Czy wegetarianie jedzą ryby i owoce morza?

Według definicji dieta wegetariańska (potocznie nazywana dietą jarską) polega na eliminacji z diety mięsa, żywności pochodzenia mięsnego oraz w różnym stopniu innych produktów pochodzenia zwierzęcego. W zależności od rodzaju wegetarianizmu dopuszczone są ryby, nabiał (ser, jogurt, masło, mleko) lub jaja.

Klasycznie nazywa się wegetarianami osoby, które nie jedzą mięsa (w tym mięsa ryb i owoców morza), ale spożywają produkty mleczne i jaja. Według dokładnej definicja ta opcja to laktoowowegetarianizm.

Zobaczmy, jak wyglądają różne rodzaje diet ograniczających wszystkie, lub niektóre produkty pochodzenia zwierzęcego:

1. Weganizm – polega na eliminacji z jadłospisu wszelkiego rodzaju produktów odzwierzęcych. Weganie eliminują również jaja, nabiał czy miód. Co oznacza, że posiłki bazują w 100% na produktach roślinnych.
2. Frutarianizm – jest to bardzo restrykcyjny wariant diety wegańskiej, który zakłada jedzenie tylko surowych owoców, orzechów i nasion. Jako dietetyczka nie polecam tej formy diety, ponieważ może łatwo doprowadzić do niedoborów.
3. Pescowegetarianizm – to odmiana diety, która poza produktami roślinnymi dopuszcza spożywanie mięsa ryb.
4. Owowegetarianizm – dopuszcza jedzenie produktów pochodzenia roślinnego oraz spożywanie jajek jako jedynych produktów pochodzenia zwierzęcego.
5. Semiwegetarianizm – odrzuca wszelkie produkty z mięsa ssaków, ale dopuszcza spożycie drobiu bądź ryb oraz owoców morza.
6. Pollowegetarianizm – dopuszcza spożycie drobiu, ale już nie ssaków i ryb.

Jak widzisz, istnieją różne rodzaje diety jarskiej, jednak ich nazwy nie są powszechnie znane i używane. Zamieszanie terminologiczne powoduje, że osoby, które rezygnują z mięsa, ale jedzą ryby, czasami uważają się za wegetarian (chociaż klasyczny wegetarianizm wyklucza ryby).

Jeśli nie jesteś pewien, jak odżywiają się Twoi bliscy, najlepiej ich o to zapytać i doprecyzować, co może wejść w skład wspólnego posiłku. I w drugą stronę, jeśli wykluczasz z diety jakieś produkty, to wybierając się na rodzinne czy biznesowe spotkanie, warto uprzedzić o tym organizatorów, żeby uniknąć niezręcznych sytuacji.

W przypadku wegan, odpowiedź jest oczywista, weganizm nie akceptuje uboju zwierząt, w tym ryb. Dlaczego zatem w wegetarianizmie, to właśnie ryby budzą tak wiele pytań? Wśród części osób nadal pokutuje stwierdzenie, że wegetarianie mogą jeść ryby. Nawet w niektórych restauracjach możemy spotkać dania rybne oznaczone jako wegetariańskie.

Powodem tego zamieszania prawdopodobnie jest tradycja Kościoła Katolickiego. Kościół od dawna nakładał obowiązek postu, co oznaczało unikanie spożywania mięsa ciepłokrwistych zwierząt w określone dni, takie jak piątki, Wielki Piątek czy Wigilia Bożego Narodzenia. W tym kontekście ryby były często spożywane jako alternatywa mięsa, ponieważ nie są klasyfikowane jako mięso zwierząt lądowych. Stąd w bezmięsną Wigilię spożywamy karpia i śledzie.

Wiele osób decyduje się na włączenie do jadłospisu ryb, jako najzdrowszego rodzaju mięsa. Ograniczenie czerwonego mięsa jest zalecane przez WHO i większość towarzystw dietetycznych. W przypadku ryb nie ma takiej rekomendacji. Tylko ryby zawierają bowiem kwasy tłuszczowe omega-3, które ciężko dostarczyć z innych produktów spożywczych (roślinne źródła omega-3 mogą nie być wystarczające). Często zaleca się zastąpienie mięsa drobiowego czy wieprzowego właśnie przez ryby. Takie zalecenia znajdziemy w diecie śródziemnomorskiej, uważanej za jedną z najzdrowszych diet świata.

Niektóre osoby traktują jedzenie ryb jako etap przejściowy zanim zaczną pełny wegetarianizm lub weganizm. W ten sposób łatwiej jest zjeść posiłek w restauracji czy na rodzinnej imprezie, gdzie nie zawsze są opcje 100% roślinne.

Po wykluczeniu z jadłospisu wszelkiego rodzaju mięs (w tym ryb) naturalnie szukamy dla nich alternatyw. Rybny smak w diecie bezmięsnej uzyskasz wykorzystując glony nori. Poniżej znajdziesz kilka pomysłów na alternatywy dla ryb, które urozmaicą Twój jadłospis.

Składniki:

– 2 korzenie selera
– 12 arkuszy nori
– 1 szklanka mąki z ciecierzycy
– 4 łyżki sosu sojowego
– 3 liście laurowe
– 4 ziela angielskie
– sól, pieprz
– oliwa z oliwek

Selery obierz i pokrój w plastry grubości około 1cm. Pokrojonego selera umieść w garnku, dodaj ziele angielskie, liście laurowe, 1 arkusz nori, sól i pieprz. Zalej wodą i gotuj około 15 minut, aż seler będzie miękki. Ugotowanego i przestudzonego selera owiń paskiem plasta nori, obtocz w mące z ciecierzycy i smaż na rozgrzanej oliwie.

Składniki:

– 3 marchewki
– 1 łyżka oleju kokosowego
– 3 łyżki sosu sojowego
– 1 arkusz nori
– 1/2 łyżeczki wędzonej papryki

Marchewkę umyj i obierz. Za pomocą obieraczki pokrój ją we wstążki. Pokrojoną marchewkę duś na patelni z kilkoma łyżkami wody, sosu sojowego, wędzoną papryką i arkuszem nori. Gdy marchewka zmięknie dodaj sól i zostaw do ostudzenia. Najlepiej smakuje gdy ostygnie i przejdzie smakiem nori.

Składniki:

– opakowanie wędzonego tofu (180 g)
– mała cebula
– 3 łyżki koncentratu pomidorowego
– 1 łyżka wędzonej papryki
– 3 łyżki majonezu
– 2 łyżki sosu sojowego
– sól, pieprz

Wszystkie składniki umieść w blenderze i zmiksuj na pastę. Jeśli potrzeba, dodaj więcej soli. Możesz również nie miksować cebuli, tylko dodać ją na końcu pokrojoną w bardzo drobną kostkę.

Świat wegetarianizmu jest bogaty i różnorodny. Różne formy tej diety oferują różnorodne podejścia do odżywiania, które mogą być dostosowane do indywidualnych potrzeb i wartości. Ryby, mimo że mogą być częścią niektórych diet, nie są zgodne z klasycznym wegetarianizmem.