Doping w sporcie zawodowym – czym jest i dlaczego jest zakazany?

Czym właściwie jest doping? Co to jest doping w sporcie zawodowym? W jaki sposób działa doping? Wbrew potocznemu przeświadczeniu nie chodzi tu o grupę osób zagrzewających sportowca do działania – to jest całkowicie legalny doping. Chodzi tu jednak o coś zupełnie innego. Otóż dopingiem nazywa się substancje zabronione, które mogą podnieść skuteczność, siłę czy wytrzymałość zawodnika nawet o kilka procent. Wpływa to więc na sprawiedliwość całych zawodów i ich wiarygodność.

W świecie sportu istnieje organizacja zwana Światową Agencją Antydopingową powołana do zwalczania dopingu w sporcie. Ma ona prawo przeprowadzać różnego rodzaju badania, które mają za zadanie wykluczenie lub potwierdzenie zażycia niedozwolonej substancji przez sportowców. Co ciekawe, za doping uważa się także odmowę pobrania próbki fizjologicznej, niezgłoszenie się na jej pobranie, unikanie badania czy nieudzielenie informacji na temat swojego pobytu przed zawodami. Każde takie działanie jest niezgodne z prawem.

Doping stosowany jest niestety niemal w każdym sporcie, choć może kojarzyć się głównie z podnoszeniem ciężarów. Można spotkać się z nim w triathlonie czy innych sportach wydolnościowych – doping w kolarstwie, między innymi w Tour de France przeszedł już do historii, a o Lance Armstrong'u stał się jego niechlubnym symbolem. Niektórzy chcą załagodzić ból po niedawno odbytej kontuzji, inni zmniejszyć zmęczenie mięśni, a jeszcze inni wyciszyć się przed startem. Trzeba jednak być bardzo uważnym, gdyż w przypadku pozytywnego wyniku kontroli antydopingowej można zostać na długo zdyskwalifikowanym z rywalizacji sportowej, żegnając się tym samym ze wszystkimi swoimi tytułami mistrzowskimi.

Jeśli chodzi o główne rodzaje dopingu ze względu na metodę, wyróżnia się przede wszystkim:

– doping farmakologiczny – to najczęściej stosowany i najprostszy do wykrycia doping. Polega na zażywaniu środków, które oddziałują na sprawność naszego ciała w najróżniejszy sposób. To substancje, których zażywanie nie jest uzasadnione stanem zdrowia,

– doping fizjologiczny – jest to nieco trudniejszy do wykrycia rodzaj dopingu. Jego działanie polega na ingerowaniu w ciało – usuwanie tkanki tłuszczowej, przeszczepy różnych części ciała jak na przykład mięśnie czy ścięgna. To także między innymi ingerowanie w płyny ustrojowe, czyli na przykład transfuzja krwi w celu zwiększania w jej zawartości liczby czerwonych krwinek,

– doping genetyczny – co to jest doping genetyczny? To ingerencja w materiał genetyczny przy pomocy tak zwanych wektorów. Jest bardzo kosztowny, ale także niemal niemożliwy do wykrycia.

Jeśli jednak chodzi o cel, w którym stosuje się doping, wyróżniamy:

– doping wydolnościowy – czyli taki, który pozwala organizmowi zwiększyć swoją wytrzymałość na przykład podczas długotrwałego i intensywnego wysiłku; jeden z rodzajów dopingów dla biegaczy,

– siłowy – taki, dzięki któremu wzrasta siła mięśni bez zmiany ich masy właściwej,

– stymulujący – czyli takie działanie, które ma na celu zwiększenie wytrzymałości organizmu poprzez ograniczenie dolegliwości bólowych i zmęczenia.

O samym fakcie, że zażywanie dopingowych środków jest niezgodne z zasadą fair play, nie trzeba nikomu przypominać. Te substancje są w stanie wynieść człowieka poza jego ludzkie możliwości, co z miejsca nie daje szans uczciwym sportowcom na sięgnięcie po najwyższe miejsca podium, na które długo i ciężko pracowali.

To jednak niejedyne, co przemawia przeciw dopingowi. Większość wymienionych wcześniej substancji wywołuje bardzo poważne skutki uboczne, które mogą znacznie pogorszyć stan zdrowia osób, które je zażywają. Nietrudno o problemy z oddychaniem, zaburzenia pracy serca, a także kłopoty związane z zaburzeniami psychicznymi. Wiele z nich może także doprowadzić do bezpośredniego zagrożenia życia w postaci udarów mózgu czy zawałów serca. To naprawdę niebezpieczne.

Doping nie jest niczym dobrym – czym właściwie jest wygrana, której nie zawdzięczamy wyłącznie sobie i swoim umiejętnościom? Warto kierować się od dawna znanym mottem, że sport to zdrowie, i podarować sobie cenną dawkę aktywności fizycznej oraz sportowej rywalizacji bez żadnych niedozwolonych wspomagaczy. Satysfakcja i przede wszystkim większe bezpieczeństwo – gwarantowane!