elementu garderoby pokryta jest jednak impregnatem, dzięki czemu przetrwa bez szwanku lekki deszczyk. Kurtka typu softshell zagwarantuje użytkownikowi poczucie ciepła i suchości, nawet przy bardzo wietrznej pogodzie. Materiał ten charakteryzuje się bowiem oddychalnością i wiatroodpornością. Wybierając model dla siebie, warto postawić na taki, który wykończony jest kapturem. Jeśli softshell noszony będzie jako warstwa wierzchnia, pomoże on docieplić głowę i ochronić ją przed działaniem wiatru.

Wodoodporna kurtka jest w górach koniecznością. Opady deszczu lub śniegu są jesienią normą i potrafią zjawiać się kompletnie niespodziewanie. Dobra kurtka turystyczna pomaga chronić użytkownika przed wiatrem i deszczem. Jeśli ma się już na sobie softshell, kurtka może być lekka. Jeżeli pomija się tę warstwę, można postawić na hybrydę kurtki przeciwdeszczowej i softshella, czyli tak zwany hardshell. Jest to rodzaj kurtki softshellowej z dodatkową membraną, która sprawia, że staje się ona wodoodporna.

Tradycyjne spodnie trekkingowe wykonane są zazwyczaj z przewiewnego materiału. W górach sprawdzi się on tylko latem. Chyba, że zakłada się je na kalesony. Jeśli nie ma się w planach noszenia legginsów lub kalesonów, warto rozważyć zakup spodni softshellowych. Świetnie chronią przed wiatrem i zimnem i wielu przypadkach można nosić je bezpośrednio na skórę. Jeżeli temperatura będzie jednak bardzo niska, warto uzupełnić je o bieliznę termiczną w postaci kalesonów. Ciekawą propozycją są spodnie z odpinanymi nogawkami. Podchodząc pod górę, gdy intensywność wysiłku powoduje silniejsze rozgrzanie organizmu, można odpiąć nogawki i poruszać się jedynie w legginsach i krótkich spodenkach. Po wejściu na górę, gdy temperatura spada a wiatr jest bardziej odczuwalny, wystarczy dopiąć nogawki, by znów poczuć prawdziwy komfort.

Skarpetki to jedna z tych części garderoby, której wielu turystów pieszych nie traktuje z należytą uwagą. Jest to duży błąd, ponieważ zwykłe, bawełniane skarpety mogą powodować powstawanie pęcherzy i otarć a także poczucie ogólnego dyskomfortu. Chodzenie po górach sprawia, że na stopach pojawia się pot. Ten, parując, zmienia się w parę wodną, która następnie wnika w bawełnę, sprawiając, że staje się ona wilgotna i znacznie cięższa a przy tym także mniej wygodna. Jesienią, zmiana skarpetek na trasie bywa utrudniona, dlatego warto wybrać wysokiej jakości skarpety trekkingowe lub skarpety z wełny merino. Obie opcje zapewniają lepszą oddychalność i komfort użytkowania.

Czapka, komin i rękawiczki to elementy wyposażenia, które jesienią są absolutnie niezbędne. W kwestii czapki, warto wybrać model z tkaniny syntetycznej lub czapkę z wełny merynosów. Najlepiej sprawdzą się one w jesiennych warunkach. Komin powinien być wykonany z wysokiej jakości poliestru, który nie będzie chłonął wilgoci. Można zakładać go w roli opaski docieplającej, szalika lub dodatkowej, cienkiej czapki. Jeśli chodzi zaś o rękawiczki, warto mieć przy sobie dwie pary. Jedną, lekką, np. polarową lub softshellową oraz drugą, wodoodporną. Nie zajmuje ona dużo miejsca, więc spokojnie można trzymać ją w plecaku na wszelki wypadek.

W plecaku warto mieć także stuptuty. Nie zawsze trzeba z nich korzystać, lecz jesienną porą często znacząco podnoszą ogólne poczucie komfortu. Stuptuty to akcesoria, które zakłada się na buty i łydki. Oplatają one wokół nogę, od stopy do kolana. Chronią przed wiatrem, wilgocią a nawet ulewnie padającym deszczem. Mając na sobie stuptuty, można poruszać się nawet po głębokim śniegu i mokrych chaszczach. Wybierając się na wędrówkę jesienią, warto mieć w pamięci ten produkt. Poza wymienionymi wyżej zaletami, chronią one także spodnie przed zabrudzeniami. Jeśli planujesz kilkudniowy rajd po górach i noclegi w schroniskach, zachowanie czystości spodni może być znaczącym argumentem na tak.

Jak wspominaliśmy na początku tego poradnika, pogoda w górach o tej porze roku może znacząco różnić się od siebie. Dlatego warto ubierać się na cebulkę. Jeżeli nie masz pewności, jakie warstwy zakładać w konkretnych warunkach pogodowych i szukasz podpowiedzi, postaramy się pomóc:

gdy jest ciepło i słonecznie załóż bieliznę termiczną, koszulkę z krótkim rękawem i spodnie z odpinanymi nogawkami. Do plecaka schowaj polar i kurtkę przeciwdeszczową a także czapki, rękawice i komin;

gdy jest stosunkowo ciepło, ale wieje wiatr, polar wymień na softshell a dodatkowo spakuj także kurtkę;

gdy jest zimno, ale słonecznie uzupełnij pierwszy zestaw podstawowy polarem i kurtką. Zabierz ze sobą także dodatkowy longsleeve;

gdy jest ciepło, ale pada deszcz postaw na bieliznę, koszulkę z krótkim rękawem i hardshell lub lekką kurtkę z membraną;

gdy jest zimno i pada deszcz wybierz bieliznę termoaktywną, koszulkę z krótkim rękawem, polar i hardshell;

gdy jest zimno i pada śnieg wymień hardshell na softshell i uzupełnij całość o kurtkę z membraną. Spakuj także dodatkową koszulkę z długim rękawem.