Najwybitniejsi polscy himalaiści – poznaj najsłynniejszych polskich himalaistów w historii

Himalaizm to dyscyplina, w której Polacy mają naprawdę wiele osiągnięć. Trudno byłoby wymienić wszystkich zasługujących na wyróżnienie polskich himalaistów. Nazwiska wielu z nich na dobre wpisały się w historię wysokogórskiej wspinaczki. Jednak od czego cała historia się zaczęła?

Początku można dopatrywać się w pierwszej wyprawie na Himalaje. Była nią ekspedycja na Nanda Devi East w 1939 roku. Ten ponad siedmiotysięcznik zdobyli Jakub Bujak i Janusz Klarner. Niedługo potem odbyła się wyprawa na Trisul, która zakończyła się tragedią – śmierć poniosło dwóch alpinistów, Stefan Bernadzkiewicz i Adam Karpiński. 

Na kolejne wyprawy polscy himalaiści żyjący w tamtych czasach musieli czekać kilkadziesiąt lat. Z powodu wybuchu wojny i nowej władzy po jej zakończeniu, kolejna ekspedycja odbyła się dopiero w 1974 roku. Podczas niej zdobyto dotąd jeszcze niezdobyty szczyt Kangbachen.

Lata 70. XX wieku były obfite w wyczyny polskich alpinistów, co dopiero rozpoczęło ich działalność. W latach 80. rozpoczęli swoją przygodę z alpinizmem zimowym i dokonali pierwszych wejść na siedem z czternastu ośmiotysięczników zimą.

Jerzy Kukuczka to najbardziej rozpoznawalny polski himalaista. Nie jest tak bez powodu. To wspinacz, który jako drugi człowiek na świecie zdobył koronę Himalajów i Karakorum. Ścigał się wówczas z Reinholdem Messnerem. Ostatni szczyt o nazwie Sziszapangma zdobył wraz z Arturem Hajzerem rok po swoim „rywalu". Wyczyn ten zajął mu osiem lat. Podczas swojej górskiej wyprawy Kukuczka wyznaczył jedenaście nowych dróg na zdobytych przez siebie ośmiotysięcznikach. 

Dzięki swojemu samozaparciu i pokonywaniu granic oraz wielkiej pasji do wspinaczki stał się wzorem nie tylko dla współczesnych sobie, ale także dla wielu następnych pokoleń alpinistów. Swoje życie na zawsze złączył z górami – zginął w Himalajach w 1989 roku, wpadając w górską szczelinę po przerwaniu się liny.

Jak już wspomnieliśmy wyżej, polski himalaizm zimowy podziwiany był przez alpinistów z całego świata. Jednym z polskich wspinaczy zimowych był właśnie Krzysztof Wielicki. W 1980 roku wraz z Leszkiem Cichym zdobył po raz pierwszy Mount Everest zimą. Było to wydarzenie przełomowe, gdyż ekspedycja ta stanowiła pierwsze zimowe wejście na ten ośmiotysięcznik.

Nie jest to jednak jedyne osiągnięcie Wielickiego. Kilka lat później jako piąty alpinista na świecie zdobył wszystkie ośmiotysięczniki. Ustanowił także nowy rekord – wszedł Broad Peak i zszedł z niego samotnie w przeciągu mniej niż jednej doby. Wielicki był również organizatorem wypraw w górach wysokich. To właśnie on kierował ekspedycją na Broad Peak, w której swoje pierwsze zdobycie tego szczytu mogli odnotować Artur Małek, Tomasz Kowalski, Maciej Berbeka i Adam Bielecki.

Ryszard Pawłowski to wspinacz, który pomimo faktu, że nie zdobył wszystkich czternastu ośmiotysięczników, jest alpinistą, o którym nie sposób nie wspomnieć. Dlaczego? To właśnie on zdobył pięciokrotnie Mount Everest, na K2 wspiął się cztery razy, na Gaszerbrum II – 3. To jednak nie koniec. Jego wejścia na Ama Dablam, Aconcaguę czy Island Peak odnotowano aż 40 razy! To naprawdę zapierający dech w piersiach wynik.

Na liście dokonań Pawłowskiego można także zapisać zdobycie Mount Sidley na Antarktydzie, czyli jednego ze szczytów Wulkanicznej Korony Ziemi. Wielokrotnie był towarzyszem wypraw Wielickiego czy Kukuczki. Temu ostatniemu towarzyszył podczas jego ostatniej wyprawy w Himalaje.

Adam Bielecki wśród swoich sukcesów może odnotować wejście na szczyt Broad Peak. Zrobił to zimą jako pierwszy himalaista wraz z Berbeką, Kowalskim i Małkiem. Podobny wyczyn miejsce miał na Gaszerbrum – ten szczyt także osiągnął jako pierwszy zimą, tym razem z Januszem Gołąbem. 

Adam Bielecki wpisał się do historii także dzięki wiekopomnej akcji ratunkowej w 2018 roku na Nanga Parbat, gdzie podczas podejścia na K2 wraz z Denisem Urubką odnalazł i sprowadził do obozu francuską himalaistkę Elizabeth Revol. To właśnie w tej wyprawie zginął inny polski alpinista, Tomasz Mackiewicz, którego nie udało się niestety uratować.

Jeśli chodzi o wybitnych i znanych polskich himalaistów trudno byłoby w tym momencie zamknąć listę. Nie sposób nie wspomnieć na przykład o Wojciechu Kurtyce, który był pionierem stylu alpejskiego wśród polskich wspinaczy, Andrzeju Bargielu, który jako pierwszy zjechał na nartach ze szczytu K2, czy Andrzeju Zawadzie – uznawanym za ojca polskiego himalaizmu zimowego i początku „lodowych wojowników".

Choć himalaizm i zdobywanie kolejnych szczytów z pewnością zasługuje na szacunek i uznanie, wiąże się jednak także z wieloma tragediami. Dach świata nie zawsze pozwala na bezpieczny powrót. Trzeba mieć świadomość, że góry o wysokości 8 tysięcy metrów nad poziomem morza to prawdziwe olbrzymy, którymi rządzi tylko i wyłącznie natura. Wielu polskich himalaistów, którzy zginęli podczas swoich wypraw, jest tego przykładem.

Wyprawy na Mount Everest i zdobywanie najwyższych gór świata nawet zimą to domena polskich himalaistów. Sylwetki tych wspinaczy pokazują, jak miłość do gór i pasja do wspinaczki w połączeniu z niezwykłą odwagą i umiejętnościami wpisuje się na zawsze w karty historii himalaizmu.