Kalendarz brań ryb – co warto wiedzieć?

Powszechnie wiadomo, że podstawowe kalendarium żerowania ryb określone zostało na podstawie faz księżyca. Czy wieczorny spacer z uniesioną ku niebu głową, rzut okiem w okno przed snem, a może sympatyczna Pani przedstawiająca obecną fazę księżyca na jednym z telewizyjnych programów pogodowych może zobrazować szansę na pełną emocji wyprawę?

Początkowo oddziaływanie naturalnego satelity Ziemi przeanalizowane zostało dla połowów morskich, gdzie jest powodem przypływów i odpływów. Pierwowzór kalendarza brań powstał na podstawie obserwacji amerykańskiego wędkarza J.O. Knighta, po czym został dostosowany do mieszkańców wód śródlądowych przez A. Foucher’a. Według powyższych aktywność ryb jest związana z oddziaływaniem faz księżyca. Na jego podstawie można ocenić nie tylko dni, ale również godziny aktywności.

Należy pamiętać, że istotne są także inne różne czynniki, w tym położenie geograficzne. Dlatego też kalendarz wędkarski powinien być układany z uwzględnieniem konkretnego położenia na kuli ziemskiej. Jednak wpływ księżyca to tylko jeden z wielu czynników oddziałujących na najbardziej znanych bywalców wód co może być powodem powstania szerokiej grupy sceptycznie nastawionych do wędkarskiego kalendarza brań.

Zachowanie ryb jest różne w ciągu roku, podobnie jak warunki atmosferyczne. Kiedy można złowić jakie gatunki i na co się nastawiać? 

Wyprawa z wędką w styczniu, z uwagi na warunki, nie cieszy się sporym zainteresowaniem, jednak ma swoich entuzjastów. W tym miesiącu następuje inauguracja sezonu łososiowo-trociowego, dzięki czemu możesz trafić na leszcze, płocie i okonie. Warto jednak mieć na uwadze, że brania nie są częste. 

W lutym, kiedy jest mroźnie, możesz sprawdzić, jak wygląda łowienie łososi oraz troci. W zależności od intensywności zimy, warto też zaryzykować wyprawę na pstrągi. 

W marcu w ciągu dnia temperatura jest na plusie, jednak noce, z uwagi na wczesny zachód słońca, są nadal zimne. Jeziora i stawy mogą być jeszcze pokryte warstwą lodu. Jeśli jest wystarczająco gruba, możesz złowić okonie, płocie i leszcze. Przedwiośnie jest też dobrym okresem na połów dorsza prosto z łódki.

W kwietniu ryby rozpoczynają intensywniejszy żer, dzięki cieplejszym dniom. Możesz liczyć na dobry połów, szczególnie jeśli zdecydujesz się na wypad nad morze. Najintensywniejszy żer mają wówczas dorsze. W drugiej połowie miesiąca natomiast liczniej występuje belon. Atrakcyjnie wyglądają też połowy ryb śródlądowych.

W maju, z uwagi na dobre warunki pogodowe i przejrzystość wody, warto wybrać się nad morze. Możesz w tym miesiącu polować na szczupaka, którego okres największej aktywności zaczyna się już w przybrzeżnej, płytkiej strefie Bałtyku. Oprócz tego możesz znaleźć łowiska płoci, węgorza i płastugi. Warto łowić je metodą spławikową lub gruntową. 

W czerwcu woda jest wystarczająco ciepła także w głębokich jeziorach. Rozpoczyna się wówczas żer ryb ciepłolubnych, a także morskich. To dobry moment, by zapolować na lina, karpia i karasia. Owocne może być też poszukiwanie węgorzy, płastug i śledzi. 

Jak wskazuje kalendarz brań, sierpień i lipiec to pełnia wędkarskiego sezonu. Wówczas można liczyć na intensywny żer niemalże wszystkich ryb, które znajdują się w Polsce. Warto wybrać się nad wodę wczesnym rankiem, by złowić liny, karpie i karasie, a w niektórych łowiskach także amury. 

Jest to miesiąc przejściowy, kiedy lato się już kończy i powoli zaczyna jesień. Jest to świetny czas na wyprawę z wędką. Dużą aktywnością wykazują się poszczególne gatunki ryb: liny, amury, karasie oraz okonie i szczupaki.

Jest to koniec większej aktywności ryb, przez chłodniejsze dni. Warto jednak spędzić chociaż kilka godzin na zasiadkę na szczupaki, kutry czy dorsze. 

W chłodne, listopadowe dni największą aktywność wykazują ryby drapieżne. Możliwe jest także znalezienie troci wędrownej, głównie w drugiej połowie miesiąca.

Jest to nadal czas na żer drapieżników. Można próbować zanęcać je spod lotu, o ile warunki na to pozwalają. Jest to czas brania sandacza i okonia, a o wschodzie słońca także innych dużych osobników, takich jak miętusy, lipienie czy jazie. 

Temperatura powietrza jest jednym z podstawowych aspektów, które należy wziąć pod uwagę przy planowaniu wyprawy, o ile nie ma wpływu na ryby w takim samym stopniu jak temperatura wody, to jest jej wyznacznikiem. Odgrywa jednak kluczową rolę dla samego wędkarza. Co prawda znane jest stwierdzenie, że nie ma złej pogody, by wybrać się z wędką, a jedynie źle ubrany wędkarz. Mimo to kto nie zrezygnował z wyjazdu, tylko ze względu na uporczywe upały czy solidne mrozy? 

Ciśnienie atmosferyczne to kolejny z punktów, na które warto zwrócić uwagę. Powszechnie wiadomo, że nagłe jego zmiany nie wypływają korzystnie na mieszkańców wód. Spadek ciśnienia odczuwalny przez rybki jest jako spadek poziomu wody, dlatego też można spodziewać się ich głębiej. Natomiast jego wzrost analogicznie jako podwyższenie lustra, co może spowodować przemieszczenie się w obszary płytsze. Ponadto nagły skok ciśnienia powoduje konieczność uregulowania pęcherza pławnego, co prawdopodobnie zaabsorbuje uwagę ryb, odciągając ją od przynęty.

Kierunek wiatru ma zarówno wpływ na środowisko podwodne jak i komfort wędkarza. Porywisty i silny wiatr może utrudnić wędkowanie lub nawet je uniemożliwić. Według powszechnej opinii korzystny jest wiatr zachodni i południowy, natomiast gdy „wieje ze wschodu, to ryby chodu”. Nawietrzna strona zbiornika jest obszarem bardziej natlenionym, a fale wypłukują potencjalny pokarm ryb z obszarów przybrzeżnych, z kolei zawietrzny obszar jest znacznie bardziej komfortowy.

Nasłonecznienie potrafi wytypować najbardziej atrakcyjne miejsca zwłaszcza w okresie wiosennym, kiedy to słońce ogrzewa wodę w płytkich, nasłonecznionych obszarach, które przyciągają ryby. Ponadto ma wpływ na ogół podwodnego życia, typując miejsca rozwoju ekosystemu, które stają się naturalnymi stołówkami w podwodnym świecie. Nie zapominajmy jednak, że są też gatunki ryb cieniolubnych, które unikają miejsc silnie naświetlonych, przebywając przez większość czasu w cieniu drzew czy pomostów.

Temperatura wody to podstawowy aspekt wpływający na przebieg podwodnego życia. Wyższa temperatura zwiększa aktywność i metabolizm ryb, a spadek temperatury spowalnia całe podwodne życie. Jednak to pierwsze mrozy i jesienne ochłodzenia motywują ryby drapieżne do aktywności, są sygnałem, że nadchodzi trudny okres.

Prąd wody kluczową role odgrywa w rzekach i kanałach, gdzie determinuje podstawowe miejsca bytowania ryb i kształt dna. Podstawową zasadą jest fakt, że utrzymanie ryb w toni związany jest z wydatkiem energetycznym, dlatego naturalne miejsca bytowania większości ryb to miejsca o znikomym ruchu wody, gdzie ryby zużywają najmniej energii. To jednak prąd wodny niesie ze sobą pożywienie, dlatego mieszkańcy wód żerują często w nurcie lub na jego krawędzi, czekając na niesione przez prąd wodny smaczne kąski. Anomalie w ruchu wody są wartymi uwagi miejscami, dlatego wszelkiego rodzaju odstępstwa od klasycznego przepływu wody powinny przyciągać uwagę pasjonatów wędkarstwa.

Ukształtowanie i struktura dna to kolejny z ważnych elementów, jednak w przypadku wód stojących są raczej stałe. Mimo to miejscach występowania prądu wodnego to właśnie ów ruch kształtuje dno, zmieniając je każdego dnia. W obu przypadkach anomalie w kształcie dna są miejscami o podwyższonej atrakcyjności. Struktura z kolei determinuje miejsca bytowania poszczególnych gatunków zgodnie z ich upodobaniami oraz występowaniem pokarmu.

Zwyczaje mieszkańców konkretnego akwenu to coś, co pozwala ich poznać. Podobnie jak ludzie tak ryby mają różne obyczaje, często sprawdzające się tylko w danych miejscach. Godziny żerowania, skuteczne przynęty czy miejsca bytowania potrafią różnić się w poszczególnych wodach. Często to godziny spędzone nad brzegiem czy pływanie po tafli wody dają przewagę nad pozostałymi wędkarzami, a finalny efekt ułatwi badanie zwyczajów i zasięgnięcie informacji od stałych bywalców akwenu.

Pomimo że fazy księżyca mają wpływ na podwodne życie to kalendarz brań na nich oparty można włożyć między bajki a mity, a jego skuteczność jest rzeczywista tylko wtedy, gdy pod uwagę weźmiemy również pozostałe czynniki opisane powyżej. To nasz własny kalendarz powinien być wyznacznikiem dni, w których połów może być udany, a nawet jeśli nic na to nie wskazuje, to nadal warto wyjść z domu, obcować z pięknem przyrody, zrelaksować się z wędką w ręku, zapomnieć o troskach życia codziennego. Wszakże wracając o kiju, nadal wracamy z uśmiechem na twarzy, bo uprawianie pasji niezależnie od jej wyniku napawa nas szczęściem.

Przed wyprawą na ryby warto zaopatrzyć się niezbędny sprzęt wędkarski, duży wybór znajdziesz w ofercie Decathlon.