Co powinna zawierać apteczka pierwszej pomocy? Apteczka domowa a apteczka turystyczna

Statystycznie najwięcej wypadków zdarza się w domu i najbliższej okolicy, więc logicznie rzecz biorąc, każdy w domu powinien posiadać apteczkę pierwszej pomocy. W Polsce skład apteczki nie jest nigdzie prawnie zdefiniowany, istnieje jedynie nakaz, aby były one w każdej szkole, zakładzie pracy czy samochodzie. Dlatego producenci apteczek przy jej wyposażaniu biorą pod uwagę niemiecką normę DIN (Deutsches Institut Für Normung) – określa ona dokładnie co powinna zawierać apteczka pierwszej pomocy. Ważne, aby apteczka była wytrzymała, odporna na działanie czynników wewnętrznych oraz wygodna w obsłudze. W szkole, czy zakładach powinno znajdować się w łatwo dostępnym miejscu. Oznakowanie apteczki pierwszej pomocy również powinno być widoczne. 

Ze względu na różne rodzaje apteczek pierwszej pomocy (domowa, apteczka samochodowa, w zakładzie pracy) skład apteczki pierwszej pomocy będzie różnił się w zależności od przeznaczenia apteczki.

Wyposażenie apteczki domowej powinno oprócz środków opatrunkowych zawierać również podstawowe leki, także te dla dzieci. Zaleca się, aby wszystkie wyżej wymienione rzeczy były przechowywane w miejscu suchym i takim, do którego dzieci nie będą miały dostępu. Ważne jest również, aby regularnie sprawdzać daty ważności środków wchodzących w skład apteczki, szczególnie leków, najlepiej co pół roku. Dobrą praktyką jest pisanie na opakowaniach daty otwarcia i przestrzegać okresu przydatności okresu do wykorzystania po otwarciu, które zaleca producent. Warto pamiętać, aby leki przechowywać w oryginalnych opakowaniach i nie wyrzucać ulotek informacyjnych. Apteczka domowa powinna zawierać:

– Zestaw środków opatrunkowych, to jest: bandaż zwykły oraz elastyczny, kompresy jałowe, gazę opatrunkową, jednorazowe rękawiczki, plastry na skaleczenia, kompresy żelowe – do chłodzenia i ogrzewania;

– Leki i środki farmakologiczne: leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, preparaty dezynfekcyjny na rany, maści na stłuczenia, leki na biegunkę, maści na ukąszenia owadów, syropy na przeziębienie i kaszel, środki przeciwalergiczne (wapno), środki na oparzenia, leki rozkurczowe na ból brzucha; sól fizjologiczna do przemywania oczu lub inhalacji;

– Wyposażenie dodatkowe: termometr, ciśnieniomierz, nebulizator, zestaw do wyciągania kleszczy.

W Polsce w przypadku apteczki samochodowej, nie ma obowiązku jej posiadania. Jednakże warto mieć ją na wyposażeniu auta na wszelki wypadek – a nóż będziemy świadkami zdarzenia drogowego, gdzie istnieje obowiązek udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanemu? Apteczka pierwszej pomocy obowiązkowo musi być na wyposażeniu autobusów, taksówek czy w samochodach do nauki jazdy. A czym różni się apteczka samochodowa od domowej? W apteczce, która powinna znajdować się w każdym pojeździe brak jest między innymi środków farmakologicznych i powinna być ona zgodna z normą DIN 13164. Samochodowy zestaw do udzielenia pierwszej pomocy powinien składać się z:

– sterylnych kompresów,
– rękawiczek jednorazowych,
– nożyczek,
– instrukcji udzielania pierwszej pomocy,
– koca ratunkowego,
– opaski elastycznej (różne rodzaje),
– plastrów (różne rodzaje),
– opatrunku indywidualnego G,
– opatrunku indywidualnego M (sterylny).

Apteczka pierwszej pomocy przedmedycznej powinna znajdować się w każdym zakładzie pracy i być dostosowana do wykonywanego profilu zadań. Podstawowe wyposażenie w medykamenty określa norma DIN 13157. Powinno znajdować się ona w widocznym i łatwo dostępnym miejscu i powinna być prawidłowo oznakowana (biały krzyż na zielonym tle), aby w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia każdy bez problemu mógł z niej skorzystać. Ponadto musi znaleźć się w tym samym miejscu instrukcja obsługi oraz lista osób odpowiedzialnych za nią i przeszkolonych w danym zakładzie. W każdej apteczce przemysłowej powinny się znaleźć:

– instrukcja udzielania pierwszej pomocy,
– bandaże,
– kompresy,
– koc ratunkowy,
– nożyczki,
– jednorazowe rękawiczki,
– opatrunek G, M i K,
– przylepiec w rolce,
– ustnik do wykonywania oddechów ratowniczych,
– zestaw plastrów,
– worek foliowy.

Skład takiej apteczki nie jest nigdzie jasno określony. Zestawy takie można znaleźć w między innymi w sklepach ze sprzętem sportowym Decathlon. Są one przeważnie z materiału, który nie przepuszcza wody, a jej wielkość i kształt pozwala spokojnie zapakować ją do podróżnego plecaka. Przed jej użyciem należy zapoznać się z instrukcją. W skład apteczki pierwszej pomocy turystycznej powinny wchodzić między innymi zestawy do opatrywania ran, odkażania ich, plastry, rękawiczki oraz bandaże. Pamiętaj również na szlak zabrać ze sobą stale przyjmowane przez Ciebie leki lub na dolegliwości, które są u Ciebie nierzadkie. 

Prawo oświatowe nakazuje, aby w szkołach, w odpowiednich miejscach znajdowała się apteczka. Musi ona być w widocznym miejscu, zawierać instrukcję udzielania pierwszej pomocy oraz wykaz numerów telefonów alarmowych. Jej zawartość nie jest dokładnie określona, ale ze względów bezpieczeństwa powinna zawierać tylko materiały opatrunkowe.

Zdecydowanie nie powinno być w niej rzeczy przeterminowanych leków lub materiałów opatrunkowych. Nie warto również inwestować w zaawansowany sprzęt, który będzie użyty tylko raz na jakiś czas lub którego nie umiemy używać. Nie ma również sensu kupować medykamentów na zapas, aby uniknąć przegapienia terminu ważności i na przykład podania go komuś z domowników, co może stanowić zagrożenie życia lub zdrowia.