Bidon z wodą i glutaminą trzymany w ręku

Glutamina – co to jest, jak dawkować, jakie są skutki uboczne?

Glutamina jest jednym z najważniejszych aminokwasów, który wywiera pozytywny wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu.

Glutamina to jeden z aminokwasów, który ma istotny wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka. Jest jednym z 20 aminokwasów budujących białka. Może być wytwarzany samodzielnie przez organizm, ale jednak aby odnieść maksymalne korzyści płynące z tego składnika, warto wprowadzić suplementację.

Co to jest glutamina? Działanie aminokwasu

Glutamina to aminokwas, który pełni kluczowe funkcje w organizmie człowieka. Zapotrzebowanie na niego zwiększa się w takich sytuacjach jak wzmożona ilość stresu, choroba i intensywny trening. W takich przypadkach zapotrzebowanie na glutaminę może przewyższać możliwości jej naturalnej produkcji. Suplementowanie tego składnika może pomóc zaspokoić potrzeby i nie tylko nie dopuścić do negatywnych objawów, ale również pozytywnie wpłynąć na stan zdrowia.

Glutamina odgrywa istotną rolę w metabolizmie energetycznym. Pośrednio lub bezpośrednio bierze udział w wielu procesach zachodzących w organizmie. Jej zbyt niska zawartość może doprowadzić do zaburzenia w funkcjonowaniu różnych układów. Jest źródłem energii dla komórek szybko dzielących się, takich jak komórki jelitowe (enterocyty) oraz komórki układu odpornościowego (limfocyty). Ma niebagatelny wpływ w walce z wolnymi rodnikami. Bierze udział w syntezie glutationu i pomaga w ochronie komórek przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. 

Miarka wypełniona glutaminą umieszczona nad szklanką

Wpływ glutaminy na organizm

Glutamina ma szeroki wpływ na organizm. Jako składnik energetyczny dla komórek jelitowych i układu odpornościowego oddziałuje na większość procesów zachodzących w organizmie. Wspomaga regenerację błony śluzowej jelit oraz wspiera funkcje immunologiczne, co jest szczególnie istotne w stanach zwiększonego zapotrzebowania, takich jak choroby, urazy czy intensywny wysiłek fizyczny. Należy pamiętać, że chociaż długofalowo wysiłek fizyczny wzmacnia organizm i poprawia jego odporność to jest dużym obciążeniem i bezpośrednio po nim może nastąpić okres osłabienia. 

Glutamina uczestniczy również w procesie syntezy białek, co ma znaczenie dla regeneracji i rozwoju mięśni. Z tego powodu jest popularna wśród sportowców, którzy wykorzystują ją w celu poprawy regeneracji po treningach. Spożyta bezpośrednio po ćwiczeniach powoduje natychmiastowe przyśpieszenie procesów regeneracyjnych. Zmniejsza katabolizm mięśniowy i wspiera rozwój masy mięśniowej.

Glutamina doceniana jest również za jej wpływ na wchłanianie składników odżywczych. Dzięki tym właściwościom i pewnej ilości dostarczanych kalorii ten aminokwas egzogenny często używany jest przez osoby mające problem z przybraniem kilogramów. Aby odnieść maksymalne korzyści i cieszyć się z pozytywnych walorów suplementacji należy stosować odpowiednie dawki. Przyjmowanie preparatu niezgodnie z przeznaczeniem może przynieść odwrotne od zamierzonych skutków.

Kto powinien suplementować glutaminę?

L-glutamina jest uniwersalnym suplementem diety, który może być stosowany przez wiele grup społecznych. Podobnie jak w przypadku większości preparatów, to czy będzie on skuteczny decyduje zapotrzebowanie na niego i odpowiednia dawka suplementacji. 

Jedną z grup społecznych, która szczególnie często zażywa suplementacji glutaminą są sportowcy. Nie może to dziwić, ponieważ mają oni szczególne potrzeby żywieniowe. Dotyczy to nie tylko wyczynowych atletów, ale również osób rekreacyjnie uprawiających sport. Chociaż sportowcy wydają się elitarną pod kątem wytrenowania grupą ludzi, to ich organizmy często są wycieńczone ćwiczeniami. Odpowiednia suplementacja może poprawić ogólny stan organizmu. Stosując L-glutamine można liczyć na pozytywny wpływ na stężenie glikogenu.

Intensywny trening prowadzi do wyczerpania zapasów glutaminy w mięśniach, co może wpływać na ich regenerację, a także na funkcjonowanie układu odpornościowego. Suplementacja może pomóc w przyspieszeniu regeneracji mięśni, zmniejszeniu ryzyka infekcji oraz wsparciu ogólnej wydolności organizmu. Z tego powodu l-glutaminę często dodaje się do BCAA. Wspomaga prawidłowe funkcjonowanie ludzkiego organizmu przy intensywnej aktywności fizycznej.

Osoby z problemami zdrowotnymi, takimi jak choroby przewlekłe, stany zapalne jelit to grono, które może odczuć szczególne korzyści ze stosowania takich preparatów. Warto podkreślić, ze cierpiący na schorzenia powinni przed rozpoczęciem suplementacji skonsultować to ze specjalistą, aby dowiedzieć się, czy dany suplement nie będzie wchodził w interakcję z przyjmowanymi lekami. Glutamina może przyśpieszać gojenie ran, dlatego jest częstym wyborem osób po zabiegach i operacjach chirurgicznych.

Kobieta wsypująca glutaminę z miarki do shakera na odżywki

Glutamina przed czy po treningu? Dawkowanie

Sportowcy często zastanawiają się, kiedy przyjmować dany preparat. Nie inaczej jest w przypadku glutaminy. Warto zastanowić się, co jest głównym celem i w zależności od tego dostosować plan działania. W przypadku stosowania l-glutaminy organizm jest w stanie lepiej regenerować tkanki szkieletowe.

Przyjmowanie glutaminy przed treningiem może być korzystne, jeśli celem jest zwiększenie wytrzymałości oraz ochrona przed katabolizmem. Intensywny trening wytrzymałościowy w przypadku osób, którym zależy na utrzymaniu wysokiego poziomu masy mięśniowej i siły może zwiększać ryzyko pogorszenia tych parametrów. Glutamina dostarczona przed wysiłkiem fizycznym może pomóc w utrzymaniu stabilnego poziomu energii i zmniejszeniu ryzyka uszkodzeń mięśni.

Glutamina to aminokwas endogenny popularny z uwagi na swój zbawienny wpływ na regenerację mięśni i przyśpieszanie gojenia się ran. Najczęściej stosowany jest, więc bezpośrednio po ćwiczeniach w celu przyśpieszenia procesów regeneracyjnych. Przyśpiesza procesy naprawcze w mięśniach, zmniejszyć bóle i wspomóc syntezę białek, co jest szczególnie ważne dla osób dążących do zwiększenia masy mięśniowej.

Aby połączyć pozytywne skutki suplementacji glutaminy przed i po treningu, niektórzy decydują się na podzielenie dawki suplementacyjnej. Warto podkreślić, że w dni nietreningowe glutamina również może być stosowana. Procesy regeneracyjne zachodzą w organizmie nieustannie, dlatego zastosowanie preparatu w dni bez treningu również może wspomóc organizm. Warto monitorować tempo regeneracji i w zależności od preferencji stosować suplement przed lub po treningu.

Czy glutamina ma skutki uboczne?

Chociaż glutamina jest generalnie uważana za bezpieczny aminokwas, to jak każdy suplement może mieć pewne skutki uboczne. Najczęściej jednak dzieje się tak w przypadku stosowania zbyt dużych dawek lub alergii na jeden ze składników zawartych w preparacie. Jeżeli źle toleruje się pewne składniki należy dokładnie sprawdzić skład opisany na opakowaniu i dobranie produktu niezawierającego go.

Przy stosowaniu zbyt dużych dawek i długotrwałej suplementacji nimi, istnieje ryzyko wpływu na równowagę aminokwasów w organizmie, co może zakłócić normalne funkcjonowanie procesów metabolicznych. Aby tego uniknąć, należy robić przerwy od stosowania glutaminy oraz stosować dawki zalecone przez producenta. Przy prawidłowym dawkowaniu rzadko mają miejsce zaburzenia gospodarki aminokwasowej.

Jednym z możliwych skutków ubocznych, który odczuwalny jest natychmiast jest dyskomfort żołądkowo-jelitowy, który może obejmować nudności, ból brzucha, wzdęcia czy biegunki. Są to jednak niezwykle rzadkie przypadki. Zazwyczaj spotykane wyłącznie przy zastosowaniu za dużych dawek suplementów. Organizm musi przetwarzać glutaminę i wydalać zbędne składniki przemiany materii jak amoniak. Przy prawidłowych dawkach nerki i wątroba nie są obciążane poprzez suplementację.

Dietetyk Patryk Buczkowski

Autor: Patryk Buczkowski

Jestem dietetykiem klinicznym oraz trenerem personalnym. Ukończyłem studia dietetyczne na Collegium Medicum UJK i Uniwersytecie Medycznym im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Jestem absolwentem szkoły policealnej na kierunku trener personalny. W mojej pracy stawiam na połączenie wiedzy teoretycznej z praktyką, którą zdobywam od 2020 roku, rozpoczynając pracę zawodową jeszcze podczas studiów. Szczególnie interesują mnie tematy związane z dietetyką sportową, modelowaniem sylwetki oraz wpływem poszczególnych składników diety na zdrowie człowieka. W wolnym czasie aktywnie uprawiam sport, doskonaląc się w sportach walki.

Przeczytaj także:

Sportowiec przygotowujący BCAA w shakerze przed treningiem

Czym jest i jakie efekty daje suplement BCAA?

Dowiedz się czym jest suplement BCAA. Poznaj zasady przyjmowania aminokwasów i dowiedz się w jakim treningu, sprawdzą się najlepiej.

Kobieta pijąca wodę z cytruliną z bidonu

Cytrulina czy BCAA, który suplement wybrać i czy można je łączyć?

Cytrulina i BCAA to popularne dodatki w diecie osób aktywnych i sportowców. Mogą przynosić znaczne korzyści w budowie mięśni i poprawie wydolności.

Miarka wypełniona cytruliną umieszczona nad szklanką

Cytrulina – co to jest, jak dawkować, jakie są skutki uboczne?

Cytrulina to aminokwas wykazujący obiecujące korzyści dla osób aktywnych fizycznie i sportowców. Sprawdź jak działa ten suplement i jak go dawkować.

Kobieta przygotowująca suplementy z kreatyną do picia

Kreatyna czy białko – na którą odżywkę postawić?

Kreatyna czy białko – którą odżywkę wybrać? A może zastanawiasz się, czy można łączyć białko z kreatyną w procesie suplementacji? Poznaj odpowiedź!

Mężczyzna pijący wodę z bidonu zastanawiający się co lepsze kreatyna czy przedtreningówka

Kreatyna czy przedtreningówka, kiedy, jaki suplement wybrać?

Wiele osób zastanawia się nad najlepszym suplementem przed treningiem. Kreatyna czy przedtreningówka to preparaty, które warto sprawdzić.