Obowiązkowe wyposażenie roweru – rowerzysto, czy masz już wszystko?

Ustawa Prawo o Ruchu Drogowym (zwana potocznie kodeksem drogowym) mówi wszystko w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu niezbędnego wyposażenia roweru. Do elementów obowiązkowego wyposażenia roweru należą:

– Co najmniej jedno światło pozycyjne przednie barwy białej lub żółtej selektywnej. Może być migające.

– Światło tylne: odblask i jedno świecące ciągle lub migające.

– Hamulec: ma być sprawny, ale wystarczy jeden.

– Sygnał dźwiękowy.

Jak widać, na tej liście nie ma (od dość dawna zresztą) lusterek. Ale to nie koniec zastrzeżeń, bo tak naprawdę światła (poza tylnym odblaskiem), są już nie tyle wyposażeniem roweru, ile rowerzysty. Dlaczego? Dlatego, że nie muszą być założone na stałe. Można je zakładać dopiero wtedy, kiedy są niezbędne, co znaczy, że można je wozić ze sobą w plecaku i zakładać na rower, dopiero gdy zapadnie zmierzch.

Widoczność na drodze jest niezwykle istotna, zwłaszcza po zmroku. Na początek najważniejsza uwaga: pod żadnym pozorem nie wolno założyć czerwonego światła z przodu. Niestety wciąż zdarzają się podobne przypadki. Mandat jest najmniejszym nieszczęściem – jeśli założysz czerwoną lampkę z przodu, kierowca naprawdę może nie odgadnąć, w którą stronę jedziesz i co za chwilę zrobisz. Które światło jest obowiązkowym wyposażeniem roweru? Co warto wiedzieć o światłach rowerowych?

– Tylny odblask powinien być widoczny ze 150 metrów. To w praktyce niemierzalne, więc potraktuj to tylko jako wskazówkę: nie kupuj najmniejszego odblasku, bo on po prostu nie spełni swojego zadania.

– Jeśli zakładasz na szprychy odblaski, to musisz na obu kołach umieścić ich tyle samo. Co zaś tyczy się świecących nakładek na wentyle i podobnych wynalazków? Ich pozycja w prawie jest nieustalona, ale jeśli mają kolor inny niż pomarańczowy, może to stać się źródłem problemów.

– Odblaski na pedałach nie są obowiązkowe, ale warto rozważyć tę opcję. Podobnie jak paski na oponach, są one wbrew pozorom całkiem nieźle widoczne.

– Zamocowanie lampki na kasku lub plecaku nie wyczerpuje wymagań przepisów. Światła muszą być zamontowane na rowerze, a nie na rowerzyście. Co prawda policjanci zwykle nie zgłaszają do tego uwag, ale nadal jest to niezgodne z przepisami.

– Tylne światło nie może mieć kształtu trójkąta. To oczywiście rzecz dyskusyjna, bo lampka trójkątna o boku 3 cm z daleka naprawdę nie jest szczególnie dobrze widoczna jako trójkąt, ale przepis to przepis i jeśli się da, to wybierz światło w kształcie innym niż trójkąt.

Ciekawa kwestia dotyczy kierunkowskazów, które zgodnie z prawem stanowią obowiązkowy element wyposażenia tylko w jednym przypadku, a mianowicie wtedy, gdy konstrukcja roweru uniemożliwia zasygnalizowanie chęci zmiany kierunku przy pomocy ręki. W przeciwnym razie nie musimy montować kierunkowskazów, choć oczywiście możemy to zrobić. Z drugiej strony kierunkowskazy nie zwalniają nas z obowiązku wystawiania ręki, jeśli tylko konstrukcja naszego roweru nam to umożliwia.

Wielu rowerzystów rezygnuje z montażu dzwonka. Przepis mówi jasno, że jakiś sygnał dźwiękowy powinien się znaleźć na wyposażeniu,  ale z drugiej strony i tak nie wolno go używać w terenie zabudowanym bez wyraźnej konieczności, a to wybitnie rzadka sytuacja. Sygnału dźwiękowego, zgodnie z prawem, możemy używać jedynie wtedy, gdy poruszamy się po ulicy. Jeśli zdarzy nam się wjechać na chodnik, nie wolno dzwonić dzwonkiem na pieszych. Ponadto, nadmierne używanie sygnału dźwiękowego, szczególnie w porze wieczornej, może zostać uznane za zakłócanie ciszy.

Dodatkowe wyposażenie roweru może uzupełniać niezbędne minimum określone przepisami. Warto rozważyć przynajmniej część z poniższych propozycji. Za brak tego wyposażenia nie możesz dostać mandatu, ale pewnie nie pożałujesz inwestycji.

– Światła odblaskowe w rowerze również z przodu. Jeśli na kierownicy masz jeszcze miejsce, biały odblask może okazać się dobrym wyborem.

– Lusterko przyda się, jeśli jeździsz więcej po ruchliwych drogach. Pamiętaj, że jeśli będzie miało paraboliczne zwierciadło, to zobaczysz w nim dużo więcej niż w lusterku ze zwierciadłem płaskim.

– Kask – wiemy, że to wyposażenie rowerzysty, a nie roweru, ale naprawdę warto o nim wspominać, kiedy to tylko możliwe. Przepisy nie wymagają noszenia kasku, ale to naprawdę dobry pomysł.

– Kamizelka odblaskowa lub odblaskowe szelki. Poprawią widoczność z każdej strony, są szczególnie ważne, jeśli zakładasz na rower mniejsze i słabsze światła.

– Zapięcie rowerowe – nie jest obowiązkowym elementem roweru, ale warto je mieć. Pomoże uchronić rower przed kradzieżą.

I jeszcze jedno odnośnie świateł w rowerze: o ile migające są zupełnie w porządku, unikaj raczej stroboskopu. Owszem, wygląda dobrze, ale często dość mocno oślepia, a to nie zwiększa bezpieczeństwa na drodze.

Jeśli prawo nakłada na nas pewne obowiązki związane z przystosowaniem roweru do jazdy, to umożliwia także ukaranie osób, które nie stosują się do przepisów drogowych. Jaka kara czeka rowerzystów, którzy mają niedziałające hamulce rowerowe czy światła? Za brak obowiązkowego wyposażenia roweru mandat może mieć wysokość nawet 500 zł. Jest to mandat karny, który należy uregulować w najkrótszym, możliwym terminie. Oczywiście, rowerzysta zobowiązany jest przystosować swój rower przed następną jazdą i zamontować wymagane wyposażenie roweru. Co ciekawe, bez względu na to, czy jedziemy bez dzwonka, czy z niedziałającymi światłami, kara może zostać nałożona w takiej samej wysokości. Policjant może jednak ograniczyć się do upomnienia rowerzysty i pouczenia go na temat tego, jakie elementy wyposażenia roweru są obowiązkowe.

Nie traktuj przepisów jako planu optimum. To raczej absolutne minimum i obowiązkowe wyposażenie roweru najlepiej rozszerzyć, dostosowując listę do swoich potrzeb, umiejętności oraz do charakterystyki trasy, jaką zamierzasz pokonać. Zabierz ze sobą podstawowe narzędzia (i naucz się ich używać), jeśli chcesz, to kup ubezpieczenie OC, dodatkowe elementy poprawiające widoczność i zainwestuj w dobry kask.