Rower elektryczny, a przepisy kodeksu drogowego

Rower elektryczny to stosunkowo nowy wynalazek, który na stałe zagościł na polskich ulicach dopiero kilka lat temu. Szybki wzrost zainteresowania tym środkiem transportu sprawił, że kwestię jego definicji oraz zasad poruszania się należało uregulować prawnie. Jego objaśnienie oraz właściwości zostały więc uwzględnione w prawie krajowym i europejskim. Obowiązujący w Polsce termin e-bike można znaleźć w ustawie Prawo o ruchu drogowym. Aby pojazd spełniał wymagania roweru elektrycznego, musi mieć:

– szerokość wynoszącą nie więcej niż 0,9 metra;

– poruszać się za pomocą siły mięśni osoby jeżdżącej;

– napęd elektryczny uruchamiany jedynie pod wpływem pracy pedałów;

– moc silnika wynoszącą do 250 W

– silnik zasilany prądem o napięciu do 48 V;

– silnik wspomagający jazdę do osiągnięcia prędkości 25 km/h;

– po osiągnięciu wspomnianej prędkości, generowana moc spada.

Oprócz tego należy zdawać sobie sprawę, że mechanizm odcinania mocy przez silnik jest regulowany przez prawo europejskie. Mówi ono, że blokada silnika ma nastąpić na odcinku 5 metrów (w przypadku wbudowanego wyłącznika) lub na odcinku 2 metrów (bez wyłącznika). Tego rodzaju przepisy mają odzwierciedlenie w budowie konkretnych rowerów z wyłącznikami bądź bez wyłączników.

Istnieją dwa główne rodzaje rowerów elektrycznych – pedelec oraz s-pedelec. Działają one na bardzo podobnej zasadzie – aby aktywować silnik, trzeba pedałować. Różnica jest ukryta w osiąganych prędkościach. Pedelec na wspomaganiu silnikiem może rozwinąć prędkość do 25 km/h, a następnie moc stopniowo słabnie. W przypadku s-pedelca prędkość ta wynosi 45 km/h.

Trzeba jednak wiedzieć, że wraz ze wzrostem prędkości zmienia się również definicja prawna pojazdu oraz uprawnienia potrzebne do jego prowadzenia. Pedelec to typowy rower elektryczny. S-pedelec jest już definiowany jako motorower. Do jego prowadzenia potrzebne jest prawo jazdy kategorii AM. Nie można nim jeździć po ścieżkach rowerowych.

Czy w Polsce istnieje obowiązek rejestracji roweru elektrycznego? To zależy od rodzaju posiadanego pojazdu. Jeśli model, który kupiliśmy to pedelec, którego prędkość nie przekracza 25 km/h a silnik nie generuje więcej niż 250 W, wtedy jest on traktowany jako zwykły rower i jego rejestracja nie jest obowiązkowa. Jak można się domyślić – w przypadku motoroweru s-pedelec, użytkownik ma obowiązek jego rejestracji.

W celu rejestracji e-bike'a należy udać się do najbliższego Wydziału Komunikacji lub innej instytucji zajmującej się tego typu sprawami. Może być to na przykład Urząd Miasta lub Starostwo Powiatowe. Aby dopełnić formalności, konieczne jest zgromadzenie kilku niezbędnych dokumentów. Są to:

– dowód tożsamości (najlepiej dowód osobisty);

– ubezpieczenie OC roweru;

– świadectwo homologacji;

– dowód odprowadzenia podatku;

– wypełniony wniosek o rejestrację.

Po zakończonym procesie rejestracji otrzymamy dowód rejestracyjny, który trzeba umieścić na motorowerze. Należy być także świadomym, że pominięcie rejestracji będzie skutkowało mandatem.

Każda osoba posiadająca rower elektryczny musi zdawać sobie sprawę, że jest on traktowany tak, jak zwyczajny rower, dlatego też dotyczą go dokładnie te same przepisy. Bez względu na to, czy porusza się on ścieżką rowerową, czy ulicą, musi on respektować obowiązujące w danym miejscu przepisy ruchu drogowego. Kwestia ograniczeń prędkości narzuconych rowerom elektrycznym jest ściśle związana z legalnością użytkowania pojazdu. W Polsce rower elektryczny musi spełniać kilka parametrów:

1. Ograniczenie prędkości roweru elektrycznego do 25 km/h. Ta kwestia wymaga jednak dokładniejszego wytłumaczenia. Ograniczenie to nie oznacza, że e-bike nie może przekraczać prędkości 25 km/h. Jest ono bowiem bezpośrednio związane z mocą silnika, który po przekroczeniu wspomnianej prędkości ma obowiązek się wyłączyć. Silnik ma za zadanie jedynie wspomagać pedałowanie, dlatego też wraz ze wzrostem prędkości traci on swoją moc, a po przekroczeniu 25 km/h, wyłącza się.

2. Maksymalna moc silnika elektrycznego, wynosząca 250 W. To kolejny parametr, który musi zostać spełniony, aby rower elektryczny mógł zostać uznany za legalny. Wszystkie pojazdy, które posiadają silnik o mocy większej niż wspomniane 250 W, w świetle prawa nie są już uznawane za tradycyjne rowery. Jazda na takim sprzęcie będzie wymagała specjalnych uprawnień.

3. Silnik aktywowany przez pedały. Jest to cecha, która odróżnia rower elektryczny od innych pojazdów napędzanych silnikiem. E-rower nie może poruszać się jedynie z pomocą silnika. Tylko wtedy jazda nim nie wymaga dodatkowych uprawnień. W przypadku e-bike'ów silnik uruchamia się pod wpływem nacisku na pedały i stanowi uzupełnienie tradycyjnego napędu.

Przed zakupem roweru elektrycznego dla siebie lub swojego dziecka, trzeba zapoznać się z przepisami dotyczącymi uprawnień. Jeżeli mamy do czynienia z pojazdem, którego moc silnika elektrycznego nie przekracza 250 W, to prawo jazdy nie jest wymagane. Dotyczy to oczywiście osób, które ukończyły 18 lat. Osoba niepełnoletnia ma prawo poruszać się jednośladem elektrycznym pod warunkiem posiadania karty rowerowej lub prawa jazdy kategorii B1.

Podczas jazdy rowerem elektrycznym można dopuścić się wielu wykroczeń, za które grożą mandaty. Jak już wspomnieliśmy – osoba poruszająca się e-bikiem jest normalnym uczestnikiem ruchu i obowiązują ją zasady określone w kodeksie drogowym. Ich łamanie to niejedyny powód, który może skutkować nałożeniem kary finansowej. Oto kilka przykładowych wykroczeń i mandatów uszeregowanych pod kątem wysokości:

– jazda po ścieżce rowerowej pojazdem niespełniającym wymogów roweru elektrycznego – od 20 do 3000 zł;

– brak karty rowerowej (w przypadku osób poniżej 18. roku życia) – 200 zł;

– przekroczenie dozwolonej prędkości – 300 zł;

– przewożenie na rowerze elektrycznym pasażera będącego po spożyciu alkoholu – 500 zł;

– brak wymaganego wyposażenia roweru – 500 zł;

– jazda bez uprawnień pojazdem niespełniającym wymogów roweru elektrycznego – od 1500 do 30 000 zł;

– jazda po chodniku pojazdem niespełniającym wymogów roweru elektrycznego – nie mniej niż 1500 zł i 8 punktów karnych;

– jazda w stanie nietrzeźwości (więcej niż 0,5 promila alkoholu we krwi) – 2500 zł.

Zanim po raz pierwszy wsiądziesz na e-bike, obowiązkowo musisz zapoznać się z przepisami dotyczącymi rowerów elektrycznych. Pamiętaj, że nieznajomość prawa szkodzi i może skutkować bardzo dotkliwymi karami finansowymi. Oprócz tego respektując jazdę zgodnie z przepisami, dbasz o bezpieczeństwo własne oraz innych uczestników ruchu. Warto również pamiętać o kasku ochronnym, który zabezpieczy głowę podczas upadku lub stłuczki.