Psycholog sportowy a coach? Jakie są różnice? Kogo wybrać?

Coaching jest bardzo pojemną dyscypliną, która zajmuje się takimi tematami jak rozwój osobisty, psychologia, filozofia. W jego skład nierzadko wchodzi także zastosowanie niektórych podejść terapeutycznych. Timothy Gallwey stworzył model oparty na “grze wewnętrznej”, który miał mieć zastosowanie w sporcie. “Wewnętrzna gra” dotyczy procesów myślowych sportowca, szczególnie w sytuacji rywalizacji sportowej w każdej dziedzinie czy to bieganie, pływanie czy sporty zespołowe jak siatkówka.

Celem metody jest nabycie umiejętności radzenia sobie w stresujących momentach, praca nad koncentracją, opanowywanie stresu. Coaching to nic innego jak wspieranie człowieka w dokonywaniu zmian, doskonaleniu potrzebnych umiejętności, rozwijaniu się, wyznaczaniu i osiąganiu upragnionych celów. Wszelkie zmiany, jakie dokonują się w procesie coachingowym, bazują na obecnych zasobach danej osoby. A to oznacza, że wszelkie zmiany są z inicjatywy sportowca oraz to, że ma do nich pełny dostęp — tym dostępem jest potencjał tkwiący w każdym człowieku.

Coachem jest osoba, która ukończyła odpowiednie kursy coachingowe. Może mieć doświadczenie w sporcie, ale nie musi. Przed nawiązaniem współpracy warto zapytać w jaki sposób dana osoba pracuje, z jakich metod korzysta.

Psychologia sportu to nauka, która czerpie z wielu dziedzin związanych z wiedzą o człowieku oraz o aktywności fizycznej. Wykorzystuje psychologiczne teorie, techniki oraz wiele metod w celu poprawy osiągnięć sportowych. Obszary, w których zwykle porusza się psycholog sportu to między innymi motywacja, wyznaczanie celów, radzenie sobie ze stresem, pewność siebie, rutyna przedstartowa.

Psycholog sportu ma wykształcenie psychologiczne magisterskie wraz z ukończonymi studiami podyplomowymi z psychologii sportu oraz potrzebnymi w zawodzie certyfikacjami.

Coach i psycholog sportu mają inne wykształcenie. Psycholog sportu ma jasno wyznaczony obszar swoich działań, jednak pamiętajmy o tym, że wciąż jest psychologiem, który pracuje z człowiekiem, a nie tylko ze sportowcem. Innymi słowy, psycholog podchodzi do klienta jako do człowieka całościowo. A to oznacza, że konsultacje psychologiczne mogą wykraczać poza obszar sportu (i bardzo często tak jest) i mogą dotyczyć różnych pozasportowych obszarów funkcjonowania jak, chociażby relacje, związki, praca i tak dalej.

Co ważne, psycholog ma odpowiednią wiedzę odnośnie diagnozowania i leczenia zaburzeń psychicznych. Widząc, że klient wymaga specjalistycznej pomocy, może skierować go w odpowiednie miejsce (np. do psychiatry). Praca z psychologiem nierzadko opiera się na sięganiu do przeszłych wydarzeń, po to, żeby móc lepiej poznać, wyjaśnić i zrozumieć przyczynę danych zachowań.

Z kolei w pracy z coachem koncentrujemy się na tym co jest "tu i teraz" i patrzymy w przyszłość. Rolą coacha nie jest "naprawianie" problematycznych zachowań czy leczenie zaburzeń psychicznych, a raczej pomoc klientowi w maksymalnym wykorzystaniu swojego potencjału, polepszenie jego jakości życia czy zmotywowania do działania i zmian.

Na to pytanie musi odpowiedzieć sobie każdy indywidualnie. Warto zastanowić się, jakiej formy pomocy i wsparcia oczekujemy, czy zależy nam na długiej, czy krótkiej współpracy. Dobrze jest wcześniej pytać i sprawdzać, czy dana osoba ma odpowiednie kompetencje zawodowe.