Wspinaczka tradowa, inaczej zwana wspinaniem na własnej asekuracji, wymaga odpowiedniego przygotowania. Na czym polega? Oto wskazówki.
Tradowa wspinaczka, inaczej tradycyjna, wymaga nie tylko doskonałej kondycji fizycznej od wspinaczy, ale także zaufania do własnych umiejętności. Oferuje niepowtarzalne poczucie wolności i bliskości z naturą. Co warto o niej wiedzieć? Oto wskazówki.
Tradowa wspinaczka, inaczej tradycyjna lub na własnej asekuracji, to wspinanie skalne, w którym prowadzący asekuruje się, osadzając punkty asekuracyjne (przeloty) podczas przejścia. Używany sprzęt jest zbierany po drodze, dzięki czemu skała pozostaje w takim stanie, w jakim była wcześniej. Drogi wspinaczkowe, które są dłuższe niż używana lina, zazwyczaj dzieli się przez zespół na wyciągi.
Podczas wspinania tradowego zawsze istnieje pewne ryzyko, dlatego też najważniejsze jest odpowiednie przygotowanie. Jest sporo łatwych dróg, które oferują szerokie możliwości asekuracji, by w pełni się zabezpieczyć na każdą okoliczność. Ważne jest, by wykształcić w sobie podstawowe umiejętności takie jak ocena ryzyka oraz własnych możliwości. W większości wspinanie się z asekuracją będzie polegać na unikaniu niebezpieczeństw, szczególnie przy trudnych warunkach atmosferycznych i przy słabej asekuracji.
Na łatwiejszych drogach można wyposażyć się w komplet kości oraz heksów, które należy klinować w lejkowatych zwężeniach rys. Jeśli nabierzesz doświadczenia i zaczniesz stawiać sobie bardziej ambitne cele, zaopatrz się we friendy, które oferują asekurację w rysach o ściankach równoległych. Warto dobierać przyrządy odpowiednio do miejsca. Friendy wspinaczkowe mogą przykładowo świetnie sprawdzić się w granicie, jednak na polskich wapieniach już należy mieć do nich nieco mniej zaufania. W tym wypadku sprawdzą się taśmy i repy, przekładane przez oczka skalne.
Warto też pamiętać o ograniczeniach. W niektórych piaskowcowych rejonach może pojawiać się zakaz używania metalowego sprzętu do wspinaczki, czyli kości czy friendów. Dobrze w tym wypadku zabezpieczać się węzłami i pętlami. Dobrym pomysłem na drogi tradowe jest także zakup camów, znanych również jako przyrządy sprężynujące, które można wpiąć w szczelinach, by zapewnić sobie bezpieczeństwo.
W przypadku dróg wielowyciągowych potrzebne będą dodatkowe taśmy i przyrządy do budowy stanowisk. Dodatkowo niezbędne będzie oczywiście odpowiednie ubranie wspinaczkowe, wygodne, solidne buty, czołówka oraz uprząż czy karabinek.
Jeśli chcesz wspinać się tradowo, musisz wiedzieć, że odbywa się ono głównie w rysach. Umożliwiają one asekurację, a do tego służą też jako chwyty i stopnie. Początkowo wspinanie w rysach może być niewygodne i trudne, acz przy praktyce wszelkie trudności stają się łatwiejsze do pokonania. Warto wspomnieć też o wspinaniu się w przerysach. Są to rysy zbyt szerokie, by klinować dłoń. Pokonuje się je naprzemiennie, klinując oraz przesuwając górną i dolną część ciała.
Poza podziałem na jednowyciągowe i wielowyciągowe, we wspinaczce na własnej asekuracji można wyróżnić dwa style opisujące, w jaki sposób odbyła się dana droga:
– GU/ground up: przejście bez wcześniejszej znajomości drogi, tylko przy wspinaniu od dołu, z zakładaniem punktów asekuracyjnych. Rozpoznanie odbywa się bez zjazdów i wspinaczki na wędkę. Po locie lub bloku należy opuszczać prowadzącego do półki albo ziemi, a następnie odwiązać się od liny i wyciągnąć ją z przelotów. Ich likwidacja powinna zostać wykonana przez inną osobę niż prowadzący.
– HP/head point: praca nad drogą, która jest już znana z prób prowadzenia lub przejścia na wędkę, po zjeździe drogą i uprzednią inspekcją miejsc, w których można osadzić przeloty. Wszystkie, podczas prowadzenia, muszą być zakładane z ręki.
Zanim wybierzesz się na skały, warto zapisać się na kurs skałkowy. Pomoże Ci to nauczyć się opanowywać trudności pokonywania dróg pod okiem instruktora. Najważniejsze, aby we wspinaniu tradowym opanować:
– Osadzanie asekuracji w wygodnych miejscach: rób to, gdy stoisz wygodnie na dobrych stopniach. Dzięki temu chwilę odpoczniesz i będziesz mieć asekurację.
– Naucz się wspinania po kominach: proste drogi w większości mają w sobie nieco ze wspinania po kominach lub formacjach, które są kominopodobne. Z nich ciężko odpaść i łatwo osadzić asekurację.
– Przebieg drogi: zwracaj uwagę na to, jak biegnie droga, zanim wbijesz się w następny wyciąg lub drogę. Opracuj taktykę przejścia, czyli jak prowadzić linę czy gdzie osadzić asekurację.
– Przesztywnienie liny: nie można do tego dopuścić, dlatego też zadbać o przedłużanie przelotów, używanie liny połówkowej i rozdzielanie żył, robienie krótszych wyciągów i zakładanie stanowisk zaraz po przejściu skomplikowanych miejsc.
Wspinaczka tradycyjna wymaga ostrożności, szczególnie gdy odwiedzasz miejsca mało znane czy kruche. Zanim użyjesz podejrzanie wyglądającego chwytu, obstukaj go, by sprawdzić, czy jest lity. Jeśli dudni, nie korzystaj z niego lub zrób to możliwe jak najdelikatniej.
Należy także zwracać uwagę na to, do czego się asekurujesz. Czy przypadkiem nie założyłeś taśmy na ruchomy blok, czy może friend znajduje się na zbyt słabej skalnej płetwie. Oprócz tego istotne jest, aby asekurant miał kask na głowie i nigdy nie stał dokładnie pod osobą, która się wspina na skałę.
Zanim zaczniesz samodzielnie wspinać się z asekuracją, musisz opanować podstawy doboru sprzętu oraz osadzania przelotów, operacji sprzętowych i budowy stanowisk. Niezbędna będzie też umiejętność przewidywania oraz eliminowania zagrożeń. Musisz też nauczyć się rozwiązywać awaryjne sytuacje, takie jak zaklinowana podczas zjazdu lina.
Najwięcej możliwości przejścia drogi wspinaczką tradową jest na Jurze Środkowej oraz Północnej. Warto pamiętać, że jest to tam dość wymagające. Wapień jest dość śliski i niekiedy bywa kruchy, przez co wspinanie na własnej asekuracji może być zdanie mniej komfortowe niż na granicie.
Innym obszarem w Polsce, gdzie możliwe jest pokonywanie drogi przy pomocy technik tradowych, są Rudawy Janowickie, zlokalizowane w Sudetach. Najbardziej znanym regionem są Sokoliki. Oferują dużą ilość dróg tradowych z dobrą asekuracją. Warto też sprawdzić formację skałek podkieleckich: Ciosową, Tumlin i Wykień. Piaskowiec, z którego powstały, jest bardzo twardy. Dzięki takiej specyfice można używać kości i friendów.
Kolejnym obszarem, który warto zwiedzić, jest Hejszowina, czyli piaskowcowy rejon w Sudetach. Większość tamtejszych dróg ma asekurację z tak zwanych kruhów, czyli tutejszych ringów. Ze względu na duże odległości między nimi, należy zakładać asekurację. Warto pamiętać, by nie wspinać się tam po opadzie deszczu, by uniknąć pourywania chwytów.
Wspinanie tradycyjne, czyli tradowe, to nie tylko fizyczne wyzwanie, ale także forma aktywności, która uczy pokory i odpowiedzialności za siebie i swoje działania. Aby każda przygoda była bezpieczna i satysfakcjonująca, niezwykle ważne jest solidne przygotowanie, ciągłe kształcenie umiejętności i poszanowanie zasad bezpieczeństwa.
Przed wyprawą w skały warto sprawdzić ofertę Decathlon, gdzie znajdziesz szeroki wybór butów wspinaczkowych oraz lin wspinaczkowych, idealnych na każdą przygodę.
