zdrowe desery w szklankach stojące na blacie

Maltodekstryna – jaki ma wpływ na zdrowie? Czy jest szkodliwa?

Maltodekstryna to substancja, którą stosuje się w wielu produktach spożywczych. Czy składnik ten jest szkodliwy? Jakie ma skutki uboczne? Sprawdź!

Maltodekstryna jest substancją powszechnie stosowaną jako dodatek do żywności, a także odżywek, suplementów i leków. Często jednak pojawiają się opinie, że może być ona szkodliwa dla zdrowia. Czy maltodekstryna to bezpieczny wybór? Sprawdźmy!

Czym jest maltodekstryna?

Cukry dzielimy na proste i złożone, a terminy te odnoszą się do liczby jednostek cukru w cząsteczce. Te pierwsze składają się tylko z jednej lub dwóch cząsteczek cukru (na przykład sacharoza – cukier spożywczy). Te drugie natomiast są cząsteczkami znacznie większymi i składają się z połączonych ze sobą licznych cząsteczek (na przykład skrobia). Pomiędzy nimi znajduje się właśnie maltodekstryna (od 3 do 10 cząsteczek cukru). Jest ona wielocukrem, który składa się głównie z glukozy, powstaje w wyniku hydrolizy enzymatycznej skrobi. Maltodekstryna ma postać białego proszku. Jest to substancja, która rozpuszcza się w wodzie – staje się wówczas kleistą mazią. 

Właściwości maltodekstryny

Maltodekstryna wyróżnia się wysoką kalorycznością. Dostarcza organizmowi 384 kcal w 100 g substancji. Indeks glikemiczny maltodekstryny jest dość wysoki i wynosi 105. Z tego powodu raczej nie powinna być stosowana wśród osób, które chcą schudnąć. W małych ilościach, dla osób całkowicie zdrowych, nie jest jednak szkodliwa. Wyróżnia się lekkostrawnością – jest to źródło łatwo przyswajalnych węglowodanów. Maltodekstryna ma kilka właściwości:

— emulgujące,
— stabilizujące,
— spulchniające i zagęszczające,
— sklejające,
— wypełniające,
— regulujące słodycz,
— wzmacniające smak i zapach,
— przedłużające świeżość żywności.

maltodekstryna w proszku wysypująca się z opakowania

Zastosowanie maltodekstryny

Dzięki swoim właściwościom maltodekstryna w żywności znajduje szerokie zastosowanie i jest chętnie dodawana do wielu produktów. Możesz ją znaleźć między innymi w lodach, majonezie, gotowych sosach, daniach typu instant czy nabiale. Maltodekstryna jest wykorzystywana również jako dodatek do odżywek dla sportowców.

Maltodekstryna – zastosowanie w przemyśle spożywczym:


produkty mięsne – wiąże nadmiar wody i soki, wytwarzane podczas przechowywania,

wyroby cukiernicze – zwiększa elastyczność i wpływa na kruchość oraz spoistość produktów,

gumy do żucia – poprawia plastyczność,

biszkopty/sucharki – nadaje kruchość i reguluje porowatość,

desery lodowe – pomaga zachować odpowiednią konsystencję i przyspiesza zamarzanie,

produkty o niższej zawartości tłuszczu – stosowana jako zamiennik tłuszczu. 

Maltodekstryna to substancja, która znajduje też zastosowanie w produkcji żywności dla dzieci. Wykorzystuje się ją przy produkcji mleka modyfikowanego lub w preparatach odżywczych, przeznaczonych dla niemowląt. Jest dobrze przyswajalna, dzięki czemu dzieci nie mają trudności, by ją trawić. Co więcej, jest to lepszy wybór niż glukoza, gdyż w optymalnych dawkach nie powoduje dolegliwości jelitowych.

Maltodekstryna – dawkowanie

Nie ma ściśle określonej dawki maltodekstryny, ponieważ jest ona zależna od indywidualnych potrzeb, celów dietetycznych i stanu zdrowia. W przypadku stosowania jako suplement energetyczny, często używa się dawek w zakresie od 10 do 30 gramów na porcję. Osoby stosujące maltodekstrynę w celu zwiększenia masy ciała lub jako szybkie źródło energii powinny dostosować dawkę do swoich potrzeb treningowych i odżywiania.

Maltodekstryna a sportowcy – kiedy ją wykorzystywać, a kiedy nie?

Maltodekstryna jest bardzo łatwo przyswajalna przez organizm. Stąd zastosowanie tej substancji w żywności dla sportowców, w szczególności zalecana do spożycia przed treningiem lub zawodami (w odżywkach węglowodanowych) lub w czasie regeneracji po wysiłku (w odżywkach węglowodanowo-białkowych). Sportowcy, popijając napój z dodatkiem maltodekstryny, szybciej uzupełniają zapasy glikogenu w mięśniach podczas treningu. Poza tym produkty z jej dodatkiem są mniej słodkie, a zawierają więcej cukru w porównaniu do sacharozy, stąd ich duża wartość w uzupełnianiu energii przed lub po wysiłku.

Maltodekstryna ma bardzo wysoki indeks glikemiczny, więc może gwałtownie podnosić poziomu cukru we krwi. Jest to niekorzystne dla osób z cukrzycą, dlatego też sportowcy walczący z tą chorobą powinni jej unikać. Lepiej też nie stosować jej podczas krótkich lub mniej intensywnych treningów, gdyż dodatkowe źródło węglowodanów nie będzie w tym przypadku potrzebne. 

Mężczyzna w odzieży sportowej trenujący na poręczach przed domem

Maltodekstryna - skutki uboczne, przeciwwskazania i szkodliwość

Suplementów diety i produktów z maltodekstryną powinny unikać osoby z wrażliwym przewodem pokarmowy, z alergiami i nietolerancjami oraz te, które cierpią na chorobę Leśniewskiego-Crohna. W umiarkowanych dawkach, dla osób zdrowych i nieborykających się z problemami takimi jak cukrzyca, składnik ten wydaje się być bezpieczny. Ale co z możliwymi negatywnymi skutkami jej nadmiernej konsumpcji, jaka jest tego szkodliwość? Jeśli chodzi o skutki uboczne, najbardziej istotne wydaje się tu obniżenie liczby korzystnych bakterii jelitowych i wzrost ilości tych szkodliwych, co może prowadzić do uszkodzeń jelit i zapalenia jelit przy nadmiernym spożyciu.

Warto też wiedzieć, że maltodekstryna to związek, który może powodować wystąpienie alergii lub nietolerancji. Najczęściej powodem tego jest wykorzystywanie zbóż do jej wytworzenia. Można ją pozyskiwać z pszenicy, jęczmienia i owca, przez co nie powinna być spożywana przez osoby na diecie bez glutenu. 

Maltodekstryna w niewielkich ilościach stanowi dodatek bezpieczny dla zdrowia, jednak nie jest obojętna dla organizmu. Dlatego też mimo wszystko najlepiej jest unikać jej dodatku w pożywieniu i stawiać na produkty nieprzetworzone, bez zbędnych substancji. 

Przeczytaj także

2 osoby z shakiem proteinowym

Czy suplementy diety są bezpieczne? Kiedy warto je stosować?

Suplementacja – czy suplementy diety są zdrowe? Kiedy warto suplementować niedobory? Jak stosować witaminy, minerały i pozostałe składniki odżywcze?

Kobieta przygotowująca suplementy z kreatyną do picia

Kreatyna czy białko – na którą odżywkę postawić?

Kreatyna czy białko – którą odżywkę wybrać? A może zastanawiasz się, czy można łączyć białko z kreatyną w procesie suplementacji? Poznaj odpowiedź!

Mężczyzna w odzieży sportowej spożywający baton energetyczny w kuchni opierając się o blat

Węglowodany w diecie sportowca - co jeść przed treningiem?

Kiedy sportowiec powinien jeść węglowodany? Jakie produkty zawierają potrzebne osobom aktywnym węgle? Dowiedz się więcej o węglowodanach w diecie.

ciasteczko w dłoni

Cukier – jak ograniczyć i czym zastąpić?

Ciężko całkowicie zrezygnować ze słodkiego smaku, ale warto rozważyć zastąpienie sacharozy innymi substancjami słodzącymi.