Znaki nurkowe – wszystko o języku migowym podczas nurkowania

Nurkowie schodzący pod wodę muszą się ze sobą komunikować – jest to oczywiste. Ze zrozumiałych powodów nie mogą oni ze sobą rozmawiać lub nawet wysyłać komunikatów przez radio. Woda całkowicie uniemożliwia komunikowanie się ze sobą za pomocą głosu. Z tego powodu opracowany został specjalny język migowy, którym posługują się osoby nurkujące. W jakich celach stosowane są sygnały nurkowe?

1. Podstawowa komunikacja. Pod wodą, ze względu na ograniczenia techniczne i akustyczne, niemożliwe jest rozmawianie ze sobą. Nurkowie muszą jednak w jakiś sposób przekazywać sobie podstawowe informacje. To właśnie dzięki znakom nurkowym są oni w stanie utrzymać między sobą kontakt i skutecznie się porozumiewać niezależnie od warunków otoczenia.

2. Bezpieczeństwo. Znajdując się pod wodą, do rangi priorytetu urastają kwestie bezpieczeństwa. Jego zachowanie wymaga ciągłej komunikacji pomiędzy nurkami. Dzięki znakom nurkowym szybko i skutecznie mogą oni przekazywać sobie informacje o statusie powietrza, problemach technicznych, stanie fizycznym i psychicznym, a także planowanych manewrach.

3. Koordynacja działań. Nurkowanie w parach to standard, jednak nie tak rzadko mamy do czynienia z zanurzeniem grupowym. W takich sytuacjach nurkowie muszą działać jako zespół. Dzięki językowi migowemu stosowanemu pod wodą możliwa jest synchronizacja ruchów, przekazanie towarzyszom planu nurkowania oraz realizacja wspólnych zadań.

Język migowy stosowany przez nurków jest minimalistyczny. Musi tak być, ponieważ pod wodą – zwłaszcza w sytuacji kryzysowej – nie ma czasu na pokazywanie skomplikowanych gestów. Z tego powodu nauczenie się podstawowych komunikatów jest bardzo proste i nie powinno stanowić żadnego problemu. Jakie gesty nurkowe służące do komunikacji podczas zanurzenia powinien obowiązkowo znać każdy nurek? Prezentujemy najważniejsze z nich!

Pierwszą grupą znaków są podstawowe komunikaty. Mowa tutaj o gestach, które służą do zwykłej wymiany informacji, niezwiązanej z sytuacjami kryzysowymi. Wśród nich można wymienić znaki mające za zadanie zakomunikować naszemu partnerowi, że wszystko jest z nami w porządku, danie znać, że nie rozumie się jego przekazu lub wskazywanie konkretnych liczb. Oto podstawowy język migowy nurków:

1. „Ok”. To podstawowy znak, który musi mieć opanowany każdy nurek. Może być on zarówno komunikatem z naszej strony, że wszystko jest w porządku, jak i pytaniem o to samo do partnera. Na znak ten należy odpowiedzieć tym samym lub dać znać, że coś jest nie tak. Sam gest jest niezwykle prosty. Polega na utworzeniu kółeczka z palca wskazującego oraz kciuka.

2. „Coś jest nie w porządku”. Czasem może zdarzyć się sytuacja kryzysowa, kiedy nie wszystko jest w porządku i musimy to zakomunikować naszemu partnerowi z pary. Aby to zrobić, należy ułożyć dłoń na płasko, a następnie rozstawić szeroko wszystkie palce. Następnie (obowiązkowo) należy wskazać palcem, z czym jest problem. Dla przykładu może to być automat oddechowy, maska do nurkowania lub pas balastowy.

3. „Nie rozumiem”. Tego gestu należy użyć w sytuacji, kiedy nie rozumiemy znaków partnera lub nie wiemy, co zrobić. Jeżeli zobaczymy ten znak ze strony towarzyszącej nam osoby, należy powtórzyć wcześniej pokazywane gesty. Jeżeli dalej nie rozumie, warto spróbować pokazać coś w inny sposób lub wynurzyć się na powierzchnię. Sam gest polega na rozłożeniu na płasko dłoni z rozstawionymi palcami, a następnie złączeniu wszystkich palców ku górze.

4. „Ja” oraz „ty”. Znaczenia tych gestów nie trzeba nikomu tłumaczyć. Służą one do wskazania na siebie lub inną osobą. Zwykle poprzedzają one konkretniejszy komunikat, na przykład o zamiarach podjęcia jakiegoś działania. Gest „ja” polega na wskazaniu palcem wskazującym na samego siebie. Gest „ty” działa analogicznie, z tą różnicą, że wskazujemy na osobę, o którą nam chodzi.

5. Pokazywanie cyfr. Podczas nurkowania bardzo ważne jest również pokazywanie cyfr. Mogą kryć się za nimi różne komunikaty, na przykład aktualny poziom ciśnienia. W przypadku cyfr 1, 2 oraz 4 pokazujemy palce, zaczynając od wskazującego (z wyłączeniem kciuka). Wyjątkiem jest cyfra 3 pokazywana z kciukiem. Cyfrę 5 pokazujemy całą dłonią. Wyższe wartości raczej nie są używane.

Język migowy dla nurków musi również uwzględniać gesty, których zadaniem jest wskazanie prędkości płynięcia. Czasem zdarza się, że jeden z nurków płynie szybciej niż wynosi średnia prędkość całej grupy. Można się spotkać także z przeciwną sytuacją – jeden z towarzyszy wyraźnie spowalnia całą grupę. Na szczęście istnieją znaki nurkowe, które pomagają wyjaśnić tego typu nieporozumienia. Oto najważniejsze z nich:

1. „Szybciej”. Gest ten może być pokazany całej grupie lub konkretnemu jej członkowi. W pierwszym przypadku sygnalizuję potrzebę ogólnego zwiększenia prędkości. Gdy dotyczy konkretnej osoby, zazwyczaj oznacza, że spowalnia ona grupę. Aby go pokazać, należy ugiąć rękę, złączyć palce, a następnie w szybkim tempie obracać dłoń na prawo i lewo. Gest ten niejako imituje poruszanie płetwami i mobilizuje do płynięcia szybciej.

2. „Wolniej”. Ten znak również może odnosić się do całej grupy lub pojedynczej osoby. Głównym celem jego stosowania jest prośba o zwolnienie, jednak to niejedyna sytuacja, kiedy jest używany. Czasem może on również oznaczać prośbę o uspokojenie się, kiedy ktoś oddycha za szybko lub złapał zadyszkę. Pokazuje się go poprzez ugięcie ręki w stawie, wyprostowanie palców, a następnie powolne poruszanie dłonią w górę i w dół.

3. „Stop”. To bardzo ważny gest. Jego głównym sposobem użycia jest zakomunikowanie grupie lub konkretnej osobie, że ma się zatrzymać. Podobnie jak znak „wolniej” może zostać również użyty jako sygnał do uspokojenia się. Sam gest jest identyczny jak wskazywany przez policjanta na drodze. Polega on na wyciągnięciu przed siebie ręki i zatrzymaniu jej z palcami wyciągniętymi do góry.

Powyżej przedstawiliśmy najważniejsze sygnały nurkowe, które skupiają się na najbardziej podstawowych gestach oraz komunikatach dotyczących kierunku płynięcia i prędkości. To jednak nie wszystko, co ma do zaoferowania nurkowy język migowy. Istnieje o wiele więcej znaków, które jednak ciężko zaklasyfikować do konkretnej grupy. Dotyczą one głównie bezpieczeństwa i kwestii technicznych. Oto kilka najbardziej istotnych z nich:

1. „Brak powietrza”. To bardzo ważny znak z punktu widzenia bezpieczeństwa. Jego zadaniem jest zakomunikowanie naszemu partnerowi, że kończy się nam powietrze. Równocześnie wyraża on prośbę o podanie aparatu oddechowego. Aby zapobiec takiej sytuacji, warto jednak posiadać dwa tego typu sprzęty. W sytuacji kryzysowej znak ten należy pokazać bardzo wyraźnie. Zginamy rękę w łokciu, umieszczamy ją na wysokości szyi, a następnie wykonujemy przedramieniem ruchy w górę i w dół.

2. „Zawiąż węzeł”. Ten gest posiada dwa odmienne od siebie znaczenia. Z jednej strony może być prośbą o zawiązanie węzła, a z drugiej może oznaczać prośbę o powtórzenie ćwiczenia. To drugie znaczenie dotyczy jedynie komunikatów instruktora podczas kursu. Gest polega na złączeniu ze sobą pięści na wysokości tułowia, a następnie ruszania nimi, imitując wiązanie węzła. W zależności od kontekstu można być spokojnym, że znak zostanie prawidłowo zinterpretowany.

3. „Zbiórka”. Znak ten jest najczęściej wykorzystywany przez liderów podczas pływania w grupie. Jest on dla grupy nurków znakiem, że powinni się zebrać. Może być on także używany podczas płynięcia w parze jako zakomunikowanie, aby płynąć bliżej siebie. Do jego pokazania potrzebne są obie ręce. Wyprostowane ręce z wysuniętym palcem wskazującym rozstawiamy szerzej niż barki, a następnie wykonujemy ruch łączący je.

Trzeba mieć świadomość, że to jedynie podstawowe znaki, które wchodzą w skład języka migowego dla nurków. W praktyce jest ich zdecydowanie więcej. Każda osoba, która zaczyna nurkować, powinna opanować przynajmniej podstawowe z nich, aby zapewnić sobie bezpieczeństwo i móc skutecznie komunikować się ze swoim partnerem.