Bójki w hokeju na lodzie – integralna część tego sportu?

Bijatyki podczas meczów hokejowych to temat kontrowersyjny i niejednoznaczny. Dla postronnego obserwatora, który nie jest zaznajomiony ze światem hokeja, bójka podczas meczu może wydawać karygodnym i nieakceptowalnym aktem przemocy. Dla takiej osoby jest to zaprzeczenie idei sportowej rywalizacji. Warto jednak wiedzieć, że bójki w profesjonalnym hokeju są w pewnym stopniu tolerowane i regulowane przepisami sportowymi.

Co może zaskakiwać, w takich profesjonalnych ligach jak NHL (Narodowa Liga Hokeja) bijatyki są akceptowalną częścią gry, a sędziowie często interweniują dopiero po jakimś czasie od ich rozpoczęcia. Nie oznacza to jednak, że są całkowicie legalne. Uczestniczący w bójkach hokeiści otrzymują kary, jednak sam fakt użycia siły nie jest traktowany na równi z faulem.

W tym momencie warto wyjaśnić jedną rzecz. Z punktu widzenia regulaminu, bójki nie są oficjalną częścią gry. Są one raczej traktowane jako „zło konieczne”, którego zadaniem jest rozładowanie napięć, które powstają w trakcie gry pomiędzy zawodnikami. W większości lig za zainicjowanie bójki zawodnik otrzymuje karę 5 minut spędzonych w boksie kar. W tym czasie drużyna jest zmuszona grać w osłabieniu. Czasem taka sytuacja kończy się całkowitym wykluczeniem z meczu.

Nieco inaczej wygląda sytuacja w rozgrywkach międzynarodowych, niższych ligach oraz meczach juniorskich. Tam przepisy dotyczące bójek są zdecydowanie bardziej rygorystyczne, a tego typu incydenty są surowo karane. Trzeba jednak pamiętać, że każda federacja posiada swoje własne zasady. W praktyce oznacza to, że tolerancja na bójki może różnić się w zależności od kraju oraz ligi.

Bójki na lodowisku to głównie część kultury wywodzącej się z amerykańskiej NHL. W ligach europejskich oraz meczach rozgrywanych pod egidą IIHF (International Ice Hockey Federation) bijatyki są surowo zabronione. Zawodnicy, którzy je prowokują, ryzykują natychmiastowym usunięciem z lodowiska oraz możliwym zawieszeniem na kolejne mecze.

Na pierwsze poważne zmiany w sprawie bójek hokeistów trzeba było poczekać do początków XXI wieku. W 2011 roku nastąpiła seria tragicznych zgonów młodych „enforcerów”. Śmierć takich hokeistów jak Wade Belak, Derek Boogaard oraz Rick Rypien zwróciła uwagę na problemy wynikające z urazów głowy i stresu psychicznego. Sprowokowało to NHL do walki z bójkami na lodzie poprzez zaostrzenie kar. Statystyki pokazują, że w latach 2008-2019 liczba bójek w NHL spadła.

Duży wpływ na zmiany w światowym hokeju miały również regulacje w niższych ligach. Amerykańska Liga Hokeja Juniorów wprowadziła surowe kary za bójki. Kanadyjska Liga Hokejowa Juniorów ograniczyła zasady do jednej bijatyki na mecz. Po niej następuje wykluczenie zawodnika. Sprawia to, że młodzi zawodnicy, którzy potem dołączają do NHL mają mniejsze skłonności do angażowania się w agresywne akty podczas meczów.

Działania podejmowane przez NHL oraz inne federacje hokeja rysują nam pewien obraz przyszłości. Można zauważyć, że sport ten coraz bardziej zmienia się w stronę gry nastawionej na szybkość oraz umiejętności techniczne, a nie fizyczną dominację. Oczywiście bójki nadal mają swoich zwolenników pośród kibiców i zawodników. Obserwując jednak zmiany w przepisach i wzrost świadomości na temat potencjalnych konsekwencji zdrowotnych, można dojść do wniosku, że era bójek w hokeju powoli dobiega końca.

Zwiększenie kar za bójki w NHL skutecznie ograniczyło ich liczbę. Oprócz tego ogromny wpływ na tę zmianę mają regulacje wprowadzane w ligach juniorskich. Zakazy bójek sprawiają, że młodzi zawodnicy są uczeni innej kultury sportu i nie angażują się tak chętnie w starcia fizyczne. Dzięki temu hokejowe bijatyki zaczynają samoistnie wymierać.

Cały czas zwiększa się świadomość na temat długoterminowych skutków urazów głowy. Powszechnie znane są również przypadki depresji i samobójstw byłych „enforcerów”. Te wszystkie doświadczenia wyznaczyły kierunek, zgodnie z którym liga prawdopodobnie będzie kontynuować politykę ograniczania przemocy na lodowiskach. Współczesny hokej zdecydowanie zmierza w kierunku poprawy bezpieczeństwa graczy i jest to w pełni słuszna decyzja.