Zasady gry w siatkówkę – jak wygląda mecz i na czym polega ta gra?

Co to jest siatkówka? Z pewnością każdy przynajmniej raz w życiu zetknął się z tym sportem, czy to jako gracz, czy w roli kibica. To sport zespołowy, w którym mierzą się ze sobą dwie drużyny. Gra w siatkówkę polega na odbijaniu piłki nad siatką w taki sposób, aby drużyna przeciwna nie dała rady jej odbić w swoim polu.

Piłkę można odbijać dowolną częścią ciała, oczywiście najczęściej są to ręce. Dlatego też wybite palce to typowa siatkarska kontuzja. Po odbiciu piłka musi przelecieć powyżej górnej taśmy siatki. Jeśli przeciwnik nie da rady jej odbić i wyląduje ona w polu, to zdobywamy punkt, a w naszej drużynie następuje rotacja, czyli zmiana miejsc, zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Gra rozpoczyna się od serwisu zza linii końcowej boiska. Za przyjęcie zagrywki odpowiada libero (nie wolno mu atakować z żadnego miejsca na boisku, jego zadaniem jest głównie obrona pola) oraz dwaj przyjmujący. Rozgrywający w siatkówce ma za zadanie dostarczyć piłkę zawodnikowi do ataku, który zazwyczaj jest ustawiony po prawej stronie. Siatkówka jest jednak grą, w której trzeba grać różnorodnie, dlatego piłkę do ataku otrzymuje także przyjmujący na lewym ataku lub jego kolega w szóstej strefie, który atakuje z tak zwanego pipe’a, ze środka drugiej linii, albo wreszcie środkowy ustawiony tuż przy siatce, który zazwyczaj jest najwyższym graczem w szóstce.

Przepisy gry w siatkówkę jasno określają ilu zawodników gra w siatkówkę. Na parkiecie podczas meczu siatkarskiego przebywać może po sześciu graczy w każdej z drużyn. Na poziomie wyższym amatorskim i profesjonalnym każdy z zawodników specjalizuje się w pewnych elementach siatkarskiego rzemiosła, przez co ma przypisaną rolę na boisku. Wyróżniamy dzięki temu następujące pozycje na boisku: atakujący, przyjmujący, rozgrywający, środkowy bloku oraz libero.

W drużynie są także rezerwowi i cała ekipa liczy czternastu graczy (dwunastu na igrzyskach olimpijskich). Zmiany w siatkówce są regulowane przez przepisy, można ich dokonywać w każdym momencie meczu. Możliwe jest przeprowadzenie sześciu zmian w secie, przy czym wejście zawodnika i jego zejście jest traktowane jako dwie zmiany. 

Drużyna zdobywa punkt za każdym razem, kiedy umieści piłkę na boisku przeciwnika. Piłka nie można znaleźć się jednak poza liniami wyznaczającymi boisko – wtedy jest to błąd, czyli aut. Zespół zdobywa punkt także wtedy, gdy drużyna przeciwna popełni błąd. Drużyna natomiast traci punkt, gdy gracz lub trener zostanie ukarany czerwoną kartką. Dlatego też zespoły mocno wystrzegają się otrzymania oficjalnego upomnienia w postaci czerwonej kartki.

Za błędy w siatkówce uznaje się każdą akcję, niezgodną z zasadami gry. To sędziowie określają, czy i jaki błąd został popełniony. Jednak jeśli kolejno zostaną popełnione dwa, lub więcej błędów, zaliczany jest tylko pierwszy z nich. W przypadku, kiedy równocześnie popełnione są dwa, lub więcej błędów przez przeciwne zespoły, sędziowie ogłaszają błąd obustronny. W tej sytuacji cała akcja jest powtarzana.

Jeśli zespół zagrywający wygra akcję, zdobywa jeden punkt i ma prawo do kolejnej zagrywki – do momentu, aż przegra akcję. Wtedy zespół odbierający zdobywa punkt i wykonuje następną zagrywkę.

Do ilu się gra w siatkówkę? Mecz siatkówki rozgrywany jest do trzech setów. Każdy set to 25 punktów. Przerwy w siatkówce odbywają się po każdym secie oraz na życzenie trenera w trakcie gry. W niektórych sytuacjach drużyna rozgrywa piątego seta, czyli tie-break. W ten sposób nie dochodzi do remisu. W tym wariancie wygrywa drużyna, która osiągnie 15 punktów lub dwa punkty więcej od rywali w przypadku gry na przewagi. Mecz można zatem jedynie wygrać lub przegrać, a kombinacji wyników nie ma zbyt wiele: 3–0, 3–1 lub 3–2.

W każdym meczu punkty w siatkówce liczy bezstronny sędzia. Punktacja aktualizowana jest na bieżąco na specjalnej tablicy, która umożliwia zachowanie rachuby punktów podczas trwania całego spotkania.

Istnieją także przepisy określające, jak należy zachować się na boisku do siatkówki. Od zawodników wymaga się szacunku do przeciwników oraz sędziego, nieokazywania emocji w zbyt ekspresyjny sposób oraz etycznej gry. Wszelkie niesportowe zachowania mające na celu utrudnić celowo grę drużynie przeciwnej są zabronione. Jeśli wystąpią, sędzia pokaże zawodnikowi, który się ich dopuścił, żółtą lub czerwoną kartkę.

Podczas oficjalnych zawodów zawodnicy muszą mieć na sobie konkretny strój siatkarski: koszulki i spodenki do siatkówki, skarpety i buty siatkarskie. Odzież i obuwie muszą być czyste. Stroje całej drużyny muszą być jednakowe i w tym samym kolorze. Koszulki i spodenki muszą być zgodne ze standardami FIVB. Dodatkowo koszulki muszą być ponumerowane (numery od 1 do 18).

Każdy, kto myśli o rozpoczęciu treningów siatkarskich, powinien najpierw zadbać o swoją kondycję i wydolność płuc. Na boisku sporo się dzieje, zawodnicy muszą się poruszać szybko, dużo i przy tym cały czas zachowują skupienie. Przed grą konieczna jest rozgrzewka całego ciała ze szczególnym uwzględnieniem rąk. Siatkarze, którzy zapominają o rozgrzewce, narażają się na kontuzje palców i nadgarstków.

Reguły gry w siatkówkę nie są trudne do opanowania, a sama gra sprawia mnóstwo przyjemności, dostarcza pozytywnej energii i uczy współpracy. Gra w siatkę rozwija szybkość, refleks, koordynację, poprawia wyskok i jest po prostu świetną zabawą drużynową.

Jeśli myślisz o zapisaniu się na zajęcia z siatkówki, warto skorzystać z aplikacji Decathlon GO, gdzie można wyszukać ciekawe aktywności sportowe realizowane w okolicy.