Jaki rower górski MTB wybrać? Najważniejsze parametry

Czym tak właściwie wyróżnia się rower górski? Na pierwszy rzut oka, w porównaniu z innymi typami jednośladów, można zauważyć szerokie opony z bieżnikiem. Pozwalają one na dobrą przyczepność na leśnych ścieżkach, aby jazda była pewna i bezpieczna. W terenie napotkać możemy sporo przeszkód takich jak korzenie, kamienie, błoto, piasek, czy też kałuże po deszczach, więc opona powinna być szeroka, aby dobrze poradzić sobie w tak różnorodnym terenie.

Kolejną rzeczą charakteryzującą rower MTB jest przedni amortyzator, zazwyczaj o skoku od 80-120 mm. Jego zadaniami jest tłumienie drgań dla większego komfortu podczas jazdy oraz pewności prowadzenia roweru poprzez ciągły styk przedniego koła z podłożem.

Jak sama nazwa wskazuje, rower górski służy do jazdy po różnego rodzaju wzniesieniach. Następną ważną kwestią wyróżniającą ten pojazd jest szeroki zakres przełożeń, który pozwala na komfortową jazdę po płaskich odcinkach oraz podjazdy pod strome górki. Daje to olbrzymią uniwersalność podczas jazdy po różnego rodzaju trasach

Na przestrzeni ostatnich lat kolarstwo górskie przeszło olbrzymią metamorfozę. Wyodrębniło się wiele gałęzi MTB, w której każda charakteryzuje się zupełnie inaczej zaprojektowanym rowerem. Wybierając rower, powinieneś sprawdzić najpierw dostępne podgrupy.

Największą grupą rowerów MTB są jednoślady turystyczne. Charakteryzują się one komfortową geometrią ramy, jak na rowery sportowe, wygodną pozycją za kierownicą, miejscem do montażu błotników, stopki, czy też bagażnika. 

Zaś rowery cross country są przeznaczone do treningów, startu w zawodach i nastawione są na osiągi, sztywność i pewność prowadzenia. Zastosowane są w nich technologie, które mają za zadanie pozwolić użytkownikowi na szybkie i pewne pokonanie przeszkód. Te rowery są zdecydowanie lżejsze (9,5-12kg), aby łatwiej podjeżdżać pod wzniesienia.

Trasy charakteryzują się dużą ilością podjazdów i stromych zjazdów, dlatego dla pewności na zjazdach oraz coraz trudniejszych trasach XC, wielu zawodników decyduje się na pojazdy z pełnym zawieszeniem (full suspension), aby łatwiej pokonać techniczne ścieżki. Rowery tylko z przednim amortyzatorem (hardtail) będą lżejsze, co jest zaletą przy podjazdach, ale przy zjazdach potrzebują większych umiejętności kolarza.

Jeśli zastanawiasz się jaki rower MTB na początek wybrać, to na pewno nie są to rowery all mountain. Są one przeznaczone do zjazdów po technicznych ścieżkach, czy jazdy po górach i służą do zabawy na szlakach. Charakteryzują się większym skokiem amortyzatorów, zazwyczaj są to rowery z pełnym zawieszeniem, geometrią, która pozwala na bardziej agresywną jazdę i standardem stała się opuszczana sztyca. Jest to element, który pozwala w czasie zjazdów na obniżenie wysokości siodełka z manetki na kierownicy, aby kolarz mógł wychylić się za siodełko i obniżyć środek ciężkości i bezpiecznie zjechać po najbardziej stromych szlakach.

Jaki rower MTB wybrać, gdy jest się kobietą? Damskie rowery górskie charakteryzują się krótszym mostkiem, damskim siodełkiem, klamkami hamulcowymi bliżej kierownicy oraz bardziej miękką sprężyną w amortyzatorze. Elementy te dostosowane są do kobiecej budowy ciała, aby zagwarantować jeszcze większy komfort podczas jazdy.

Coraz większym zainteresowaniem cieszą się również rowery górskie ze wspomaganiem elektrycznym. Pozwalają na pokonywanie dłuższych odległości i większej ilości wzniesień, na dotrzymywanie tempa bardziej wytrenowanym kolarzom, ale najważniejszą kwestią jest dawanie radości z jazdy. Wszystko za sprawą napędu elektrycznego, który spisuje się znakomicie podczas jazdy w trudnym terenie. To wszechstronny rower, przystępny dla prawie każdego.

Rowery do downhillu to specjalistyczne pojazdy stworzone z myślą o ekstremalnej jeździe po stromych, technicznych zjazdach. Wyróżnia się potężną, wzmocnioną ramą z pełnym zawieszeniem oferującym długi skok (zazwyczaj 180-200 mm), który skutecznie absorbuje uderzenia na wybojach, dropach i skokach.

Geometria takiego roweru jest szczególnie pochylona do przodu, z niskim środkiem ciężkości i długim rozstawem osi dla stabilności przy wysokich prędkościach. Wyposażony jest w mocne hamulce tarczowe, szersze opony z agresywnym bieżnikiem dla maksymalnej przyczepności oraz często w dodatkowe zabezpieczenia, jak ślizgacze łańcucha czy osłony ramy. To ciężki sprzęt (zwykle 15-20 kg), zaprojektowany nie do pedałowania pod górę, a do kontrolowanego pokonywania najbardziej wymagających zjazdów.

Rower enduro łączy za to skuteczność w zjazdach z akceptowalną wydajnością na podjazdach. Wyposażony w zawieszenie typu full suspension o skoku 150-180 mm, oferuje amortyzację na wymagających, technicznych trasach, jednocześnie zachowując zdolność do efektywnego pedałowania. Jest wystarcząjąco agresywny do dynamicznych zjazdów, ale nie tak ekstremalny jak w rowerach downhillowych.

Charakteryzuje się wytrzymałą, lecz lżejszą ramą (zwykle 13-16 kg), dropper postem umożliwiającym szybkie dostosowanie wysokości siodełka, szerokimi oponami o uniwersalnym bieżniku oraz mocnymi hamulcami. To wybór dla rowerzystów, którzy chcą zdobywać szczyty o własnych siłach, by następnie cieszyć się adrenaliną podczas zjazdu technicznymi singletrackami.

Ceny dobrych rowerów górskich rozpoczynają się od 1000 zł. Tyle właśnie powinien kosztować mniej więcej Twój pierwszy rower. Są to zazwyczaj modele, przeznaczone do rekreacyjnej, weekendowej jazdy z rodziną. Wraz ze wzrostem ceny otrzymujemy rowery, które będą lżejsze, wyposażone w bardziej precyzyjnie pracujący w trudniejszym terenie osprzęt oraz z mocniejszymi hamulcami, lepiej radzącymi sobie w ciężkich warunkach. Rowery górskie turystyczne zazwyczaj możemy znaleźć w przedziale cenowym od 1000-4000 zł.

Koszt rowerów stosowanych w maratonach MTB czy też wyścigach XC rozpoczyna się od 4000 zł. Zastosowany osprzęt i technologie gwarantują niższą wagę i większą sztywność roweru, co przekłada się na bardziej efektywną jazdę po trudnych leśnych ścieżkach. W tym budżecie otrzymamy rower na aluminiowej ramie, który będzie dobrą bazą do rozpoczęcia przygody z XC.

Rowery na ramach wykonanych z włókna węglowego, charakteryzują się niższą masą, która zdecydowanie będzie dużym atutem podczas podjazdów. Ceny rowerów na ramach z karbonu rozpoczynają się od 7000 zł. Będą one dobrą bazą do dalszych modyfikacji i przeznaczone są dla osób, które poszukują lekkiego roweru do treningów i startu w zawodach. Wybierając taki rower, lepiej liczyć się z dużą inwestycją, ale równocześnie zaawansowanymi rozwiązaniami, które są warte swojej ceny.

Wybór odpowiedniego rozmiaru ramy to fundament komfortowej i bezpiecznej jazdy na rowerze MTB. Jest tak dlatego, gdyż zbyt mała rama spowoduje niewygodną, ściśniętą pozycję podczas pedałowania, a zbyt duża utrudni manewrowanie i może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji na trasie. Większość producentów oferuje ramy w standardowych rozmiarach oznaczonych jako S, M, L, XL lub podaje je w calach (15", 17", 19", 21").

Ważnym parametrem przy doborze ramy jest Twój wzrost, jednak to nie jedyny czynnik. Długość nóg (tak zwany inside leg) również ma ogromne znaczenie – osoby o tym samym wzroście, ale różnych proporcjach ciała, mogą potrzebować różnych rozmiarów ram. Warto również wziąć pod uwagę styl jazdy – do dynamicznego pokonywania tras górskich lepiej sprawdzi się nieco mniejsza rama, dająca większą zwinność i kontrolę nad rowerem.

Dobrym sposobem na dobranie rozmiaru jest praktyczny test. Wsiądź na rower i sprawdź, czy możesz stanąć nad górną rurą ramy z odstępem 7-10 cm. Podczas siedzenia na siodełku, przy wyprostowanej nodze, pięta powinna lekko dotykać pedału w jego najniższym położeniu. Kierownica powinna być na tyle odległa, abyś mógł ją swobodnie chwycić przy lekko ugiętych łokciach.

Pamiętaj, że współczesne rowery górskie często mają geometrię zaprojektowaną pod konkretny styl jazdy. Rowery trail i enduro zazwyczaj mają nieco inne proporcje niż typowe rowery XC (cross-country). Warto również sprawdzić tabelę rozmiarów konkretnego producenta, gdyż mogą one nieznacznie różnić się między markami. 

Poza wymiarami ramy, ważny jest też materiał, z którego jest ona wykonana. Na rynku dostępne są różne warianty, a każdy ma inne zastosowania, właściwości oraz cenę. Karbonowa rama jest najlżejsza, ale i najdroższa. W przypadku uszkodzenia pęka. Za to powszechniejszym rozwiązaniem jest cięższa od karbonowej, ale nadal lekka rama z aluminium. 

Szerokość opon MTB waha się zwykle od 2,0 do 2,6 cala. Warto pamiętać, że szersze gwarantują amortyzację i przyczepność na luźnym podłożu, podczas gdy węższe oferują mniejsze opory toczenia i lepszą dynamikę na ubitych ścieżkach. Kluczowym elementem jest również bieżnik – agresywny, z wysokimi klockami zapewnia doskonałą trakcję w błocie i na luźnych nawierzchniach, natomiast niski i gęsty sprawdza się na twardych, suchych trasach oferując mniejsze opory toczenia.

„Jaki rower górski polecacie?” to częste pytanie wśród nowych amatorów kolarstwa. Dobrze sprawdzą się takie, które posiadają nowoczesne opony górskie. Oferują one szereg zaawansowanych technologii wpływających na ich właściwości. Systemy bezdętkowe (tubeless) eliminują ryzyko przebicia przez kolce czy ostre kamienie, pozwalają na jazdę z niższym ciśnieniem dla lepszej przyczepności i amortyzacji, a także zmniejszają masę obrotową koła.

Równie istotna jest mieszanka gumy. Miększe komponenty zapewniają lepszą przyczepność, ale szybciej się zużywają, podczas gdy twardsze są trwalsze, lecz oferują gorszą trakcję w trudnych warunkach. Wielu producentów stosuje obecnie opony z różnymi mieszankami w jednym modelu – twardszymi na środku dla lepszego toczenia i miękkimi na barkach dla pewniejszego prowadzenia w zakrętach.

Nic dziwnego, że przez długi czas zastanawiałeś się jaki rower górski wybrać. Należy dobrze pomyśleć, jakie będzie główne przeznaczenie roweru, w jakim terenie będzie jeździł, czy poszukujemy roweru do turystycznej jazdy o wygodnej geometrii, czy roweru do ścigania o geometrii nastawionej na osiągi. Dlatego też odpowiedź na pytanie „jakie są dobre rowery górskie?” nie jest taka oczywista.

Po odpowiedzeniu sobie na wszystkie pytania zdecydowanie łatwiej dobrać pierwszy rower MTB. Jeśli jeszcze wahasz się co do konkretnego modelu roweru, to sprawdź ofertę w wypożyczalni rowerów Decathlon Rent.