Kobieta i mężczyzna w kaskach czekający na jedzenie w upale siedząc przy stoliku w restauracji

Co jeść i pić w upały a czego unikać?

Jak komponować posiłki podczas upałów? Dieta na gorące dni powinna zadbać o uzupełnienie płynów i ważnych składników mineralnych.

Gdy temperatura za oknem wzrasta do 30 stopni maleje nasz apetyt, jak również ochota na gotowanie. Co jeść w upały, aby nie tylko się nie odwodnić, ale również dostarczyć do organizmu potrzebnych składników mineralnych? Czy warto omijać posiłki?

Co warto jeść w upalne dni?

Choć apetyt może być mniejszy, a chęć do gotowania znikoma, nie powinniśmy rezygnować z regularnych posiłków w upały. Warto spożywać minimum 3 posiłki dziennie (śniadanie, obiad, kolacja). Omijanie obiadu, kiedy temperatura jest najwyższa, może powodować, że będziemy mieć mniej energii. Dobrym pomysłem jest lekkie zmniejszenie kaloryczności obiadu, a zjedzenie większej kolacji.

W upalne dni warto postawić na warzywa i owoce, to właśnie te produkty powinny stanowić w tym czasie bazę naszych posiłków. To właśnie latem te produkty są sezonowe, najtańsze i najsmaczniejsze. Warzywa i świeże owoce są naturalnie bogate w wodę (arbuz aż w 93% składa się z wody), dzięki czemu zadbają o dobre nawodnienie organizmu oraz dostarczą potrzebnych witamin, składników mineralnych oraz błonnika.

Lekkostrawne jedzenie i picie leżące na kocach piknikowych w upale

Posiłki w upały powinny być lekkostrawne i proste w przygotowaniu, a jednocześnie wartościowe. Aby letni posiłek był dobrze skomponowany, poza warzywami nie może zabraknąć w nim białka (chude mięso, nabiał, jaja, rośliny strączkowe), węglowodanów złożonych (zboża pełnoziarniste) i źródła zdrowych tłuszczy (oliwa z oliwek, orzechy i pestki). Dobrym pomysłem jest bazowanie na przepisach z diety śródziemnomorskiej, w której królują warzywa w różnych postaciach w towarzystwie ryb, oliwek i świeżych ziół.

Pamiętajmy też o urozmaiceniu diety latem. Monotonne menu może prowadzić do niedoborów niektórych składników. Warto eksperymentować z nowymi przepisami, wykorzystywać sezonowe owoce i warzywa. Kolorowy talerz nie tylko cieszy oko, ale też dostarcza pełnego spektrum witamin i minerałów.

Co jeść na obiad w upały?

Obiad w gorące dni nie musi być ciepłym posiłkiem. Gotowany posiłek możemy zjeść wieczorem, kiedy temperatura powietrza już się obniży, a w czasie dnia sięgnąć po lekką sałatkę lub chłodną zupę.

Wśród letnich zup mamy do wyboru różne rodzaje chłodników. Najbardziej znany jest chłodnik z botwinki z dodatkiem kefiru. Popularność zdobywa również hiszpańska zupa gazpacho, czyli chłodnik ze świeżo zmiksowanych warzywa (pomidory, papryka, cebula).

Komponując sałatkę, sięgnijmy po:

– zielone liście (takie jak sałata, rukola, jarmuż, szpinak),

– inne warzywa (pomidory, kiełki, papryka),

– źródło białka (jajko na twardo, ser feta, tofu, ugotowana soczewica lub fasola, białe mięso),

– zdrowe tłuszcze (pestki dyni, nasiona słonecznika, awokado, oliwki, różne rodzaje orzechów).

To właśnie dodatek białka i tłuszczu sprawi, że posiłek będzie dobrze zbilansowany i da sytość na długo. Do takiego obiadu na zimno można dodać również pełnoziarniste produkty zbożowe, na przykład ugotowaną i ostudzoną kaszę gryczaną lub komosę ryżową albo kromkę chleba upieczoną w tosterze dla chrupkości. Smak dania podkręcisz lekkim sosem na bazie oliwy z oliwek lub pasty tahinii.

Sałatka z awokado i zieloną soczewicą na obiad w upalny dzień

Składniki:

– sałata rzymska
– połówka awokado
– 2 kiszone ogórki
– 4 suszone pomidory w oleju
– 1 szklanka ugotowanej zielonej soczewicy
– 2 łyżki płatków drożdżowych

Zielone liście i suszone pomidory pokrój w paski, awokado i ogórki w kostkę. Umieść wszystko w misce, dodaj soczewicę, płatki drożdżowe i wymieszaj.

Znajomi spędzający czas siedząc w restauracji przy stole z jedzeniem i piciem podczas upału

Co jeść na deser w upały?

Najlepsza dieta na upały, to dieta zdrowa, po której będziemy się dobrze czuć. Aby się schłodzić, często stawiamy na sklepowe lody, które są pełne cukru i tłuszczu, w to miejsce lepiej przygotować domowe lody, sorbet, smoothie lub sałatkę owocową. Możesz skorzystać z przykładowych przepisów.

Domowe lody jogurtowe

Składniki:

– dojrzały banan
– szklanka malin
– kubek jogurty naturalnego
– 2 łyżki mielonego siemienia lnianego

Owoce zmiksuj z jogurtem, dodaj mielone siemię lniane i wymieszaj. Koktajl przelej do pojemniczków na lody na patyku i włóż do zamrażarki.

Sałatka melona i truskawek

Składniki:

– połówka melona
– 2 banany
– 100 gramów truskawek
– 2 gruszki
– 2 łyżki orzechów włoskich
– 2 łyżki rodzynek

Owoce pokrój w kostkę, wymieszaj z orzechami i rodzynkami. Przełóż do miski lub pucharków na lody.

Jogurt z musli

Składniki:

– 150 gramów jogurtu naturalnego
– 4 łyżki płatków musli
– 100 gramów borówek amerykańskich
– 2 łyżki prażonych orzechów laskowych

Do miseczki włóż jogurt, posyp musli, borówkami i orzechami. To szybki i zdrowy deser, który możesz zjeść również na śniadanie.

Na deser warto też przygotować orzeźwiające sorbety. Zmiksowane mrożone owoce, takie jak mango, brzoskwinie czy maliny, sprawdzą się doskonale. Dla urozmaicenia smaku można dodać odrobinę soku z cytryny lub limonki. Takie domowe desery lodowe są nie tylko smaczne, ale też bardziej wartościowe niż te sklepowe.

Kobieta nalewająca wodę z bidonu podczas upału

Co pić w upały, aby się ochłodzić i ugasić pragnienie? 

W czasie upałów niezbędne jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Warto wypijać minimum 2 litry płynów dziennie. Najlepiej w tym czasie sięgać głównie po napoje niezawierające zbyt dużej ilości kalorii, które jednocześnie będą atrakcyjnie smakować i wyglądać, tak aby picie było również przyjemnością, a nie tylko obowiązkiem.

Świetnie sprawdzi się woda z dodatkiem soku z cytryny, kostek lodu oraz z listkami świeżej mięty. W celu ochłodzenia napoju możemy do wody wrzucić mrożone owoce (maliny, jeżyny). Warto jednak pamiętać, że powinny to być lekko chłodne napoje (optymalna temperatura to 16 stopni), a nie bardzo zimne (które mogą podrażnić gardło).

Idealne na upały są koktajle owocowe lub z dodatkiem warzyw. Wystarczy zmiksować dowolne owoce z dodatkiem mleka roślinnego lub wody. Polecam również dodać do takiego koktajlu zmielone siemię lniane, które zwiększy wartość odżywczą posiłku.

Aktywność fizyczna w czasie upałów zwiększa zapotrzebowanie organizmu na wodę i minerały. Ponieważ wraz z potem organizm traci również mikroelementy, warto przygotowywać sobie domowy napój izotoniczny z dodatkiem soli lub skorzystać z gotowych tabletek z elektrolitami (potas, sód). Świetnie sprawdzi się również sok pomidorowy oraz woda wysoko zmineralizowana.

Pierwsze objawy odwodnienia to ból głowy, zmęczenie, ciemniejszy kolor moczu, uczucie pragnienia. Nie ignoruj tych objawów. Woda jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, w tym do trawienia. Dieta na upalne dni musi zawierać odpowiednią ilość płynów, po które warto sięgać regularnie przez cały dzień, nawet jeśli nie czujemy pragnienia.

Czego nie jeść w upały?

W upały unikajmy ciepłego jedzenia, które dodatkowo powoduje wzrost temperatury ciała. Wszystkie produkty, mało wartościowe na co dzień (jak fast-foody), są również złym pomysłem w upalne dni. Chociaż zwalniają nas z gotowania, to nie będą źródłem składników odżywczych (lepiej w to miejsce zjeść kanapkę z hummusem i dużą ilością warzyw).

Bardzo kalorycznych i tłustych dania, które mogą sprawić, że będziemy się czuć ociężale. Zbyt duże spożycie tłuszczu może utrudniać i spowalniać trawienie, co sprawi, że będziemy mieli mniejszą ochotę na aktywność fizyczną.

Warto ograniczyć słodkie i gazowane napoje, które są źródłem dużej ilości cukru. Niebezpieczny będzie również alkohol, który odwadnia organizm. Należy uważać także na napoje zawierające kofeinę (kawa, herbata), możemy je pić w letnie dni, ale w umiarkowanych ilościach.

Podsumowanie

W okresie upałów, odpowiednia dieta odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia i dobrego samopoczucia. Zaleca się spożywanie regularnych, lekkostrawnych posiłków bogatych w warzywa, owoce, białko, węglowodany złożone i zdrowe tłuszcze. Dieta powinna być urozmaicona, zawierać wystarczającą ilość wody oraz unikać ciężkich, tłustych dań oraz alkoholu. Świadome wybory żywieniowe, takie jak spożywanie domowych lodów, smoothie czy deserów owocowych, pozwalają cieszyć się smakiem i jednocześnie dbać o zdrowie w okresie letnich upałów.

Pamiętajmy, że odpowiednia zdrowa dieta latem to inwestycja w nasze zdrowie i dobre samopoczucie. Stawiajmy na świeże, sezonowe produkty, pijmy dużo wody i innych wartościowych napojów. Nie zapominajmy też o ruchu dostosowanym do wysokich temperatur. Dzięki tym prostym zasadom, lato będzie dla nas czasem pełnym energii i witalności.

Dietetyk Maria Pabich

Autor: Maria Pabich

Dietetyk, żona, mama, pasjonatka biegów na orientację i jogi. Uczy zdrowego odżywiania, specjalizuje się w żywieniu dzieci, dietach wegetariańskich i wegańskich. Wspiera rodziców w odbudowie odporności dzieci.

Przeczytaj także:

kobiety biegnące w krótkich spodenkach do biegania

Bieganie w upale - wskazówki na bezpieczny trening

Bieganie w upale nie należy do najłatwiejszych. Aby uniknąć przegrzania na treningu w gorące dni, należy się nawadniać i zapewnić odpowiedni ubiór.

Namiot rozłożony nad wodą w upalny dzień

Jak schłodzić namiot w upalne dni? 7 sprawdzonych sposobów

Zastanawiasz się, jak wytrzymać upał pod namiotem? Sprawdź 7 sprytnych sposobów na schłodzenie namiotu i ciesz się komfortem wypoczynku!

produkty spożywcze leżące na kuchence turystycznej

Dieta niskowęglowodanowa – na czym polega?

Zdarza się, że ze względu na różnego rodzaju choroby jak cukrzyca czy otyłość, konieczne jest wprowadzenie diety niskowęglowodanowej. Sprawdź!

różne potrawy i shaker

Najlepsze suplementy diety – sprawdź które warto stosować.

Szukasz najlepszych suplementów diety? Sprawdź, jakie preparaty warto stosować. Kupuj te o najwyższej jakości, polecane przez ekspertów.

zbliżenie na jedzenie

Dieta IF – post przerywany – na czym polega?

Dieta IF, zwana też postem przerywanym, może być bardzo prostym i skutecznym sposobem na zmniejszenie wagi. Sprawdź, kto może z niej korzystać.