Mężczyzna z patentem motorowodnym siedzący przed jachtem

Kiedy pływanie bez patentu jest dozwolone? Uprawnienia na jacht i motorówkę

Uprawnienia motorowodne pozwalają na prowadzenie motorówki lub jachtu. Kiedy pływanie bez patentu jest dozwolone, kiedy potrzebne są uprawnienia?

Wypoczynek nad jeziorem lub morzem zachęca do uprawiania różnych aktywności wodnych. Jedną z nich jest możliwość wynajęcia jachtu lub motorówki i wypłynięcia na szerokie wody. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że poruszanie się tego typu jednostkami jest regulowane przez prawo. Czy można pływać łódką z silnikiem bez uprawnień? Z naszego artykułu dowiesz się, kiedy żeglowanie bez patentu jest możliwe i jakie wymogi należy spełnić!

Czym jest patent motorowodny?

Patent motorowodny najprościej można porównać do prawa jazdy. Różnica jest jednak taka, że klasyczne prawo jazdy daje uprawnienia do prowadzenia pojazdów mechanicznych po drogach, a licencja zezwala na kierowanie pojazdami wodnymi wyposażonymi w silnik. Każda osoba, która chciałaby zacząć swoją przygodę z pływaniem, musi jednak wiedzieć, że istnieje kilka patentów, a każdy z nich daje inne uprawnienia. Co warto o nich wiedzieć?

Mężczyzna z patentem motorowodnym pływający na jachcie

Sternik motorowodny

Podstawowym rodzajem patentu jest sternik motorowodny. Jego posiadanie pozwala na prowadzenie łodzi motorowych po wodach śródlądowych oraz łodzi motorowych o długości kadłuba do 12 metrów po wodach morskich. W tym drugim przypadku można jednak pływać jedynie w porze dziennej oraz w strefie do 2 mil morskich od brzegu.

Aby móc zdobyć patent tego typu trzeba mieć ukończone 14 lat, a także zdać egzamin teoretyczny (w formie pisemnej) oraz praktyczny. Trzeba jednak wiedzieć, że istnieją tutaj pewne ograniczenia. Posiadacze patentu, którzy nie ukończyli 16. roku życia, mogą pływać jedynie na jednostkach o mocy silnika ograniczonej do 60 kW.

Motorowodny Sternik Morski

Nieco bardziej zaawansowanym rodzajem patentu jest Motorowodny Sternik Morski. Pozwala on na prowadzenie łodzi motorowych po wodach śródlądowych oraz po wodach morskich (pod warunkiem że długość kadłuba nie przekracza 18 metrów). Aby go uzyskać, należy mieć ukończone 18 lat i posiadać staż w rejsach pełnomorskich (przynajmniej 200 godzin). Chętny musi zdać egzamin teoretyczny oraz praktyczny.

Kapitan Motorowodny

Następnym stopniem w hierarchii jest Kapitan Motorowodny. Pozwala on na prowadzenie jachtów motorowych bez żadnych ograniczeń. Jak się można jednak domyślić, jego zdobycie wymaga spełnienia kilku wymogów. Przede wszystkim trzeba posiadać patent Motorowodnego Sternika Morskiego. Konieczne jest również odbycie co najmniej sześciu rejsów pełnomorskich, które przekładają się na 1200 godzin żeglugi. W obrębie tych rejsów trzeba spełnić jeszcze kilka bardziej szczegółowych wymogów.

Kobieta pływająca na jachcie z patentem

Czy można pływać bez patentu?

Jeżeli wybierasz się nad wodę i masz ochotę popływać motorówką, skuterem wodnym lub jachtem, możesz zastanawiać się, czy jest to możliwe bez patentu. Jest, ale trzeba dostosować się do kilku obostrzeń. Czym można pływać bez patentu? Odpowiedź na to pytanie możemy znaleźć w Ustawie z dnia 21 grudnia 2000 roku o żegludze śródlądowej.

Według prawa bez patentu można prowadzić łódź motorową o mocy silnika poniżej 10 kW. Przekłada się to na moc około 13,4 KM. To jednak nie wszystko. Bez patentu można prowadzić także barkę turystyczną, jednak musi ona spełnić kilka wymagań. Przede wszystkim musi mieć ona maksymalnie 13 metrów długości, a moc silnika nie może przekraczać 75 kW, czyli około 100 KM. Ograniczenia konstrukcyjne redukują prędkość do mniej więcej 15 km/h.

Kiedy trzeba mieć patent sternika?

Patent sternika jest konieczny, kiedy chcielibyśmy pływać dużymi jednostkami o mocy większej niż wymieniona powyżej. W takiej sytuacji należy posiadać uprawnienia nadane przez Polski Związek Żeglarski (PZŻ) lub Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego.

Jest to konieczne, ponieważ na większe żaglówki i motorówki działają duże siły, nad którymi trzeba panować. Oprócz tego wiele akwenów jest zatłoczonych, dlatego też pływający jest zobowiązany do respektowania zasad bezpieczeństwa. W momencie, kiedy nie posiadamy uprawnień, czyli również wiedzy na temat poruszania się takimi jednostkami, narażamy na niebezpieczeństwo siebie oraz innych.

Czy potrzebne są uprawnienia do kierowania jachtem motorowym lub motorówką na morzu? 

W przypadku większych jednostek sprawa jest oczywista – pływający powinien posiadać patent. Co jednak w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z małymi jednostkami? Czy pływanie bez patentu po morzu w takiej sytuacji jest w ogóle możliwe? To pytanie generuje już więcej wątpliwości.

Przede wszystkim trzeba wiedzieć, że jednostki do 5 metrów długości nie podlegają przepisom, co wskazywałoby, że można się nimi poruszać po wodach do dwóch mil morskich od brzegu. Istnieją jednak zalecenia, aby były one eksploatowane jedynie w ograniczonych warunkach atmosferycznych – przy wietrze do 4 stopni w skali Beauforta oraz przy fali nie większej niż 0,3 metra. Takie warunki są często spotykane na wewnętrznych akwenach jak na przykład Zatoka Pucka lub Zalew Wiślany, ale na otwartym morzu występują niezwykle rzadko. Z tego powodu rekomendowane jest posiadanie przynajmniej patentu Sternika Motorowodnego.

Jakie są kary za pływanie bez patentu?

Jeżeli zdecydujemy się prowadzić łódź bez patentu, przepisy są nieubłagane. Poruszanie się po akwenie jachtem lub motorówką bez uprawnień grozi mandatem od 20 do nawet 500 zł. Jego dokładna wysokość jest uzależniona od konkretnego przewinienia.

Jeszcze większe kary grożą za holowanie narciarza wodnego lub statku powietrznego bez stosownego dokumentu. Tutaj mandat będzie się zbliżał do około 500 zł. Trzeba również pamiętać, że spowodowanie wypadku pływając bez patentu, jest traktowane jako przestępstwo. Przez służby mundurowe jest to traktowane podobnie jak spowodowanie wypadku samochodowego bez prawa jazdy. Aby uniknąć konfliktu z prawem, należy bezwzględnie przestrzegać obowiązujących przepisów.

Jeżeli szukasz niezbędnego wyposażenia na jacht lub motorówkę, warto odwiedzić Decathlon, w ofercie znajdziesz szeroki wybór akcesoriów i odzieży żeglarskiej.

Przeczytaj także:

węzeł żeglarski

Żeglarstwo: podstawowe węzły żeglarskie, nauka węzłów na rejs

Jakie są podstawowe węzły żeglarskie? Których wymaga egzamin na patent żeglarza jachtowego? Sprawdź w naszym poradniku dla miłośników żeglarstwa

osoby trzymające torbę żeglarską

Co zabrać na żagle? Wskazówki, co spakować

Wybierasz się na żagle? Nie wiesz, co spakować? Czego nie zapomnieć? Pewien ekwipunek jest niezbędny. Oto wskazówki, co zabrać na żagle.

mężczyzna sterujący łodzią

Porady dla początkujących żeglarzy i miłośników żeglarstwa.

Żeglarstwo dla początkujących - najważniejsze zasady bezpieczeństwa, planowanie rejsu, wybór terminu do żeglowania jachtem. Poradnik żeglarza.

ludzie pływający na jachcie żaglowym

Jachty żaglowe - jakie są rodzaje, klasy, typy

Sprawdź, jakie są rodzaje, klasy i typy jachtów żaglowych ➤ Zdobądź niezbędną wiedzę teoretyczną na temat żeglarstwa ☛ Sprawdź na blogu Decathlon

osoby w odzieży żeglarskiej płynące łodzią

Najlepsze pomysły na prezent dla żeglarza

Znasz osobę, która jest pasjonatem żeglarstwa i zastanawiasz się na oryginalnym upominkiem dla niej? Oto najciekawsze pomysły na prezent dla żeglarza!